چهارمین و آخرین دور از گفتگوهای دو روزه جان کری وزیر خارجه آمریکا و محمدجواد ظریف همتای ایرانی او، با حضور کاترین اشتون نماینده اتحادیه اروپا و هماهنگ کننده گروه ۱+۵ در ساعات پایانی دوشنبه در مسقط پایتخت عمان به پایان رسید، اما هنوز از محتویات آن خبری منتشر نشده و نتیجه آن نیز مشخص نیست.
گفتگوهای سهجانبه از روز یکشنبه آغاز و در دو نوبت به پایان رسید. روز دوشنبه نیز طرفین دور سوم گفتگوها به منظور تسهیل مذاکرات پیش رو بین هیاتهای مذاکره کننده ایران و شش قدرت جهانی با هدف دسترسی به یک توافق جامع بر سر برنامه هستهای تهران را برگزار کردند.
جنیفر ساکی سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز دوشنبه این مذاکرات دو روزه را «دشوار، صریح و جدی» توصیف کرد، اما به جزئیات آن اشاره نکرد.
خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام ارشد ایرانی گزارش داد پس از گذشت ساعتهای طولانی، مذاکرات سهجانبه با هدف تسهیل گفتگوها برای دستیابی به توافق نهایی بر سر برنامه هسته ای ایران، «پیشرفت اندکی» داشته، با این حال «اختلافات و فاصلهها بین طرفین همچنان پا برجاست. »
جان کری نیز عصر روز دوشنبه در مقابل دوربین عکاسان و تصویربردارانی که برای دقایقی به اتاق مذاکرات راه پیدا کرده بودند، قرار گرفت و در پاسخ به این پرسش که آیا پیشرفتی حاصل شده یا خیر، گفت «سخت در تلاش هستیم». محمدجواد ظریف هم در پاسخ به همین پرسش گفت «بالاخره خواهیم رسید».
این مذاکرات در حالی در هتل البوستان مسقط برگزار شد که برخی از کارشناسان و مقامهای آمریکایی و ایرانی، با توجه به نزدیک شدن به مهلت ۳ آذر ماه (۲۴ نوامبر) برای رسیدن به توافق، آن را حساسترین مرحله مذاکرات جاری بین ایران و قدرتهای جهانی میدانند.
ایران و کشورهای گروه ۱+۵ شامل ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، چین، روسیه و آلمان، دو هفته دیگر فرصت دارند تا برای رسیدن به توافق نهایی، موارد اختلافی باقی مانده یعنی میزان غنیسازی اورانیوم ایران، چگونگی لغو تحریمها و همچنین مدت زمان توافق احتمالی را حل فصل نمایند.
باراک اوباما رئیس جمهوری ایالات متحده در گفتگویی با شبکه آمریکایی سی.بی.اس که روز یکشنبه پخش شد، تحریمها را عاملی برای آمدن ایران به پای میز مذاکره دانست و با اشاره به گفتگوهای جاری گفت با این حال «فاصله زیادی» بین مواضع دو طرف وجود دارد.
در سوی دیگر، تهران میگوید تحریمهای اقتصادی دلیل گفتگوی ایران و غرب بر سر برنامه هستهای آن کشور نبوده و وزیر امور خارجه ایران روز گذشته در بدو ورود به عمان با بیان این که تحریمها بخشی از راه حل نیست و خود یک مشکل است، از طرف غربی خواست به «واقعیت بیاثر بودن تحریمها» توجه کند.
روز گذشته و در آستانه مذاکرات عمان، وبسایت رسمی آیتالله علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی ایران، متن گفتگویی با عباس عراقچی عضو ارشد تیم مذاکره کننده هستهای ایران را منتشر کرد که آقای عراقچی در آن نقش مذاکرات عمان را در حل و فصل پرونده هستهای «کلیدی» دانست.
وی در ادامه افزود «در این مذاکرات خیلی از مسائل روشن خواهد شد و اگر بعضی از گرههای موجود در مسقط باز شود، میتوان خوشبین بود.»
بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل که از ابتدا با این گفتگوها مخالف بوده و همواره گفته که ایران «قابل اعتماد نیست»، روز دوشنبه با این ادعا که ایران اصلاح نشده، به کشورهای غربی هشدار داد «برای رسیدن به توافقی که به ایران اجازه دهد به سمت دستیابی به بمب برود، عجله نکنند.»
وی همچنین گفت به وزیران خارجه شش کشور عضو گروه ۱+۵ نامه خواهد نوشت و از آنها خواهد خواست به اظهارات رهبر ایران توجه کنند تا ببینند هنوز تغییری رخ نداده و همچنان به دنبال نابودی اسرائیل هستند و از این رو به آنها نسبت به هرگونه توافق با ایران هشدار خواهد داد.
هیچ یک از طرفهای مذاکرهکننده درباره پیشرفت این گفتگوها اظهار نظری نکردهاند، اما یوسف بن علوی وزیر امور خارجه عمان به وجود «خوشبینی در مسیر مذاکرات» اشاره کرد و گفت مذاکرات به نقاط حساسی رسیده است. به گفته او، مذاکرات وارد مسیری شده که بازگشت از آن دشوار است و دو طرف اصرار دارند که به توافق برسند.
قرار است معاونان وزرای خارجه کشورهای عض گروه ۱+۵ روز سهشنبه ۲۰ آبان نشستی با حضور اشتون و ظریف در مسقط برگزار کنند.
طبق توافق ایران و گروه ۱+۵، گفتگوهای هستهای قرار بود تنها در یکی از کشورهای میزبان مقر سازمان ملل باشد، اما برگزاری این مذاکرات حساس و فشرده در عمان یک استثنا بود.
عمان پیش از این هم میزبان مذاکرات هستهای ایران و آمریکا بوده است. مذاکراتی پشت پرده در روزهای پایانی ریاست جمهوری محمود احمدینژاد با حضور ویلیام برنز و جیک سولیوان از اعضا تیم فعلی مذاکره کننده آمریکا، که زمینه را برای از سرگیری گفتگوها در ماههای آغازین دولت حسن روحانی و اندکی پس از آن توافق موقت ژنو را فراهم کرد.
این کشور در موارد دیگری نیز بین دو کشور، مانند آزادی برخی از شهروندان دربند در دو کشور، نقش میانجی را بازی نمود.