جان‌باختن جواد روحی، معترض زندانی در نوشهر، که روز پنجشنبه ۹ شهریور اعلام شد تازه‌ترین مورد از زندانیان کشته‌شده در زندان‌های حکومت ایران بشمار می‌رود.
منابع حقوق بشری مرگ جواد روحی را «مشکوک» توصیف کرده و از شکنجه و آزارهای جسمی و روانی شدیدی این معترض ۳۳ ساله در دوران بازداشت خبر داده‌اند.
وبسایت دادبان همچنین از ادامه حبس جواد روحی به‌رغم «وخامت شرایط جسمانی و روانی» او پیش از جان‌باختن انتقاد کرده است.
فعالان حقوق بشری جان‌باختن زندانیان در دوران جمهوری اسلامی را ناشی از شکنجه، عدم رسیدگی درمانی و بی‌توجهی مسئولان زندان می‌دانند.
عفو بین‌الملل در گزارشی در سال ۱۴۰۱، از مرگ دستکم ۹۶ زندانی در دهه ۹۰ شمسی در ایران خبر داده و «ممانعت از اعزام یا تاخیر در انتقال اورژانسی زندانیان به بیمارستان» را از دلایل اصلی جان‌باختن این افراد ذکر کرده بود.
بکتاش آبتین، شاعر، فیلمساز و دبیر کانون نویسندگان ایران، در پی ابتلا به کرونا در زندان و اعزام دیرهنگام به بیمارستان در دی‌ماه ۱۴۰۰ جان باخت.
بهنام محجوبی، از دراویش گنابادی زندانی، در بهمن‌ماه ۱۳۹۹ به دلیل آنچه «مسمومیت دارویی» اعلام شد پس از انتقال از زندان اوین به بیمارستان لقمان جان باخت.
شاهین ناصری، زندانی شاهد شکنجه نوید افکاری، هم در سال ۱۴۰۰ به «مرگی مشکوک» در سلول انفرادی زندان تهران بزرگ جان باخت.
به گزارش کمپین حقوق بشر ایران، دستکم بیست زندانی سیاسی هم در دهه هشتاد شمسی در زندان‌های حکومت ایران جان باخته‌اند.
اسامی برخی از جان‌باختگان از جمله شامل زهرا کاظمی، اکبر محمدی، زهرا بنی یعقوب، امیر جوادی‌فر، محسن روح‌الامینی، محمد کامرانی، هدی صابر، امیدرضا میرصیافی و رامین آقازاده قهرمانی است.
امیر جوادی‌فر، محسن روح‌الامینی، محمد کامرانی و رامین آقازاده قهرمانی از جمله بازداشت شدگان اعتراضات به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ بودند که در جریان شکنجه در بازداشت‌گاه کهریزک جان باختند.
زهرا کاظمی، عکاس خبری ایرانی-کانادایی، در سال ۱۳۸۲ پس از بازداشت و «ضرب‌وشتم در هنگام بازجویی» حالش رو به وخامت گذاشته و پس از انتقال به بیمارستان درگذشت.
از جمله زندانیان جان‌باخته در دهه هفتاد شمسی می‌توان به علی‌اکبر سعیدی سیرجانی، نویسنده و فعال سیاسی، اشاره کرد که در سال ۱۳۷۳ در زندان جان خود را از دست داد.
مصونیت از مجازات ناقضان حقوق بشر
نهادهای حقوق بشری همواره از «مصونیت سیستماتیک» ناقضان حقوق بشر از مجازات در ایران انتقاد کرده‌اند.
به طور مثال سعید مرتضوی، دادستان سابق تهران و از متهمان اصلی کشته شدن دستکم سه نفر از بازداشت شدگان کهریزک، در سال ۱۴۰۰ از اتهام معاونت در قتل معترضین سال ۸۸ تبرئه شد.
بنا بر گزارش عفو بین‌الملل، مصونیت از مجازات به مقامات زندان اجازه داده که «به محروم کردن کشنده زندانیان از مراقبت‌های پزشکی ادامه دهند.»
این نهاد حقوق بشری در گزارش خود با نام «زندانیان بیمار در اتاق انتظار مرگ» که در ۲۴ فروردین ۱۴۰۱ منتشر کرده خواستار گردآوری شواهد و مدارک مربوط به جدی‌ترین جرایم بین‌المللی ارتکاب یافته در ایران با هدف تسهیل دادرسی عادلانه در آینده، شده است.
