اعتراضات سراسری شامگاه یکشنبه و برای نهمین شب پیاپی در شهرهای ایران ادامه دارد. شماری از مردم مناطق مختلف تهران، اصفهان، شیراز، انزلی و سقز با شعارهای «مرگ بر خامنه‌ای»، «مرگ بر بسیجی»، «ما همه با هم هستیم» و «زن، زندگی، آزادی» در خیابان‌ها حضور دارند.
- شلیک گاز اشک‌آور در تظاهرات پاریس
روزنامه فرانسوی لیبراسیون گزارش داد که در دومین روز متوالی تظاهرات ایرانیان مقیم پاریس در محکومیت کشته شدن مهسا امینی، در بازداشت ایران، پلیس فرانسه برای متفرق کردن صدها نفر از مردم معترض، از گاز اشک آور استفاده کرده است.
روز یکشنبه سوم مهر، صدها نفر از معترضان به سرکوب اعتراضات در ایران، با شعارهایی مانند «زن، زندگی، آزادی» و «فرانسه، سکوت بس است» به سمت سفارت جمهوری اسلامی راهپیمایی کردند.
به نوشته لیبراسیون، معترضان از امانوئل ماکرون به دلیل دست دادن با همتای ایرانی خود ابراهیم رئیسی در دیدار بیستم سپتامبر و در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل، انتقاد کردند. این نشست برای پیشبرد مذاکرات مربوط به توافق هسته ای با ایران انجام گرفته بود.
ویدیوهای ارسالی برای صدای آمریکا نیز حاکی از آن است که پلیس برای عقب‌راندن معترضانی که قصد ورود به سفارت جمهوری اسلامی را داشتند، از گاز اشک آور استفاده کرد.
- شعار «زن، زندگی، آزادی» در صفحه اول روزنامه لیبراسیون فرانسه
روزنامه لیبراسیون، یکی از پرتیراژ‌ترین روزنامه‌های فرانسه، در شماره روز دوشنبه بیست‌وششم سپتامبر خود در چند مطلب به‌طور مفصل اعتراضات مردم ایران را پوشش داده است.
در صفحه اول این روزنامه، شعار «زن، زندگی، آزادی» که این روزها در ایران و جهان بر زبان معترضان به حکومت جمهوری اسلامی جاری است، به‌زبان‌های فارسی و فرانسوی نوشته شده است.
- حمایت چهره‌های سرشناس از معترضان در ایران
با وجود حملات تند وابستگان جمهوری اسلامی به چهره‌های سرشناس حامی جنبش مردم ایران همچون علی کریمی، موج حمایت چهره‌ها از اعتراضات ایرانیان همچنان ادامه دارد.
علی کریمی روز یکشنبه در واکنش به درخواست طرفداران حکومت برای توقیف اموالش نوشت: «با کلی جان کندن یک خانه خریده بودم، آن هم فدای سر مردم ایران.»
سردار آزمون، بازیکن تیم ملی فوتبال ایران، نیز روز یکشنبه در استوری اینستاگرام خود نوشت که دیگر «حتی به قیمت خط خوردن از تیم ملی» سکوت نخواهد کرد و آن هم «فدای یک ار موی زنان ایرانی.» او در ادامه این پست نوشته است: «شرم بر شماها که آدم‌ها رو به این راحتی می‌کشین. زنده‌باد زنان ایرانی.»
سام درخشانی، بازیگر ایرانی، هم با انتشار پستی در صفحه اینستاگرامش نوشت: «بترسید از مردم، خودتون رو تا دندون مسلح کردید و زورتون رو به دخترای مردم می‌رسونید، متاسفم، این کارتون جز نفرت و خشم چیزی عایدتون نمی‌کنه.»
هدیه تهرانی، بازیگر سرشناس سینما، هم در اینستاگرام به اشاره به دریافت تهدیدهایی از طرف ماموران امنیتی گفت: «من در کنار مردم بوده و خواهم بود.» او خطاب به نیروهای امنیتی و مخالفان مردم افزود: «میزبان این ضیافت خونین شما هستید.»
- حضور معترضان در خیابان‌ها
با وجود هشدارها و تهدیدهای مقامات و نهادهای جمهوری اسلامی برای «برخورد قاطع» با اعتراضات سراسری، موج اعتراض‌ها همچنان فراگیر است.
بر اساس گزارش‌های ویدئویی، اعتراضات روز یکشنبه سوم مهر با فرارسیدن شب در کوی دانشگاه تهران و محله‌های اکباتان، مدائن، ستارخان و هفت‌حوض تهران جریان دارد و با وجود برخورد قهرآمیز نیروهای امنیتی و انتظامی، معترضان مقاومت می‌کنند.
در اکباتان، معترضان شعار می‌دهند: «آخوند باید گم بشه»، «می‌کشم، هر آن که خواهرم کشت» و «ما همه با هم هستیم.» در بلوار ستارخان نیز شعار «مرگ بر دیکتاتور» سر داده می شود.
- استفاده از «کودک سربازان» برای مهار اعتراضات
عکس‌های منتشر شده در رسانه‌های اجتماعی از خیابان‌های ایران نشان می‌دهد مقامات حکومتی برای سرکوب اعتراضات از «کودک‌سرباز» استفاده می‌کند و نوجوانان بسیجی را با سپر و باتوم و کلاه گارد ویژه در سطح شهرها آورده است.
گزارش‌ها از شیراز نیز حاکی از حضور مردم در خیابان‌ها و تظاهرات جمعی است.
ویدئوی انتشار یافته از اصفهان، یکی از معترضان در حالی که چسب بر روی دهانش زده، پلاکاردی را برافراشته بود که روی آن نوشته شده بود: «چرا گشت ارشاد به اسم اسلام مهسا امینی را مظلومانه کشت.»
گزارش شده است که این شهروند معترض، «مدتی بعد بازداشت شد.»
این ویدئو درگیری و رویارویی مردم معترض را با یک موتوسوار لباس شخصی در انزلی، استان گیلان، نشان می‌دهد.
یک ویدئو از محله مدائن در تهران، نشان می‌دهد که چگونه مأموران فرماندهی انتظامی به طور مستقیم به سوی مردم معترض و ماشین‌ها گاز اشک‌آور شلیک می‌کنند.
یک مأمور نیز شیئی نامشخص را به سمت مردم پرتاب می‌کند.
- دعوت از معلمان و دانش‌آموزان برای اعتراض
در این حال، شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران از معلمان و دانش‌آموزان برای تعطیلی مدرسه‌ها در روزهای دوشنبه چهار مهر و چهارشنبه شش مهر دعوت کرده است.
دعوت به چنین اقدامی در بیانیه این شورا برای «اعتراض به سرکوب گسترده اعتراضات مردم، پادگانی شدن برخی مدارس و دستگیری دانش‌آموزان و دانشجویان و معترضان خیابانی» عنوان شده است.
این نهاد صنفی ضمن هشدار به مقامات حکومتی برای دست برداشتن از سرکوب شهروندان و تمکین به خواسته‌های مردم، اعلام کرد که در غیر این صورت، برنامه‌های بعدی خود را برای همراهی با دانش‌آموزان، دانشجویان و مردم ایران اعلام خواهد کرد.
روز شنبه نیز گروهی با عنوان «دانش‌آموزان پیشرو» اعلام کردند که در همبستگی با مردم و اعتراض به بازداشت دانش‌آموزان و جان باختن مهسا امینی تحت بازداشت، از پوشیدن مقنعه خودداری خواهند کرد.
هم‌زمان با بیانیه شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران، شبکه فرشگرد در «بیانیه شماره یک» خود در ارتباط با «انقلاب ملت ایران»، با تأکید بر «بهره‌گیری از امکانات و ارتباطات خود برای ایجاد هماهنگی میان مبارزان سراسر ایران» و تلاش برای «بازتاب صدای» مردم، اعلام کرد که «کلید پیروزی ما حفظ خیابان‌ها با جمعیت فزاینده برای روزهای متوالی است.»
در این بیانیه که نسخه‌ای از آن روز یکشنبه سوم مهر به بخش فارسی صدای آمریکا رسیده، فرشگرد با تأکید بر این که «به روزهای تحقق میدان میلیونی نزدیک شده‌ایم» عنوان کرده است: «به‌زودی کارگران بخش‌های مختلف از کامیون‌داران و صنعت حمل و نقل تا کارمندان رادیو تلویزیون و صنعت نفت، تا اصناف و بازاریان و دانشگاهیان به اعتصابات خواهند پیوست و قدرت اعتراضات خیابانی را دوچندان خواهند کرد.»
هم‌زمان با دور جدید اعتراضات سراسری در ایران که پس از کشته‌شدن مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد شعله‌ور شد، شماری از استادان دانشگاه در حمایت از مردم و دانشجویان معترض استعفا کرده‌اند و در حالی که از اعتراض‌ها هشت روز گذشته است، برخورد حکومت با معترضان شدید‌تر و بر شمار جان‌باختگان افزوده شده است.
تجمع معترضان مقابل سفارت ایران در لندن
گزارش‌های ویدئویی از لندن در روز یکشنبه حاکی از آن است که شمار قابل توجهی از معترضان در مقابل سفارت جمهوری اسلامی در لندن جمع شده‌اند و ضمن بالا بردن پرچم شیر و خورشید بر بالای دیوار ساختمان، تلاش می‌کنند وارد سفارتخانه شوند.
تصاویر اختصاصی صدای آمریکا، حضور پرشمار پلیس بریتانیا را در محل نشان می‌دهد و معترضان شعار می‌دهند «آخوند باید گم بشه»
معترضان نه تنها در لندن که در بسیاری از کشورها در حمایت از مردم ایران به خیابان آمده‌اند.
کلمان لانو، گزارشگر شناخته‌شده در فرانسه، ویدئویی از تظاهرات پرشمار ایرانیان در پاریس را به تصویر کشیده است که معترضان با در دست داشتن پرچم شیر و خورشید، عکس مهسا امینی، و تصویری از دیدار امانوئل مکرون با ابراهیم رئیسی هم‌زمان با کشته شدن تحت بازداشت این زن جوان در ایران، علیه علی خامنه‌ای شعار می‌دهند.
کاخ سفید «درس» گرفته است
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، صبح یکشنبه در مصاحبه‌ای با کانال خبری «ان‌بی‌سی» گفت رویکرد دولت بایدن به تظاهرات در ایران در مقایسه با چنین رویکردی از سوی دولت پیشین اوباما «متفاوت» است و دولت فعلی از رویکرد دولت اوباما در قبال جنبش سبز درس گرفته است.
سالیوان که در دوره معروف به« جنبش سبز» در دولت باراک اوباما حضور داشت، در پاسخ به پرسشی پیرامون «پاسخ کُند» دولت اوباما به اعتراضات جنبش سبز و چگونگی پاسخ دولت بایدن به اعتراضات جاری در ایران گفت دلیل رویکرد «متفاوت» آمریکا به اعتراضات سال ٢٠٠٩ این باور بود که مبادا موضع‌گیری آمریکا به جای کمک به تظاهرات موجب تضعیف آن شود.
او افزود درسی که در نتیجه اتخاذ آن رویکرد از سوی دولت اوباما گرفتیم، این است که نباید وسواس فکری به خرج داد و اینک معتقدیم «مهمترین» کاری که ایالات متحده باید در پاسخ به مطالبات مردم کشورهای دیگر درباره حقوق و کرامت‌شان انجام دهد این است که «محکم و روشن و پایبند به اصول» باشد.
ادامه حمایت دولتمردان کشورهای مختلف از معترضان در حالی است که شاهزاده رضا پهلوی روز یکشنبه در توییتی نوشت: «پشتیبانی از ملت ایران باید شامل منزوی کردن رژیم ستمگرشان، جمهوری اسلامی باشد. ابراز همبستگی، ارزشمند است ولی برای متوقف کردن گلوله‌هایی که جوانان ایران را می‌کشد، ناکافی‌ست. روشن سازید که این رژیم اهریمنی و متحدانش هیچ کجا پذیرفته نمی‌شوند.»
حدیث نجفی، قربانی خشونت ماموران
در جریان اعتراضات شنبه شب در کرج، نیروهای حکومتی یک زن جوان را با شلیک چندین گلوله کشتند. نام او حدیث نجفی است و ۲۰ ساله بود.
همچنین یک ویدئوی منتشر شده از مراسم تشییع و خاکسپاری سعید محمدی، از جان‌باختگان اعتراضات در اسلام‌آباد غرب، استان کرمانشاه، راهپیمایی انبوه جمعیت را نشان می‌دهد در حالی که «نوای چمری»، نماد سوگ بزرگان و جوانان، نواخته می‌شود.
شبکه حقوق بشر کردستان می‌گوید در جریان اعتراضات روز ۳۰ شهریور در اسلام‌آباد غرب، امیر فولادی ۱۵ ساله و ایمان محمدی ۲۲ ساله بر اثر تیراندازی نیروهای مسلح حکومتی کشته شده‌اند.
اما در حالی که مأموران مسلح جمهوری اسلامی با شلیک چند گلوله یک زن جوان را هدف قرار دادند، حضور زنان معترض، به‌ویژه جوانان، در هشت روز گذشته در خیابان‌ها ادامه داشته و تصاویر بسیاری از حضور آنها در اعتراضات شهرهای مختلف ایران منتشر شده است.
بخش خبری ۲۰:۳۰ صدا و سیما یکشنبه دوم مهر با تکیه بر «آمار غیررسمی» این سازمان حکومتی اعلام کرد که در جریان اعتراضات سراسری در نقاط مختلف کشور «تاکنون ۴۱ نفر از حاضران در این رویدادها» کشته شده‌اند.
هم‌زمان با دور جدید اعتراضات سراسری در ایران، که پس از کشته‌شدن تحت بازداشت مهسا امینی از سر گرفته شده، اینترنت قطع و در بعضی مناطق دچار اختلال شده است و گزارش‌های تصویری تظاهرات با تأخیر منتشر می‌شوند. با این حال، گزارش‌ها حاکی از آن است که مردم در بسیاری مناطق کشور در خیابان مانده‌اند و اعتراضات ادامه دارد.
هکرها مشغول کارند
در این حال، گروه هکری «انانیموس» هم روز یکشنبه اعلام کرد در حمایت از معترضان در ایران وبسایت مجلس شورای اسلامی را هک کرده و مشخصات و از جمله شماره تلفن نمایندگان را فاش کرده است.
این گروه از مخاطبانش خواسته با نمایندگان مجلس تماس بگیرند و بپرسند چرا از حکومت حمایت می‌کنند.
گروه هکری انانیموس روز یکشنبه سوم مهر، در پیامی به مردم ایران گفت، «حمایت ما از اعتراضات ایران ادامه خواهد داشت» و «چنان‌که همه می‌دانید، دولت تلاش می‌کند شما را متوقف کند، تسلیم نشوید و خیابان‌ها را ترک نکنید. انقلاب را متوقف نکنید.»
بر اساس گزارش‌ها، هکرهای انانیموس در ساعات گذشته هم شبکه تلفن همراه اول را هک کردند و با صفر کردن مبلغ قبض پایان دوره مشترکان، حساب آنها را تصفیه کردند.
- طومار جهانی حمایت از اعتراضات ایران
در این میان سازمان عفو بین‌الملل با راه‌اندازی یک طومار جهانی، همگان را دعوت کرد که در حمایت از جنبش مردم معترض در ایران برای «زندگی، آزادی و عدالت» آن را امضا کنند.
این نهاد بین‌المللی حقوق بشری، روز یکشنبه اعلام کرد که دفترهای عفو بین‌الملل در کشورهای مختلف جهان و همه فعالان عفو بین‌الملل این طومار را به وزارت خارجه کشورهایشان تحویل خواهند داد.
موج استعفا و انتقاد در حمایت از معترضان
هم‌زمان با ادامه اعتراضات سراسری، شماری از استادان دانشگاه در حمایت از مردم و دانشجویان استعفا کرده‌اند.
مهدی مختاری، عضو پیشین هیئت علمی دانشگاه تهران، انسیه عرفانی، استاد فیزیک دانشگاه زنجان، لیلی گله‌داران، استاد دانشگاه هنر شیراز، و عمار آشوری، استاد دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد، از جمله چهره‌های دانشگاهی هستند که پیام استعفای آنها در شبکه‌های اجتماعی بازتاب یافته است.
هنرمندان و معترضان
مهدی مهدوی‌کیا، سرمربی تیم ملی امید ایران، در واکنش به اعتراضات سراسری و برخورد قهرآمیز نیروهای حکومتی با آن، خطاب به مقامات جمهوری اسلامی گفت: نمی‌شود فرزندان خودتان آن سوی دنیا در رفاه و آرامش زندگی ککنند و مردم را در ایران به خوردن نان خشک و پوشیدن لنگ دعوت کنید.»
اکبر گلپایگانی، خواننده پیشکسوت معروف به «گلپا»، در پیامی با همبستگی با اعتراضات اعلام کرد: «من ۴۳ سال پیش حرف خودم را زدم. خانه‌نشینی را به جان خریدم ولی حاضر نشدم از اصول و منش خود عقب‌نشینی کرده و به هر قیمتی روی صحنه باقی بمانم.
گلپا در این پیام که در اینستاگرام منتشر کرده، افزوده است: «من خودم را متعلق به مردم سرزمینم می‌دانم و هرگز جدا از این مردم مهربان نیستم و تا زنده هستم کنارشان خواهم بود. مهسا امینی‌ها مثل فرزندان خود من هستند.
همچنین کیهان کلهر، آهنگ‌ساز و نوازنده، در رشته توییتی با بیان این که سال‌ها است «گفتن از وطن» و «کشتار و حذف سیستماتیک، شکنجه، ترور، بلای سانسور، و تبعیض و فساد» را به بخشی از کنسرت‌هایش اضافه کرده، عنوان کرد: «تمام صحنه‌هایی که من روی آن ساز بزنم، تریبون مردم آزادی‌خواه و آزادگان به تنگ آمده سرزمینم ایران خواهد بود.»
او با به کار بردن هشتگ «مهسا امینی»، «عشق و انسانیت و اتحاد» را از دیگر مواردی نامید که سال‌ها است درباره آن می‌گوید و خطاب به «بالانشینان حاکم» تأکید کرد: «ما بر خلاف شما متمدنیم» و «در این چهار دهه سعی کردیم با شما نیز به جای زبان لعن و نفرین و اعدام و حد و تعزیر، به زبان فرهنگ برخاسته از تمدنمان سخن بگوییم، اما پیداست که نیاموختید.»
از استارلینک چه خبر؟
کریم سجادپور، پژوهشگر در موسسه کارنگی، روز یکشنبه در توئیتی‌هایی نوشت که با ایلان ماسک، درباره استارلینک در ایران صبحت کرد و ایلان ماسک اجازه داد تا این اطلاعات را به اشتراک بگذارد که: «استارلینک اکنون در ایران فعال شده است. این مستلزم استفاده از پایانه‌های داخل کشور است که من گمان می کنم دولت [ایران] از آن حمایت نخواهد کرد، اما اگر کسی بتواند ترمینال ها را وارد ایران کند، کار خواهد کرد.»
به گفته سجادپور مقامات دولت بایدن آماده کمک برای فرستادن ترمینال های استارلینک به ایران هستند، اما دو چالش اصلی وجود دارد، مالی و لجستیکی. راه اندازی و نگهداری هزاران پایانه استارلینک در ایران میلیون ها دلار هزینه خواهد داشت. این چالش به گفته او قابل حل است و چالش بزرگتر لجستیکی است. سجادپور نوشته است که ایلان ماسک و دولت آمریکا ۱۵هزار کیت استار لینک به اوکراین فرستاده‌اند اما دولت اوکراین یک متحد نزدیک آمریکا است و مشتاقانه همکاری می‌کند در حالی که «رژیم ایران می‌خواهد اینترنت را ببندد تا مردم را در خاموشی نگه دارد.»
تاکید مخالفان بر «اتحاد»
در جریان این دور اعتراضات که پس از کشته شدن تحت بازداشت مهسا (ژینا) امینی از سر گرفته شده است، تا کنون شعارهایی از جمله «مرگ بر خامنه‌ای»، «مرگ بر دیکتاتور»، «زن، زندگی، آزادی»، «خامنه‌ای قاتله، حکومتش باطله»، «فتنه ۵۷، عامل هر فلاکت»، «این آخرین پیامه، هدف خود نظامه»، «آذربایجان بیدار است، حامی کردستان است»، «کردستان، چشم و چراغ ایران»، «کشتن برای روسری، تا کی چنین خاک بر سری»، «وای به روزی که مسلح شویم»، «رضا شاه، روحت شاد» داده شده است.
این اعتراضات در تمام استان‌های ایران جریان داشته است.
مهسا امینی ۲۲ ساله که به همراه خانواده‌اش از سقز به تهران سفر کرده بود، ۲۲ شهریور توسط گشت ارشاد بازداشت و به مرکز پلیس امنیت اخلاقی، مشهور به بازداشتگاه وزرا منتقل شد. او ساعاتی بعد با آمبولانس به بیمارستان کسری برده شد و در بخش مراقبت‌های ویژه بستری شد و ۲۵ شهریور جان باخت.
* صدای آمریکا در حال حاضر نمی‌تواند صحت همه ویدیوها و گزارش‌ها را به طور مستقل تأیید کند.
