جان کری، وزیر امورخارجه آمریکا روز شنبه در وین با لوران فابیوس، همتای فرانسوی خود درباره مذاکرات اتمی با ایران گفتگو کرد. او روز جمعه نیز با آقای فابیوس گفته کرده بود.
آقای کری روز شنبه به مشورت با شرکای بین المللی آمریکا و همچنین همکاران خود در واشنگتن دی.سی از طریق تماس تلفنی ادامه می دهد. بر اساس گزارش ها، آقای کری با همتایان اماراتی، کویتی، قطری و بحرینی گفتگو کرده است.
او همچنین عصر شنبه با وزیر امورخارجه آلمان که وارد وین خواهد می شود، گفتگو می کند.
وزیران خارجه آمریکا و ایران شامگاه جمعه سومین دیدار خود را در دور آخر گفتگوهای جامع اتمی در وین برگزار کردند.
منابع نزدیک به گفتگو ها در شامگاه جمعه به خبرگزاری رویترز گفتند طرفین ایده های جدیدی را برای شکافتن بن بست موجود در مذاکرات مطرح می کنند. آنها که نمی خواستند نامشان منتشر شود، گفتند دیپلمات های ارشد دو کشور می خواهند ایده هایی را مطرح کنند که بتوانند آنها را در پایتخت های خود برای بررسی عرضه کنند.
دیپلمات ها و منابع نزدیک به مذاکرات از ذکر جزئیات گفتگوها خودداری می کنند. هنوز مشخص نیست که آیا مذاکرات به کاهش اختلافات بین طرفین منجر می شود یا خیر.
خبرگزاری رویترز روز جمعه به نقل از منابع نزدیک به مذاکرات گزارش داد که یوسف بن علوی، وزیر امورخارجه عمان نیز وارد وین شده است. اما منابع غربی گفته اند او به طور فعال در ارتباط با ایده های جدیدی که قرار است بین وزیران خارجه آمریکا و ایران مطرح شود، نقش میانجی نخواهد داشت. عمان در آغاز مذاکرات مخفیانه بین تهران و واشنگتن در بیش از یک سال گذشته، واسطه مهمی بوده است.
آسوشیتدپرس به نقل از وزارت امورخارجه روسیه گزارش داد که در تماس تلفنی بین کری و لاوروف، وزیر امورخارجه روسیه، اعلام شد که «تلاش های بیشتری لازم است» صورت بگیرد تا توافق اتمی تا ضرب الاجل سوم آذرماه حاصل شود.
اما یک دیپلمات ارشد غربی نیز به رویترز گفت که فکر نمی کند تا ضرب الاجل روز دوشنه توافق جامع اتمی دراز مدتی حاصل شود و خوش بین نیست.
شامگاه جمعه به وقت تهران، خبرگزاری ایرنا اظهارات جواد ظریف را منتشر کرد که گفت «بحثهای زیادی در مذاکرات وین انجام شده، ولی ایدههای جدید و پیشنهاد قابل توجهی نبوده است که به تهران ببرم.» ایرنا پیشتر از احتمال بازگشت ظریف به تهران برای مشورت خبر داده بود.
مرضیه افخم سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز خبر ارائه پیشنهاد جدید از سوی کشورهای ۱+۵ به ایران را «خبرسازی» خواند و ضمن رد آن گفت «در سه روز گذشته، مذاکرات فشرده و متعدد دوجانبه و چندجانبه بر اساس طرحها و ابتکارات متعدد تیم مذاکرهکننده ایرانی، که آخرین آنها در مسقط پایتخت عمان پیشنهاد شد، صورت گرفته است و مذاکرات در سطوح مختلف کارشناسی و سیاسی همچنان ادامه دارد.»
پیش از آن، یکی از اعضای تیم مذاکرهکننده ایران که خبرگزاری ایرنا هویت او را فاش نکرد، اخبار رسانهها مبنی بر ارائه طرح جدید واشنگتن به تهران را رد کرد و گفت «این ما بودهایم که از مذاکرات مسقط تاکنون طرحهای مختلفی را ارائه کردهایم.»
پیشتر در روز جمعه، دولت ایالات متحده روز جمعه اذعان کرد، با وجود آن که چند روز بیشتر به مهلت تعیین شده سوم آذر ماه برای دستیابی به یک توافق جامع بر سر برنامه هستهای ایران باقی نمانده، همچنان بین دو طرف گفتگوهای جاری در وین «شکافهای جدی» وجود دارد.
اریک شولتز سخنگوی کاخ سفید با بیان این که وقت زیادی باقی نمانده است، گفت «مذاکرهکنندگان ما سخت در تلاش هستند تا پیش از مهلت مقرر روز دوشنبه، به نتیجه برسند.»
وی در ادامه با اذعان به این که «شکافهای جدی» همچنان در این راه باقی مانده است، تاکید کرد که با وجود این، مذاکرهکنندگان ما اجازه نخواهند داد که گذر سریع زمان، آنها را وادار به پذیرش توافقی کند که رضایتبخش نخواهد بود.
آقای شولتز با تاکید بر این که «رئیس جمهوری آمریکا این را روشن کرده است که ما یک توافق بد را نخواهیم پذیرفت،» افزود، درنتیجه «تنها آن توافقی را تایید خواهیم کرد که بطور مؤثر، همه مسیرهای دستیابی (ایران) به سلاح هستهای را مسدود کند.»
جان کری برای انجام گفتگو با محمدجواد ظریف و خانم اشتون در روز جمعه، برنامه خود برای ترک وین به تأخیر انداخت. جن ساکی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت هنوز مشخص نیست وزیر خارجه آمریکا چه زمانی محل مذاکرات را ترک خواهد کرد.
وزیر خارجه ایالات متحده روز پنجشنبه برای گفتگو با همتای ایرانی خود به منظور کاستن از شکافها برای رسیدن به توافق جامع بر سر برنامه هستهای تهران وارد وین شد.
نخستین دیدار سهجانبه کری، ظریف و کاترین اشتون نماینده گروه ۱+۵ در این دور از گفتگوها، عصر روز پنجشنبه در هتل کوبورگ وین برگزار شد و صبح جمعه نیز برای بار دوم به گفتگو نشستند. هنوز مقامهای دو طرف از محتوا و جزئیات این گفتگوها بطور رسمی اظهار نظر نکردهاند.
جان کری پس از دیدار با همتای ایرانی خود در صبح جمعه با حضور کاترین اشتون، با لوران فابیوس وزیر خارجه فرانسه و فیلیپ هاموند وزیر خارجه بریتانیا نیز دیدار و گفتگو کرد. پس از آن، دیدارهای دوجانبه ظریف با وزیران خارجه بریتانیا و سپس فرانسه برگزار شد.
فیلیپ هاموند در گفتگویی با خبرنگاران در بدو ورود به وین، با بیان این که «وارد جزئیات نخواهیم شد،» تاکید کرد «گفتگوهای مثبتی در فضایی صمیمانه صورت گرفته است. مشخص است که دو طرف میخواهند تلاش کنند تا به توافق برسند، اما هیچکدام از ما توافق بدی نمیخواهیم.»
وی در ادامه افزود «باید انعطاف بیشتری از سوی ایران ببینیم. در مقابل، ما هم آماده نشان دادن انعطاف از خود هستیم؛ ولی زمان کم است و فکر میکنم همه ما سخت در تلاش هستیم تا بهترین توافق ممکن را روی میز بگذاریم.»
وزیر خارجه فرانسه نیز پس از ورود به پایتخت اتریش – به منظور پیوستن به آخرین دور مذاکرات ایران و شش قدرت جهانی پیش از رسیدن به مهلت تعیین شده ۳ آذر (۲۴ نوامبر) برای رسیدن به یک توافق جامع که از روز سهشنبه آغاز شده است – گفت «پرسشهایی باقی مانده که همچنان باید مرتفع شوند.»
لوران فابیوس در ادامه با بیان این که «ایران بطور قطع حق دسترسی به انرژی صلحآمیز هستهای دارد، اما نه برای بمب اتمی،» افزود امیدوارم تهران بتواند از این فرصت استفاده کند.
کشورهای غربی، بویژه ایالات متحده، میگویند ایران در پوشش یک برنامه هستهای صلحآمیز، به دنبال دسترسی به توانایی ساخت سلاح هستهای است. ایران این اتهام را رد میکند و میگوید هدف از آن برنامه تولید برق و نیز کابرد علمی انرژی هستهای در زمینههایی چون پزشکی و کشاورزی است.
گفتگوهای هستهای ایران و قدرتهای جهانی از سال ۲۰۰۳ میلادی (۱۳۸۲ خورشیدی) آغاز شد و سال گذشته – به دنبال روی کار آمدن دولت حسن روحانی و تغییر رویکرد ایران در عرضه سیاست خارجی و بویژه در پرونده هستهای – پس از یک دوره رکود چند ساله از سر گرفته شد.
ایران و گروه ۱+۵ شامل ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، چین، روسیه و آلمان، اندکی بعد در سوم آذر ماه در شهر ژنو سوئیس توافق کردند ظرف شش ماه، تا ۲۹ تیر ۱۳۹۳، به منظور برطرف کردن نگرانیهای جامعه بینالمللی از ماهیت برنامه اتمی ایران از یک سو، و لغو تدریجی تحریمها علیه ایران از سوی دیگر، به یک توافق جامع و نهایی دست یابند.
دو روز مانده به آن مهلت اولیه، طرفین مذاکرات با اذعان به این که شکافهای مهمی همچنان باقی مانده است، توافق کردند مهلت این گفتگوها را برای چهار ماه دیگر، یعنی تا ۳ آذر ۱۳۹۳ (۲۴ نوامبر ۲۰۱۴) تمدید کنند.
در صورت به نتیجه نرسیدن گفتگوهای جاری در وین، احتمالاً این مهلت بار دیگر تمدید خواهد شد.