سازمانهای ردگیریکننده فعالیتهای کشتیرانی و منابع صنعتی میگویند برخورد اخیر دو نفتکش در آبهای سنگاپور مشکلاتی را برای دریافت خسارت از شرکت بیمه ایجاد میکند، چرا که یکی از این کشتیها در گذشته نفت جمهوری اسلامی ایران را حمل کرده است.
«هافنیا نیل» که با پرچم سنگاپور و «سِرِس وان» که با پرچم سائوتومه و پرینسیپ (جزیرهای در غرب آفریقا) در حرکت بودند روز جمعه ۲۹ تیر حدود ۵۵ کیلومتری شمال شرقی جزیره «پدرا برانکا» در سنگاپور با یکدیگر برخورد کردند و آتش گرفتند. به گفته اداره دریانوردی مالزی، نشانهای از نشت عمده نفت در آبهای منطقه مشاهده نشده است.
بر اثر این برخورد، نفتکش هافنیا دچار خسارتهای عمدهای در بدنه و موتور خود شده است و باید با کمک کشتیهای یدککش به یکی از بنادر نزدیک منتقل شود.
نفتکش سرس وان در هنگام تصادف محمولهای نداشت و خالی بود، ولی دادههای موجود نشان میهد که در گذشته نفت خام ایران را حمل کرده است.
کلر جانگمن، از مقامات ارشد سازمان «اتحاد علیه ایران هستهای»، میگوید که این کشتی آخرین بار در ماه فروردین نفت ایران را از یک نفتکش ایرانی در خارج از پایانه خارگ این کشور بارگیری کرد.
او در ادامه میافزاید که این محموله نفت چند روز بعد به دو نفتکش دیگر در اطراف تنگه مالاکا منتقل شد و روز چهارشنبه ۱۲ اردیبهشت به چین رسید.
به گفته کلر جانگمن، سرس وان در سالهای اخیر دستکم چهار بار و در مجموع حدودا هشت میلیون بشکه نفت خام جمهوری اسلامی را حمل کرده است. او همچنین گفت که این کشتی دستکم چهار بار و مجموعا حدود ۷.۵ میلیون بشکه نفت خام ونزوئلا را نیز جابهجا کرده است.
رویترز میگوید مالک این کشتی که ساکن چین است برای اظهار نظر درباره این ادعا در دسترس نبوده است. به گفته ردیابهای نفتکشها و منابع تجاری، چین که بزرگترین خریدار نفت خام جمهوری اسلامی ایران محسوب میشود میگوید با تحریمهای یکجانبه مخالف است. با این حال خریداران چینی نفت دریافت شده از جمهوری اسلامی ایران را بهعنوان نفت وارداتی از کشورهای دیگری مانند مالزی، عمان، یا امارات متحده عربی معرفی میکنند.
چین از حدود دو سال پیش هیچگونه واردات نفتی از ایران گزارش نکرده است.
کارشناسان بیمه تصور میکنند که حادثه اخیر نخستین مورد از تصادف نفتکشهای موسوم به «ناوگان سایه» محسوب میشود که محمولههای نفتی را که شامل تحریمهای غربی است، حمل میکنند.
هرچند که سرس وان و مالک آن تحریم نشدهاند، ولی انتقال محمولههای نفتی که تحت تحریم است، به نوعی تخطی از قوانین بیمه محسوب میشود و میتواند پرداخت خسارت را لغو کند.
به گفته جاناتان ماس، مدیر بخش حملونقل یک شرکت حقوقی و متخصص خسارات بیمه، این حادثهای منحصر به فرد است و در صورت اثبات این موضوع که سرس وان حامل نفت ایران بود یا در گذشته نفت ایران را حمل کرده است، بیمهگران میتوانند از پرداخت خسارت خودداری کنند.
او در ادامه میافزاید که در صورت اثبات حمل نفت ایران، بیمهگران باید مقامات را از نقض تحریمها آگاه کنند و این موضوع نیز کشتی و مالک آن را با مشکلات دیگری مواجه میکند.
نفتکشها معمولاً دارای بیمه حفاظت و غرامت هستند که ادعاهای مسئولیت شخص ثالث از جمله آسیب و صدمات زیستمحیطی را پوشش میدهد. آنها دارای پوشش جداگانهای برای بدنه و موتور هستند که آسیبهای وارده به کشتی را شامل میشود.
نفتکش هافنیا به طور کامل تحت پوشش یک شرکت بیمه معتبر نروژی قرار دارد، ولی سرس وان تحت پوشش یک شرکت بیمه بینالمللی کوچک و یک شرکت بیمه چینی قرار دارد.
منبع: رویترز