زکیه یزدان‌شناس، پژوهشگر در مرکز مطالعات راهبردی خاورمیانه، در مقاله‌ای برای نشریه «فارین پالیسی» استدلال می‌کند ابراهیم رئیسی رئیس جمهوری اسلامی ایران، که عمیقا نسبت به غرب بی‌اعتماد است، در پی تعمیق روابط ایران با چین و روسیه است.
نویسنده در ابتدای مقاله با اشاره به سفر رئیسی به دوشنبه، پایتخت تاجیکستان، به عنوان نخستین سفر خارجی او در مقام ریاست جمهوری برای شرکت در نشست سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای، آن را بسیار مهم و نمادین می‌داند؛ چرا که رئیسی از سفر به نیویورک و شرکت در نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد خودداری کرد.
نویسنده در ادامه با اشاره به تحریم‌های اقتصادی شدید غرب علیه ایران می‌گوید تهران به دنبال یک راه خروج از این وضعیت است و تفاوت منافع روسیه و چین با منافع ایالات متحده در خاورمیانه، از دید جمهوری اسلامی، سبب نزدیکی ایران به این دو قدرت شرقی شده است.
به عقیده او، پذیرش ایران در سازمان همکاری شانگهای می‌تواند سبب افزایش همکاری‌های ایران با روسیه و چین و دیگر اعضای این سازمان (هند، تاجیکستان، قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان، و پاکستان) شود.
نویسنده مقاله سپس به بی‌اعتمادی علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی و اعضای دولت رئیسی (برای نمونه علی باقری‌کنی، معاون سیاسی وزیر خارجه ایران) در قبال نیت غربی‌ها نسبت به برجام اشاره کرده و می‌افزاید، اکنون دولت رئیسی با دوری گرفتن از سیاست «نگاه به غرب» دوره حسن روحانی، سیاست «نگاه به شرق» را دنبال می‌کند.
زکیه یزدان‌شناس در ادامه به قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین، امیدواری تهران به پیوستن به «ابتکار کمربند و جاده چین»، و همچنین تمدید قرارداد همکاری دوجانبه ٢٠ ساله میان ایران و روسیه اشاره کرده و از آنها به عنوان تلاش‌های تهران در راستای تقویت همکاری‌های اقتصادی، سیاسی، و امنیتی با شرق یاد می‌کند.
نقش جدید ایران در نظم امنیتی منطقه‌ای در آسیای مرکزی و جنوبی، افزایش تجارت با کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای، بسط همکاری‌های دفاعی با چین و روسیه، و در نهایت تشویق پکن و مسکو به فروش سلاح‌های جنگی پیچیده به تهران، از دید این پژوهشگر، فواید احتمالی پذیرش ایران در سازمان همکاری شانگهای هستند.
با این وجود، نویسنده در پایان مقاله خود با ابراز تردید نسبت به کارساز بودن این تغییر نگاه از غرب به شرق جهت حل مشکلات فوری کشور و همچنین مشکلات بزرگ ناشی از تحریم‌های غرب علیه ایران می‌گوید این احتمال نیز وجود دارد که پکن و مسکو منافع خود در خاورمیانه را همسو با منافع تهران ندانند.
