کمتر از یک ماه مانده به پایان ضرب الاجل تعیین شده برای رسیدن به توافق جامع اتمی میان ایران و قدرت های جهانی، گروهی از اسقف های کاتولیک آمریکایی از مذاکره کنندگان خواستند تا فتوای تحریم تسلیحات اتمی توسط رهبران اسلامی در ایران را دست کم نگیرند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، یک هئیت برجسته شش نفره از کنفرانس اسقف های کاتولیک آمریکا در ماه آوریل به شهر قم سفر کرد تا با رهبران مهم شیعه دیدار و گفتگو کند و تلاش کند فاصله میان غرب و شرق را کاهش دهد.
اسقف ریچارد پیتس، رئیس کمیته بین المللی کنفرانس اسقف های کاتولیک آمریکا، روز چهارشنبه درباره سفرش به قم در «بنیاد کارنگی برای صلح بین المللی» گفت: ایرانی ها احساس می کنند که آمریکا و غرب عمیقا در مورد آنها اشتباه فکر می کنند.
هیئت اسقف ها استدلال کرد که واشنگتن به این اظهارات ایرانی ها به ویژه توجه بیشتری بکند که ذخیره و استفاده از تسلیحات اتمی، مخالف اصول بنیادین شیعه است.
مقامات ایران می گویند آیت الله خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی در سال ۲۰۰۳ یک فتوا علیه تسلیحات اتمی صادر کرد و چندین بار بر آن تاکید کرده است.
خبرگزاری فرانسه می گوید به نظر می رسد هیچ متن مکتوبی از این فتوای رهبر ایران وجود ندارد؛ اما رهبران مذهبی در قم به هیئت اسقف های آمریکایی گفتند که موضوع صدور این فتوا جزء اطلاعات در دسترس عموم است و «نزد علمای شیعه و عموم ایرانی ها از احترام بالایی برخوردار است.»
در مذاکرات اسقف ها و علمای قم، روحانیون به اسقف های آمریکایی گفتند که علت غیراخلاقی بودن تسلیحات اتمی این است که ماهیت سلاح اتمی کشتار بدون تبعیض و نیروی قدرتمند تخریب کل یک جامعه بیگناه است.
تهران بارها تلاش برای ساخت سلاح اتمی را تکذیب کرده و می گوید هدفش از برنامه اتمی صرفا غیرنظامی است. اما رهبران غربی می گویند ایران باید این ادعای خود را با اقدامات عملی ثابت کند.
استیفن کولچی، یک مقام ارشد کنفرانس اسقف های کاتولیک آمریکا گفت معتقد است که وزارت امورخارجه آمریکا، به عنوان بخشی از مذاکرات، به طور جدی مخالفت های دینی ایران با سلاح های کشتار جمعی را در نظر نمی گیرد.
او گفت: «ایران دارای یک فرهنگ خیلی، خیلی مذهبی است. و همچنین یک فرهنگ خیلی مدرن دارد. مثل همه کاریکاتور هایی خیلی نمایش داده شده که دین متعصبی را تصویر می کنند نیست و فتوای مربوط به سلاح اتمی نیز باید از این منظر نگاه شود.»
کولچی گفت در مذاکرات در حال انجام، فتوای [آیت الله خامنه ای] با همه مضوعات ارتباط ندارد اما با برخی مسائل ارتباط دارد. او گفت این فتوا به طور فراگیر در ایران آموزش داده شده و از آن دفاع شده است و امکان تغییر شبانه ی آن امکان ندارد. کولچی می گوید دیپلمات ها باید به این مسئله توجه کنند که تغییر فتوا باعث زیر سوال بردن کل اقتدار آموزشی سیستم آنها می شود.
به گفته کولچی، برای یک کاتولیک غیرقابل تصور است که پاپ چنین کاری کند و برای آنها نیز غیرقابل تصور است که یک آیت الله یا مقام رهبری چنین کاری (تغییر شبانه فتوا) کند.
ابراهیم محسنی، کارشناس و عضو دانشگاه مریلند گفت یک تحقیق جدید نشان می دهد که ۶۵ درصد ایرانی ها معتقد هستند ساخت سلاح اتمی مخالف اسلام است.
کارشناسان فنی گروه ۱+۵ (آمریکا، بریتانیا، فرانسه، روسیه، چین و آلمان) و ایران روز چهارشنبه به دیدارهای خود برای شکل دادن به مفاد توافق جامع اتمی ادامه دادند. هنوز تاریخی برای دیدار مقامات عالی رتبه دو طرف اعلام نشده است.
جان کری، وزیر امورخارجه آمریکا اواخر روز چهارشنبه میزبان کاترین اشتون، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بود که بعد از رهبری مذاکرات اتمی گروه ۱+۵ با ایران از سمت خود کناره گیری می کند. آقای کری از خانم اشتون به خاطر رهبری این مذاکرات تشکر کرد.
جن ساکی، سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا گفت ضیافت شام اواخر روز چهارشنبه دو طرف یک شام کاری نیست «اما قطعا باعث تعجب ما نیست که ایران نیز در [آن ضیافت شام] مطرح شود.»
