معاون نخست وزیر روسیه از انجام توافق اولیه میان پوتین و شهباز شریف درباره ساخت خط لوله گازی بین روسیه و پاکستان خبر داد.
الکساندر نوواک گفت: «رهبران دو کشور با بررسی شرایط ساخت خط لوله گازی روسیه- قزاقستان - ازبکستان -افغانستان - پاکستان، ضمانت‌های امنیتی آن را هم بررسی کردند.
به این ترتیب ایران بعد از ۳۰ سال، تلاش رسما بازار شرق را برای صادرات گاز از دست داد.
صادرات گاز ایران به پاکستان، نخستین بار در دهه ۹۰ میلادی مطرح شد.در طرح اولیه قرار بود گاز ایران از پارس جنوبی در قالب پروژه‌ای به نام «خط لوله صلح» تا هند برسد، اما اختلاف بین پاکستان و هند باعث شد تا آن پروژه ناتمام بماند.
ایران تصمیم گرفت با حذف هند، به‌طور مستقیم با پاکستان برای صادرات گاز وارد مذاکره شود. قرار شد ایران خط لوله‌ای هزار و ۱۰۰ کیلومتری را در خاک خود احداث کند و گاز پارس جنوبی را به مرز پاکستان برساند، در مقابل نیز پاکستان با خط لوله‌ای هزار کیلومتری آماده پذیرش گاز ایران در خاک خود شود.
ایران، اگرچه خط لوله صادرات گاز را تا نزدیک مرز نیز کشید، اما در عمل، طرف پاکستانی اقدامی انجام نداد. قرارداد صادرات گاز ایران به پاکستان در دولت دهم به امضا رسید. با این حال طرف پاکستانی هر بار به بهانه‌ای از اجرای تعهدات خود برای برداشت گاز ایران سر باز زد.
اردیبهشت سال ۱۳۹۸ دولت پاکستان با ارسال نامه‌ای رسمی به جمهوری اسلامی اعلام کرد که احداث خط لوله در این کشور از طرف ایران ناممکن است.
گرچه مقامات ایران، در ابتدا دولت پاکستان را به شکایت و دریافت خسارت تهدید کردند، اما بعدها معلوم شد که بر اساس تغییرات ایجاد شده در قرارداد اولیه، ایران دیگر حق ندارد به دلیل تاخیر در دریافت گاز توسط پاکستان از این کشور شکایت یا درخواست خسارت کند.
همزمان، کارشناسان، از دست رفتن بازار ایران در پاکستان را به نفع روسیه و ناشی از «نبود دیپلماسی موفق اقتصادی» از سوی ایران دانستند.
در اواخر بهار ۱۴۰۰ خبر رسید که پاکستان برای واردات سالانه ۱۲.۵ میلیارد متر مکعب گاز با روسیه قرارداد امضا کرده است. عمران خان نخست وزیر وقت پاکستان اسفند ۱۴۰۰ همزمان با آغاز حمله روسیه به اوکراین به مسکو رفت و در دیدار با پوتین از اشتیاق دو کشور برای احداث هر چه سریعتر خط لوله گاز روسیه به پاکستان خبر داد.
توافق اولیه پاکستان با روسیه مشابه توافقشان با تهران بود ، ساخت خط لوله‌ای ۱۱۰۰ کیلومتری که روسیه و پاکستان را به هم متصل کند، توسط مسکو و اسلام آباد تامین مالی شود و به وسیله پیمانکاران روسی ساخته شود.
حالا با انجام گفتگوهای ولادیمیر پوتین و شهباز شریف در سمرقند، در حاشیه اجلاس آستانه به‌نظر می‌رسد، کار برای ایران تمام شده و مقامات جمهوری اسلامی در سه دولت متفاوت نتوانستند بازار گازی عظیم و ارزشمند شرق را تصاحب کنند و در نهایت به سرپرستی ابراهیم رئیسی رقابت را به حریف یا شاید رفیق روس خود واگذار کردند.
