دو پژوهشگر یک اندیشکده محافظهکار در واشنگتن، در مقالهای که در نشریه معتبر «هیل» منتشر کردند، به پرزیدنت بایدن توصیه میکنند رفع ابهام از برنامهی اتمی ایران توسط آژانس بینالمللی انرژی اتمی را شرط ادامه مذاکره بر سر احیای برجام قرار دهد.
بهنام بن طالبلو و آندره آ استریکر، پژوهشگران «بنیاد دفاع از دمکراسیها» مینویسند: در روابط بینالملل، داشتن سازوکار معتبر برای اعمال قدرت، همیشه لازم است، اما سازمان بینالمللی انرژی اتمی در برخورد با برنامه اتمی جمهوری اسلامی از چنین سازوکاری برخوردار نیست.
نویسندگان اعتقاد دارند سخنان رافائل گروسی در باره عدم حمایت کشورهای عضو از نظارت بر برنامهی اتمی حکومت ایران، بازتاب یک بحران در حال شکل گرفتن است. گروسی، مدیرکل آژانس، در یک کنفرانس مطبوعاتی در وین گفته بود این سازمان، حتی بدون برخورداری از حمایت کشورهای عضو، به نظارت بر برنامه اتمی ایران ادامه میدهد.
هیل مینویسد: «یک سازمان بینالمللی که نظارت و راستیسنجی وظیفه آن است، نباید مجبور باشد در برابر یک یاغی مصمم اتمی، تنها عمل کند.»
از دید پژوهشگران بنیاد دفاع از دمکراسیها، خوشبختانه پرزیدنت بایدن میتواند از تهدید پیشرفت در مذاکرات احیای برجام، برای تقویت تحقیقات آژانس بهرهبرداری کند.
آنها مینویسند حکومت ایران تهدید کرده بود که در صورت ادامه تحریمها، ویدیوها و دادههای ضبط شده آژانس را پاک میکند. منظور از این تهدید، از یکسو زیرفشار گذاشتن آژانس برای پذیرفتن پاسخهای ناکافی حکومت ایران در باره پیدا شدن اورانیوم در سایتهای اعلام نشده است و از سوی دیگر، کشاندن آمریکا به میز مذاکره، و با این کار، موفق شد که آمریکا و اروپا را بترساند تا در اجلاس اخیر شورای حکام آژانس، از وارد کردن فشار بر ایران در واکنش به تخلفهای آن از معاهده منع گسترش تسلیحات اتمی، منصرف شوند.
نویسندگان مقاله عقیده دارند که دولت آمریکا به جای اینکه به ایران اجازه دهد از آژانس به عنوان کیسه بوکس خود و یک نقیصه، بهرهبرداری کند، باید به آژانس به عنوان یک امتیاز بنگرد و آن را تقویت کند.
* برگردان فارسی این گزارش تنها به منظور آگاهی رسانی منتشر شده و نظرات بیان شده در آن الزاماً بازتاب دیدگاه صدای آمریکا نیست.