تولید نفت عمان تقریبا ۲۹ درصد تولید نفت ایران، و در زمینه گاز، تولید عمان با وجود ذخایر کم، بیش از ۱۵ درصد تولید گاز ایران است.
پایگاه دادههای باز ایران، در یک تحلیل منطقهای، صنعت نفت و گاز ایران را با عمان، به عنوان یکی از معدود کشورهای منطقه دارای روابط سیاسی خوب با ایران، مقایسه کرده است.
به نوشته پایگاه، عمان در صحنه جهانی نفت و گاز سهم بسیار کوچکی دارد، اما ایران دارای بزرگترین ذخایر نفت و گاز در جهان است. ذخایر نفت عمان حدود ۳ درصد ذخایر نفت ایران است و ذخایر گاز عمان هم تنها در حدود ۲ درصد ذخایر ایران است.
«دادههای باز ایران» با انتشار نمودارهای زیر، نشان میدهد که جمهوری اسلامی تا چه حد از ضعیفترین رقیب منطقهای خود در عرصه تولید نفت و گاز عقب افتاده است.
نمودار ۱: مقایسه ذخایر نفت ایران و عمان
نمودار ۲ : مقایسه تولید نفت خام ایران و عمان - میانگین سالهای ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰
مقیاس: هزار بشکه در روز
دو نمودار زیر به مقایسه میزان ذخایر گاز طبیعی ایران و عمان، و میزان تولید این دو کشور پرداخته است:
نمودار ۳: حجم ذخایر گازی ایران و عمان
نمودار ۴: تولید گاز طبیعی ایران و عمان
همانطور که در نمودارهای بالا نشان داده شد، عمان بیشتر از ذخایر خود صادر میکند. تولید نفت این کشور تقریبا ۲۹ درصد تولید ایران است و این نتیجه سهمیهبندی تولید اوپک نیست. ایران در چند سال گذشته به دلیل تحریمها بسیار کمتر از سهمیه اوپک تولید کرده است.
در تولید گاز، تولید عمان با وجود ذخایر کم، بیش از ۱۵ درصد تولید گاز ایران است. این بدان معناست که عمان نسبت به ایران به طور موثرتری از منابع طبیعی خود، بهرهبرداری میکند.
پایگاه دادههای باز ایران موفقیت عمان را حاصل سه اصل کلیدی زیر میداند:
۱. همکاری با شرکتهای بینالمللی مانند شل، توتال و بریتیش پترولیوم که سرمایه، فنآوری و دانش مدیریت را برای آن کشور به ارمغان آوردهاند. برای مثال، عمان یکی از بزرگترین پروژههای بازیافت نفت حرارتی در خاورمیانه را دارد. پروژه تزریق بخار «موخائزنا»، با همکاری شرکت نفت آمریکایی «آکسی»، بیش از ۱۲۰ هزار بشکه در روز تولید میکند.
۲. محیط سرمایهگذاری آرام با شرایط مالی، مالیاتی و قراردادی ثابت. به عنوان مثال، از سال ۱۳۸۰ تا ۱۴۰۱، متوسط نرخ تورم عمان تقریبا ۲ درصد در سال بوده است، در حالی که نرخ تورم در ایران در بیشتر آن دوره دو رقمی بود، و در سال ۱۴۰۰ از ۴۰ درصد گذشت.
۳. تاکید بر افزایش مشارکت محلی یا «عمانی سازی» و تشویق مشارکت بخش خصوصی در صنعت نفت و گاز. در شرایطی که در ایران، سپاه پاسداران و نهادهای شبهدولتی مختلف، یا همان «بنیادها»، قراردادهای انرژی را بلعیدهاند، عمان شرکت «او-کیو» را ایجاد کرد که یک شرکت نفت و گاز کاملا یکپارچه است و میتواند با شرکتهای نفتی بینالمللی رقابت کند و در ۱۷ کشور فعالیت دارد.
نمونهای از تولید بالای عمان در نمودار زیر نشان داده شده است.
عمان تلاش برای تولید گاز مایع طبیعی را تقریبا همزمان با ایران آغاز کرد. در اواخر دهه ۱۳۷۰، و در دوران ریاست جمهوری محمد خاتمی، که شرکتهای نفتی بین المللی به ایران سرازیر شدند.
در شرایطی که ایران مدام مسیر خود را تغییر میداد و نمیتوانست پروژه تولید گاز مایع طبیعی خود را آغاز کند، عمان تولید این فرآورده را در سال ۱۳۷۹ آغاز کرد.
عمان به رغم ذخایر کوچک گاز خود و واردات گاز از قطر از راه خط لوله دلفین، از طریق امارات متحده عربی، توانست تجارت گاز مایع طبیعی خود را گسترش دهد و اکنون در بین ۱۰ تولیدکننده برتر در جهان قرار دارد.