با ادامه نگرانی‌ها نسبت به تشدید بحران فرار مغزها از ایران و در شرایطی که آمارها از خروج یا تمایل به خروج بخش بزرگی از نیروی کار متخصص از کشور حکایت دارد، حسین سیمایی صراف، وزیر علوم جمهوری اسلامی، اذعان کرده که در چند سال اخیر «۲۵ درصد از اساتید» مهاجرت کرده‌اند.
حسین سیمایی صراف روز جمعه ۲ آذر این آمار را «نگران‌کننده» و عامل «نزول دانشگاه و افت تحصیلی دانشجویان» خواند و گفت که با ادامه این روند، «افرادی جایگزین آنها می‌شوند که شاید از مرتبه ضعیف‌تری برخوردار باشند.»
این مقام جمهوری اسلامی همچنین با اشاره به عوامل مختلف مهاجرت افراد از ایران - از جمله «شغلی، اقتصادی، اجتماعی- سیاسی» مشکلات اقتصادی را دلیل اصلی مهاجرت اساتید خوانده و افزوده است: «برخی حتی قصد بازگشت نیز ندارند.» او با اشاره به این که درآمد استادان دانشگاه در کشورهای «همسایه ما آن طرف آب بین ۴ تا ۷ هزار دلار است» گفت که «حقوق استادتمام ما با ۵۰ پایه به سختی به هزار دلار می‌رسد.»
این در حالی است که پس از کشته شدن مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد و اعتراضات «زن، زندگی، آزادی»، فشار مقامات جمهوری اسلامی بر دانشجویان که در خط مقدم اعتراضات بودند و همچنین بر اساتید حامی آنها افزایش یافت و شمار زیادی از این اساتید تعلیق و اخراج شده و یا مجبور به بازنشستگی شدند.
شماری دیگر از اساتید نیز با آغاز ریاست‌جمهوری ابراهیم رئیسی به دلیل همسو نبودن با رؤسای منصوب‌شده دانشگاه‌ها از تدریس کنار گذاشته شدند.
در حالی که پیشتر ادعا شده بود مسعود پزشکیان، رئیس دولت چهاردهم جمهوری اسلامی، خواستار بازنگری در وضعیت استادان اخراجی شده، روزنامه کیهان، که از تندروترین نشریات ایران و عملا بازتاب‌دهنده مواضع رهبر و بدنه اصلی حاکمیت جمهوری اسلامی است، به سرعت به این موضوع تاخت واظهارات پزشکیان را «ترویج بی‌قانونی» توصیف کرد.
حسین سیمایی صراف هم در روز ۲۴ شهریور با این ادعا که برای بازگرداندن دانشجویان و اساتید معترض با قوه قضائیه در ارتباط بوده است، تاکید کرد که مطمئن نیست قوه قضاییه دوباره این پرونده‌ها را بررسی کند.
معضل شیب تند مهاجرت از ایران تنها بر دانشگاه‌ها سایه نیانداخته است و حوزه‌های دیگر را نیز در بر میگیرد.
محمود نجفی عرب، رئیس اتاق بازرگانی تهران، نیز به تازگی هشدار داد در دو یا سه سال اخیر، بیش از دو هزار «ویزای استارت‌آپی» برای جوانان ایرانی صادر شده است. ویزای استارتاپ به افرادی که دارای ایده های استارتاپی هستند و قصد دارند کسب و کار خود را در خارج از کشور راه‌اندازی کنند، تعلق میگیرد.
کارشناسان اقتصادی ایران هشدار می‌دهند که مهاجرت کارآفرینان رشد اقتصادی و اشتغال‌زایی را کاهش داده و صنعت نوآوری و فن‌آوری ایران را تضعیف می‌کند.
روند تصاعدی مهاجرت ایرانیان در سال‌های اخیر در حوزه سلامت و درمان هم بارها خبرساز شده و به نگرانی‌ها در مورد متلاشی شدن سیستم سلامت کشور دامن زده است.
چندی پیش رئیس‌کل سازمان نظام پرستاری ایران می‌گوید بر اساس آمار وزارت بهداشت، «حدود ۱۵۰۰ نفر از شغل پرستاری در سال گذشته خارج شده‌اند.» این در حالی است که آمار این وزارتخانه تنها پرستاران بخش دولتی را در برگرفته و شامل پرستاران بخش خصوصی و دانش‌آموختگان این رشته که وارد چرخه خدمت نشده‌اند، نمی‌شود.
روزنامه «هم‌میهن» در خرداد ۱۴۰۳ به نقل از ایرج خسرونیا، رئیس جامعه علمی متخصصان داخلی، از کمبود پزشک متخصص در سراسر کشور خبر داد.
ایرج خسرونیا به این روزنامه گفته بود: «به ازای هر ۷ هزار زن در کشور، تنها یک پزشک متخصص زنان وجود دارد.»
یک عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی هم چندی پیش از کمبود «۱۲ هزار پزشک» خبر داد.
ابوالحسن مصطفوی گفت: « به دلیل کمبود پزشک بسیاری از درمانگاه‌های ما در شهرستان‌ها بعد از ۴۰ سال بسته شده است.»
آمارهای رسمی نشان می‌دهد در دو دهه اخیر، بیش از ۶ میلیون ایرانی از کشور مهاجرت کرده‌اند.
خبرگزاری رکنا با استناد به این آمار گزارش داده است که حدود ۴۰ درصد از مهاجران ایرانی دارای تحصیلات عالیه هستند و مهاجرت زنان تحصیل‌کرده، «افزایش چشمگیری» داشته است.
