معاون وزارت بهداشت دولت ایران از راه اندازی مجموعه جدیدی به نام «قرارگاه عملیاتی حمایت از سلامت خانواده و جوانی جمعیت» برای عملیاتی کردن دستورات رهبر جمهوری اسلامی در زمینه «افزایش جمعیت» خبر داده است.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی وزارت بهداشت، کمال حیدری روز چهارشنبه چهارم اسفند با اشاره به اینکه فرماندهی این قرارگاه بر عهده وزیر بهداشت است، از عزم جدی این وزارتخانه برای عملی کردن «فرمایشات» رهبر جمهوری اسلامی در حوزه خانواده و فرزندآوری خبر داد.
رهبر جمهوری اسلامی بارها در سالیان اخیر بر «لزوم فرزندآوری» تاکید کرده و در مواردی مانند اردیبهشتماه امسال «بالا رفتن سنّ ازدواج» و «پیری جمعیّت کشور» را از جمله «عادات غلط» بین مردم بر شمرده بود که باید با آنها «برخورد» شود.
حیدری «جبران کاهش نرخ رشد جمعیت و باروری در سالهای گذشته» را از مهمترین اهداف این قرارگاه اعلام کرده است. او همچنین با اشاره به برخی از سخنان آیتالله علی خامنهای از لزوم جوانسازی جمعیت کشور سخن گفت و و افزود: «اگر مسئله جمعیت را جدی نگیریم، در آینده با مشکلات عدیدهای از جمله خطر بزرگ تحدید نسل برای کشور روبرو می شویم.»
معاون وزارت بهداشت با اشاره به «تکلیف شرعی پیگیری مطالبات» رهبر جمهوری اسلامی در خصوص بحران جمعیت، «زمینهسازی در جهت افزایش هماهنگی و استفاده از ظرفیت های سایر دستگاهها در موضوع جمعیت» را از مهمترین اهداف تشکیل این قرارگاه عنوان کرد.
نهضت ازدیاد نسل
این در حالی است که یک عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی و نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی نیز پیشتر از لزوم تاسیس قرارگاهی در این زمینه سخن گفته بود. لاله افتخاری با اشاره به ضرورت ایجاد یک نهضت در زمینه ازدیاد نسل گفته بود که «نیاز است همه دستگاهها قرارگاهی متشکل از همه تاثیرگذاران و دستاندرکاران اعم از فرهنگساز و شخصیت اجرایی و حمایتی داشته باشند تا در زمینه فرهنگسازی برای فرزندآوری کار کنند.»
ایجاد «قرارگاه»، پیشتر در مجموعههایی نظامی در راستای هماهنگی و همافزایی نیرو کاربرد داشته در حالیکه در دهههای اخیر با ورود بیشتر و حضور علنیتر نظامیان در عرصههای اجرایی کشور به ویژه پس از روی کار آمدن دولت محمود احمدینژاد در سال ۸۴، عرصه تشکیل قرارگاهها وارد مرحله جدیدی شد و به بسیاری از حوزههای فرهنگی و سیاسی نیز سرایت کرد. در دولت حسن روحانی مدیریتهای قرارگاهی حتی به حوزههای اقتصادی نیز تسری پیدا کرد تا آنجاکه برای مرغ و تخم مرغ هم قرارگاههایی مجزا تشکیل شد.
ممنوعیت توزیع اقلام پیشگیری از بارداری
ایجاد «قرارگاه عملیاتی حمایت از سلامت خانواده و جوانی جمعیت» از سوی وزارت بهداشت و درمان کشور در حالی انجام میگیرد که مدیرکل امور دارو و مواد پیشتر و طی بخشنامهای خطاب به معاونان غذا و دارو دانشگاههای علوم پزشکی سراسر کشور «توزیع رایگان اقلام پیشگیری از بارداری» را ممنوع اعلام کرده بود.
در بخشی از این نامه که رسانههای ایران تصویر آن را منتشر کردند، آمده بود: «هرگونه توزیع رایگان یا یارانهای اقلام مرتبط با پیشگیری از بارداری، کار گذاشتن اقلام پیشگیری و تشویق به استفاده از آنها در شبکه بهداشتی درمانی وابسته به دانشگاههای علوم پزشکی ممنوع است.»
تمرکز بر موضوع افزایش جمعیت درحالی در دولت رئیسی در دستورکار قرار میگیرد که سالهاست رهبر جمهوری اسلامی به این موضوع به عنوان یکی از دغدغههایش اشاره کرده است.
او نخستینبار در تیرماه ۶۸ به موضوع «افزایش جمعیت» پرداخته و گفته بود: «ما اگر دو برابر امروز هم جمعیت داشته باشیم، باز هم میتوانیم بدون کمترین نیازی به کشورهای دیگر، خود را به بهترین وجه اداره كنیم.»
برخی کارشناسان سیاست افزایش جمعیت را با توجه به ناتوانی حکومت جمهوری اسلامی در تامین خواستههای جمعیت فعلی به چالش کشیده و میگویند در شرایط فعلی، جمعیت بیشتر به معنای افزایش مشکلات در حوزههایی مانند اقتصاد، محیط زیست و آموزش خواهد بود.