امید کوکبی، دانشجوی فوق دکترای فیزیک اتمی در دانشگاه تگزاس است که سال ۱۳۸۹ در ایران بازداشت شد و با اتهام های «همکاری با دولت متخاصم» و «کسب درآمد نامشروع»، به ۱۰ سال زندان محکوم شد.
شعبه ۳۶ دیوان عالی ایران پیشتر حکم داده بود که اداره کل حقوق بینالمللی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۹۲ اعلام کرده است که هیچ دولتی با ایران در تخاصم نیست و آقای کوکبی هم در شرایطی نبوده که دسترسی به اطلاعات طبقهبندی شده و محرمانه داشته باشد .
هادی قائمی، سخنگوی کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران، در گفت وگو با کوروش صحتی در بخش فارسی صدای آمریکا، اصرار به زندانی کردن امید کوکبی را نشانگر وجود فشارهای سیاسی وامنیتی در صدور احکام قضایی در چنین پرونده هایی می داند.
امید کوکبی که از چهار سال پیش در زندان اوین تهران زندانی است به بیماری های متعددی مبتلاست و به درخواستش برای درمان درخارج از زندان پاسخی داده نشده است. او تاکنون اجازه ملاقات با وکیلش را نیز نداشته است.