آزاده مسیح‌زاده در گفت‌وگو با شبکه «ای‌بی‌سی» اصغر فرهادی را به سرقت هنری متهم کرد

آزاده مسیح‌زاده، از هنرجویان پیشین اصغر فرهادی سینماگر نامدار ایرانی در گفت‌وگویی با شبکه خبری «ای‌بی‌سی» او را به سرقت هنری متهم کرد.

اصغر فرهادی از چهره‌های جهانی سینمایی ایران محسوب می‌شود که برای فیلم‌های «جدایی» در سال ۲۰۱۲ و «فروشنده» در سال ۲۰۱۷ موفق به دریافت جایزه اسکار بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان شد.

آزاده مسیح‌زاده مدعی است که اصغر فرهادی برای ساخت آخرین فیلم خود با عنوان «قهرمان»، ایده او را سرقت کرده است. قهرمان، جایزه بزرگ هیأت داوران جشنواره کن‌ را دریافت کرد ولی به فهرست نهایی جایزه اسکار نرسید.

اصغر فرهادی ضمن رد ادعای آزاده مسیح‌زاده، می‌گوید که از او به اتهام افترا شکایت کرده است. اصغر فرهادی می گوید که ایده فیلم را پیش از آشنایی با آزاده مسیح‌زاده مطرح کرده است.

داستان قهرمان درباره مردی به نام «رحیم» با بازی امیر جدیدی است که به دلیل عدم پرداخت بدهی خود زندانی شده است. او برای مرخصی از زندان خارج‌ می‌شود و همراه با زنی که دوستش دارد نقشه‌ای را طراحی می‌کند تا بدهی طلبکار را بپردازند، ولی درگیر ماجراهایی می‌شوند که برنامه آنها را تغییر می‌دهد ‌و رحیم به قهرمان داستان تبدیل می‌شود.

هنرجوی پیشین اصغر فرهادی مدعی است که این کارگردان، داستان «قهرمان» را از مستند او به نام «دو‌سر برد، دوسر باخت» سرقت کرده است. این اثر در یکی از کارگاه‌های سینمایی مابین سال‌های ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۴ در موسسه فرهنگی و هنری کارنامه ارائه شده بود.

به گفته آزاده مسیح‌زاده، در نخستین جلسه این دوره، اصغر فرهادی با ارائه بریده‌هایی از روزنامه‌ها درباره افرادی که اشیا با ارزشی را یافته اما به صاحبانشان بازگرداندند، از هنرجویان می‌خواهد که درباره‌شان مستند بسازند.

نگار اسکندرفر، مدیر موسسه کارنامه به شبکه ای‌بی‌سی می‌گوید که تمام هنرجویان آن دوره با جست‌وجو و یافتن شخصیت‌هایی که به آنها محول شده بود، شروع به ساخت فیلم‌ مستند کردند و ماجراهای آنها را به تصویر کشیدند.

آزاده مسیح‌زاده به ای‌بی‌سی می‌گوید که داستان فیلمش را شخصا پیدا کرد، چرا که تمامی شخصیت‌های موجود توسط سایر هنرجویان انتخاب شده بود و او پس از تحقیقات میدانی گسترده در شهر شیراز، این‌ شخصیت و داستانش را پیدا کرد.

به گفته نگار اسکندرفر، در حالیکه اکثر شخصیت‌های دیگری که هنرجویان به دنبال آنها رفته بودند، پیشتر توسط تلویزیون یا رسانه‌ها مصاحبه شده بودند، آزاده مسیح‌زاده همه تحقیقات را شخصا انجام داد تا داستان و شخصیت مستقل خود را پیدا کند.

آزاده مسیح‌زاده مدعی است که اصغر فرهادی در اوت ۲۰۱۹ از او خواست تا با امضای سندی، تأیید کند که ایده فیلم مستندش متعلق به این کارگردان بوده است.

او می‌گوید که تحت تأثیر موقعیت اصغر فرهادی به عنوان یک سینماگر شناخته شده، این سند را امضا کرده است.

آزاده مسیح‌زاده در ادامه می‌افراید که پس از تماشای قهرمان در سال ۲۰۲۰ به شباهت داستان با فیلم مستندش پی برده است. او می‌گوید که هنگام تماشای فیلم شوکه شده است چون می‌توانست پیش‌بینی کند که بعد از هر صحنه چه اتفاقی می‌افتد.

به نوشته ای‌بی‌سی، وکیل اصغر فرهادی به درخواست این‌ شبکه برای پاسخگویی درباره امضای این سند توسط آزاده مسیح‌زاده، جوابی نداده است.

با این حال به گفته سوفی بورووسکی وکیلی که نشریه هالیوود رپورتر با او مصاحبه کرده است، امضای این سند «از نظر قانونی بی معنی است» زیرا «ایده‌ها و مفاهیم تحت حمایت قانون کپی رایت» نیستند.

به گفته این وکیل، ظاهرا اصغر فرهادی فقط برای نشان دادن اینکه ایده‌ فیلم مستند را او در کارگاه آموزشی مطرح کرده است، از آزاده مسیح‌زاده خواسته است تا چنین سند بی‌معنایی را امضا کند.

آزاده مسیح‌زاده پس از اینکه اصغر فرهادی از او به اتهام نشر اکاذیب شکایت کرد، از این کارگردان شکایت کرد.

آزاده مسیح‌زاده به ای‌بی‌سی گفت که در این دوران، پیام‌های زیادی از افراد حوزه‌های مختلف هنری مانند نقاشی، تئاتر، یا سینما دریافت کرده است که حق مالکیت فکری آنها توسط افراد صاحب‌نفوذ نقض شده‌است. این تماس‌ها و تشویق‌ها باعث شده است که او این مسیر را برای رسیدن به حق خود ادامه دهد.

او در پایان می‌افزاید که امیدوار است که دیگران نیز در ادامه همین کار را انجام دهند.

اثبات این ادعا در محاکم ایران، امری بسیار سخت و زمان‌بر و وابسته به عوامل بسیاری است. این درحالی است که به نوشته این‌ شبکه خبری، اگر آزاده مسیح‌زاده نتواند ادعای خود را ثابت کند، براساس قوانین جزایی ایران ممکن است با ۷۴ ضربه شلاق یا مجازات دو سال زندان مواجه شود.