کنارهگیری علی شمخانی از دبیری شورای عالی امنیت ملی همزمان با سخنان علی خامنهای درباره «نرمش قهرمانانه» رایزنیها درباره آینده «برجام» را در ایران افزایش داده است.
تنها ساعاتی پس از آن که رهبر جمهوری اسلامی، برداشت «برخی در داخل» از «نرمش قهرمانانه» را که چند سال پیش مطرح کرده بود، «غلط» دانست، خبرهای «غیررسمی» از «کنارهگیری» علی شمخانی از دبیری شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی منتشر شد.
حالا با رفتن شمخانی از این نهاد امنیتی که در ماههای گذشته به بازوی کمکی وزارت امور خارجه هم تبدیل شده بود، رئیس اسبق کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس میگوید، نوع تغییری که در شورای امنیت ملی صورت گرفته به معنی کوچ پروندههای سیاست خارجی از شورای امنیت به وزارت خارجه و بایگانی شدن موضوع برجام است.
حشمتالله فلاحتپیشه به یک روزنامه داخلی گفته: «برجام پروندهای است که بین دو درگاه وزارت خارجه و دبیرخانه شورای امنیت رد و بدل می شد و حالا امیدوارم با این تغییر، وزارت خارجه یک طیف از کارشناسی قوی را در مجموعه وزارتخانه بابت رسیدگی به برجام، تشکیل دهد.»
از سوی دیگر سعید جلیلی نمایندهٔ علی خامنهای در شورای عالی امنیت ملی که در سالهای نه چندان دور هم دبیر این شورا و هم رئیس گروه مذاکرهکنندهٔ هستهای ایران بوده است، روز سه شنبه ۲ خرداد با اشاره به سخنرانی اخیر رهبر جمهوری اسلامی و توضیح او درباره «نرمش قهرمانانه» گفته :«نرمش قهرمانانه این نیست که از حقوق ملت کوتاه بیاییم و منافع ملی را نادیده بگیریم بلکه بدان معناست که در مواجهه با موانع، نه برگردیم و نه آن را بن بست تلقی کنیم؛ بلکه به دنبال راه جدید برای تحقق اهداف باشیم.»
علی خامنهای ۳۰ اردیبهشت در سخنانی در جمع مسئولان وزارت امور خارجه گفته بود: «چند سال قبل که مفهوم «نرمش قهرمانانه» مطرح شد، در خارج و برخی در داخل برداشت غلط کردند؛ چرا که مصلحت یعنی یافتن راهی برای گذشتن از کنار موانع دشوار و ادامه دادن راه برای رسیدن به هدف.»
با وجود تلاشهای دولت جو بایدن در آمریکا برای احیای توافق هستهای برجام در سالهای ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲، مذاکرات احیای «برجام» تابستان گذشته به علت آن چه «زیاده خواهیهای فرابرجامی» جمهوری اسلامی خوانده شد، به حالت تعلیق درآمد و در پی رخدادهای اعتراضی نیمه دوم سال ۱۴۰۱، این مذاکرات از اولویت کاری دولت ایالات متحده خارج شد.
مقامات جمهوری اسلامی اما همواره تلاش کردهاند راه گفتگو را باز و خود را علاقمند به دستیابی به توافق نشان دهند، توافقی که دوست دارند آنرا «عزتمندانه» بنامند.