سند توسعه بندر چابهار ایران روز دوشنبه سوم خرداد ماه توسط روسای جمهوری افغانستان و ایران و نخست وزیر هند در تهران امضا شد.
حسن روحانی رئیس جمهوری ایران امضای این سند را زمینه‌ساز توسعه این کشور و منطقه خلیج فارس دانست.
موافقتنامه سه جانبه حمل ونقل و ترانزیت چابهار با امضای سران سه کشور وارد مرحله اجرایی می شود و طرفین امیدوارند با توسعه بندر چابهار در جنوب شرقی ایران، از فرصت‌های اقتصادی تازه استفاده کنند.
رئیس جمهوری ایران پس از امضای توافق در حضور اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان و نارندرا مودی نخست وزیر هند گفت، سه کشور در سایه سرمایه گذاری مشترک در بندر چابهار ایران می‌توانند هند را در یک مسیر مطمئن به افغانستان و کشورهای آسیای میانه و قفقاز متصل کنند.
به گفته آقای روحانی موافقتنامه و سندی که امروز به امضا رسید پیامی برای همه کارآفرینان در سه کشور و کشورهای منطقه است که می‌توانند بر مبنای دالان جدید بین‌المللی برنامه آینده خودشان را تنظیم کنند.
براساس موافقتنامه سه جانبه، بندر چابهار در استان سیستان و بلوچستان با سرمایه‌گذاری هند توسعه پیدا کرده و با همکاری سه کشور به مسیر ترانزیتی جدیدی از آب های آزاد به آسیای میانه تبدیل می شود. این اقدام می تواند دیگر بنادر منطقه، به ویژه بندر کراچی پاکستان را تحت تاثیر قرار داد و به آنها را به حاشیه ببرد.
انگیزه های سیاسی مشترک هند، افغانستان و ایران برای دور زدن رقبای منطقه‌ای مانند پاکستان که از طریق عربستان و امارات متحده عربی حمایت می‌شوند عامل دیگری در جدیت در توسعه بندر چابهار و ایجاد یک منطقه اقتصادی و دالان ترانزیتی جدید محسوب می شود.
آقای روحانی پس از امضای سند همکاری گفت: "سند امروز تنها یک سند اقتصادی نیست بلکه یک سند سیاسی و سند منطقه ای است." او اضافه کرد که در این توافق سه جانبه فضا برای حضور کشورهای دیگر باز است.
رئیس جمهوری ایران البته گفت که سند و توافق امضا شده بر علیه هیچ کشوری نخواهد بود و فعالیت سه کشور به نفع کل منطقه خواهد بود.
حسن روحانی در سخنان دیگری در نشست هیات‌های عالی دو کشور همچنین گفت که با اتصال راه‌آهن چابهار به زاهدان و در نهایت به مشهد و شبکه ریلی کشور، می‌توان کالا را از چابهار به کشورهای آسیای میانه منتقل کرد که در زمینه احداث این خط آهن، ایران و هندوستان می‌توانند سرمایه‌گذاری مشترک و همکاری خوبی با یکدیگر داشته باشند؛ سخنانی که نخست وزیر هند نیز از آن استقبال کرد.
ایران تاکنون صدها میلیون دلار برای توسعه بندرچابهار هزینه کرده و یک منطقه آزاد تجاری در این بندر ایجاد کرده است اما از سال ۲۰۰۳ به این سو در تلاش بوده که با همکاری و سرمایه گذاری هند، اسکله‌های موجود در این بندر را تجهیز و یک خط آهن از چابهار به شرق استان بامیان افغانستان ایجاد کند.
همکاری با هند برای توسعه بندرچابهار تاکنون به دلیل تحریم ها کند پیش رفته بود، اما اکنون ایران، هند و افغانستان امیدوار هستند این همکاری سرعت بگیرد. توسعه این بندر نه تنها برای تهران، بلکه برای دهلی نو و کابل هم اهمیت اقتصادی و سیاسی دارد.
اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان با بیان این که "این پروژه زمینه‌ساز تحولی بزرگ در منطقه به شمار می‌رود،" گفت که توافق سه‌جانبه ایران، هندوستان و افغانستان امکان ارتباط میان کشورهای منطقه را بوجود آورده و از چین تا آسیای مرکزی را به هم متصل می‌کند.
نخست وزیر هند در سفر به تهران، البته به دنبال گسترش روابط خود با ایران در دیگر زمینه ها هم بوده است.
نارندرا مودی که روز یکشنبه دوم خرداد ماه وارد تهران شد، ۱۲ سند همکاری در بخش های مختلف با رئیس جمهوری ایران امضا کرده است.
