همزمان با یکسالگی اجرای برجام، مقام ها و چهره های سرشناس واکنش های متفاوتی به آن نشان دادند، رئیس جمهوری جدید آمریکا که از جمعه کارش را آغاز می کند آن را «معیوب ترین» نامید و رئیس جمهوری فعلی آمریکا آن را ستایش کرد.
دونالد ترامپ رئیس جمهوری منتخب آمریکا توافق اتمی جامعه جهانی با ایران، موسوم به برجام را یکی از معیوب ترین توافق ها توصیف کرد.
آقای ترامپ که همزمان با نخستین سالگرد اجرای برجام در مصاحبه با روزنامه های بیلد آلمان و تایمز لندن گفتگو می کرد ضمن مطرح ساختن لغو تحریم هائی که دولت اوباما علیه روسیه وضع کرد به جایگاه ناتو در سیاست خارجی دولت خود نیز اشاره کرد، و از سیاست مهاجرتی آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان انتقاد کرد.
آقای ترامپ در این گفتگو که در دفتر کارش در برج ترامپ انجام گرفت؛ حاضر نشد درباره اقداماتش در مورد برجام وارد جزئیات شود و فقط به این نکته بسنده کرد که نمی خواهد که ایران دستش را بخواند.
آقای ترامپ پیشتر گفته بود که ایران توانسته در چارچوب برجام در یک مورد به۱۵۰ میلیارد دلار و در یک مورد دیگر به ۱۷۰۰ میلیون دلار پول دست یابد.
مقامات ایران و آمریکایی گفته اند که ایران فقط به حدود ۵۰ میلیارد دلار از پولهای بلوکه شده خود در زمان تحریم ها دست می یابد.
از سوی دیگر کاخ سفید توافق هسته ای با ایران را یک ضرورت نامید که باعث شد برنامه هستهای ایران به جای توسعه با محدودیتهای شدید مواجه شود.
واکنش اوباما به یکسالگی برجام
کاخ سفید آمریکا روز دوشنبه در بیانیه ای به مناسبت «یک سالگی اجرای برجام» گفت که این توافق به نتایج «چشمگیر و مشخصی در امنیت بیشتر آمریکا و جهان رسیده است.» این بیانیه گفت برجام میان کشورهای ایران و ۵+۱ برنامه اتمی تهران را به عقب رانده و جلوی دستیابی ایران به سلاح اتمی را گرفته است.
کاخ سفید گفت همزمان با کار کردن توافق اتمی بر برنامه اتمی ایران «ما با تهدید ایران علیه اسرائیل و شرکایمان در خلیج فارس و همچنین حمایت ایران از گروه های شبه نظامی در سوریه و یمن مقابله کردیم.» کاخ سفید ضمن ابراز نگرانی درباره وضع شهروندان آمریکایی زندانی در ایران گفت: «تحریم های ما بر ایران به دلیل نقض حقوق بشر، حمایت از گروه های تروریستی، و برنامه موشک بالیستیک آن تا وقتی که ایران مسیر خویش را عوض نکند، به قوت خود باقی است.»
بیانیه کاخ سفید می گوید «آمریگا فرامونش نکند که این توافق نتیجه سال ها کار و حاصل توافق میان قدرت های عمده جهان است و نه صرفا ایران و آمریکا.»
واکنش مقام اروپایی
همزمان در اجلاس روز دوشنبه وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا، فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه و از مذاکره کنندگان عمده توافق هسته ای قدرت های جهان با ایران تاکید کرد که اجرای برجام تقویت روابط تجاری و اقتصادی ایران و اتحادیه اروپا را به همراه داشته است.
خانم موگرینی گفت: «امروز اولین سالگرد آغاز اجرای توافق اتمی با ایران است، توافقی که با گذشت یکسال از آن در بخش هسته ای شاهد پایبندی ایران به تعهداتش و درعین حال شاهد عزم راسخ جامعه بین المللی به اجرای آن بوده ایم که با اجرای کامل سهم اتحادیه اروپا همراه است. بعد از یکسال، برای مثال درباره روابط ایران و اتحادیه اروپا می توانم بگویم شاهد شامل تقویت روابط تجاری و اقتصادی دو طرف بوده ایم که از اهمیت زیادی برخوردار است.»
وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا در اجلاس روز دوشنبه علاوه بر ارزیابی برجام، درباره تحولات سوریه و صلح خاورمیانه نیز گفتگو می کنند.
ناتو، روسیه و سیاست های مهاجرت
آقای ترامپ در مصاحبه اخیر خود با نشریات آلمانی و بریتانیایی از پیمان نظامی ناتو نیز به شدت انتقاد کرد و گفت: «همانگونه که بارها گفته بودم، ناتو، سازمانی مشکل دار است و دیگر کارایی ندارد. این سازمان سالها پیش پایه گذاری شده و کشورهای عضو سهمیه عادلانه ی خود را پرداخت نمی کنند.»
در مصاحبه فوق آقای ترامپ همچنین افزود در صورتی که مسکو حاضر شود زرادخانه تسلیحات اتمی خود را به میزانی قابل توجه کاهش دهد، میتوان درباره برداشتن تحریمهایی که به گفته او روسیه را آزار می دهد، به توافق رسید.
آقای ترامپ در این مصاحبه همچنین آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان را مهمترین رهبر در اروپا نامید، اما از سیاست مهاجر پذیری او انتقاد کرد.
آقای ترامپ گفت: «او رهبر بسیار بزرگی است. اما با پذیرش این تعداد زیاد مهاجر غیرقانونی که معلوم نیست از کجا آمده اند، اشتباه فاجعه باری را مرتکب شده است و نتیجه این کار بعدا مشخص می شود.»
دونالد ترامپ گفت: «ما از روز دوشنبه، سیاستهای خوبی را اجرایی می کنیم، واین کار روزهای سه شنبه، چهارشنبه و پنجشنبه و جمعه ادامه خواد یافت. همه شما می توانید آنها را دنبال کنید.»