ایالات متحده روز چهارشنبه پیش نویش قطعنامه ای درباره توافق جامع اتمی را در شورای امنیت سازمان ملل متحد عرضه کرد که تحریم های بین المللی علیه برنامه اتمی ایران را بر می دارد اما تحریم تسلیحاتی سازمان ملل متحد علیه ایران را به مدت ۵ سال و تحریم موشکی را به مدت ۸ سال باقی می گذارد.
پیش نویس این قطعنامه به دنبال تصویب توافق جامع اتمی میان و قدرتهای جهانی در روز سهشنبه ۲۳ تیر در شورای امنیت عرضه شد.
پیشتر اد رویس، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا و منتقدان توافق اتمی، سه شنبه شب، در آخرین بیانیه خود از باراک اوباما خواست تا پیش از آنکه کنگره کار بررسی توافق را طی ۶۰ روز مقرر تکمیل نکرده است، از تسلیم پیش نویس توافق به «شورای امنیت» سازمان ملل متحد خوداری کند.
قطعنامه جدید با لحاظ کردن محدودیتهای تازه ذکر شده در توافق جامع، جایگزین قطعنامههای تحریمی پیشین این نهاد بینالمللی میشود.
سامانتا پاور سفیر و نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل متحد، گفت که بر پایه پیشنویس این قطعنامه جدید جدول زمانبندی پایبندی ایران به مفاد توافق جامع اتمی نیز مشخص خواهد شد.
وی در بیانیهای که روز سهشنبه ۲۳ تیر، ساعاتی پس از اعلام توافق اتمی صادر کرد، افزود که با دیگر اعضای شورای امنیت جهت تصویب این قطعنامه کار خواهد کرد.
شورای امنیت سازمان ملل از مرداد ماه سال ۱۳۸۵ تا خرداد سال ۱۳۸۹، شش قطعنامه علیه برنامه هستهای ایران صادر کرد.
اهداف این برنامهها تعلیق برنامههای مربوط به غنیسازی اورانیوم در ایران، بازنگری در ساخت نیروگاه آب سنگین اراک و الزام ایران به اجرای پروتکل الحاقی بود.
تحریمهایی که بر اساس این قطعنامهها وضع شد اهدافی را نظیر عدم فروش انتقال و ارائه کالاها و آموزش فنآوری مرتبط با غنیسازی اورانیوم، تحریم شرکتها و افراد مرتبط با صنعت اتمی ایران و بلوکه کردن سرمایههای این شرکت ها، بازرسی از کشتیها و هواپیماهای شرکتهای ایران که محموله آنها مشکوک تشخیص داده شود و محدودیت بر برنامه ساخت موشک های بالستیک را شامل می شود.
حال بر اساس توافق هستهای و تعهدات جدید ایران به آژانس بینالمللی انرژی اتمی، شورای امنیت قطعنامه جدیدی صادر می کند که قطعنامههای پیشین را بیاثر کند. تقریبا همزمان با حصول توافق اتمی بین ایران و جامعهجهانی یوکیا آمانو مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرد که «نقشه راهی» بین آژانس و ایران به منظور شفافسازی فعالیتهای قبلی و فعلی هستهای ایران و روشن شدن موارد مورد ابهام باقیمانده امضا شده است.
این دیپلمات ژاپنی در اوج مذاکرات اتمی در وین سفری یک روزه هم به ایران داشت و علاوه بر دیدار با حسن روحانی رییس جمهوری ایران با دبیر شورای عالی امنیت ملی، دریابان علی شمخانی هم دیدار کرد. این دیدارها راهگشا در دسترسی به توافق اتمی تلقی میشود.
برپایه توافق جامع اتمی موسوم به برجام پیش نویس قطعنامه باید هر چه زودتر به شورای امنیت ارائه شود.
شورای امنیت ۱۵ عضو دارد که پنج عضو آن در مذاکرات هستهای با ایران حضور داشتند. به گزارش خبرگزاری فرانسه نماینده نیوزلند در شورای امنیت گفت که هنوز تاریخ مطرح شدن آن مشخص نشده است. اما در هر حال، اعضای دائم این شورا از این پیشنویش حمایت می کنند.
در پیشنویس قطعنامه، همانگونه که در برنامه جامع اقدام مشترک آمده است، بازگشت دوباره تحریم ها در صورت عدم پایبندی ایران به مفاد توافق جامع اتمی ذکر شده است، اما صحبتی از عملیات نظامی نشده است.