جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، روز سه‌شنبه گفت در نتیجه واکنش‌های اتحادیه اروپا به سرکوب اعتراضات پس از کشته شدن مهسا امینی در گشت ارشاد، روابط اتحادیه اروپا با ایران «تغییر آشکاری» کرده است.
آقای بورل در آستانه سالگرد کشته شدن مهسا امینی، این مطلب را در یک سخنرانی در پارلمان اروپا بیان کرد.
او گفت: «همه ما از نحوه برخورد مقامات ایران با ناراضیان سیاسی داخلی وحشت زده شده‌ایم. ما پاسخ آنها به اعتراضات را غیرقابل قبول می دانیم.»
آقای بورل گفت واکنش مقامات جمهوری اسلامی به اعتراضات، منجر به «مرگ، بازداشت‌های ناعادلانه و رنج» بوده است.
او به قانون‌گذاران پارلمان اروپا گفت: در ایران «آزادی‌های مدنی، به ویژه آزادی بیان، آزادی مطبوعات و حق تجمع آزاد در سال گذشته با خشونت بیشتری سرکوب شده است.»
به گفته مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، اقدامات سرکوب‌گرانه جمهوری اسلامی طی این مدت شامل استفاده از «مجازات اعدام» بوده است.
او گفت سرعت اجرای احکام اعدام طی یک سال گذشته افزایش یافت و «اکثر آنها را ناقض کنوانسیون‌های سازمان ملل می‌دانیم که خود ایران نیز به آن پیوسته است.»
او این اقدامات را بسیار نگران کننده خواند و گفت: «ما این را به مقامات ایرانی منتقل کرده‌ام.»
جوزپ بورل گفت «این [مجازات اعدام] یک مجازات غیرانسانی است که نشان دهنده نفی کرامت انسانی و حق اساسی زندگی است. به همین دلیل است که ما آن را در کشورهای اروپایی خود ممنوع کردیم. ما به تلاش برای لغو جهانی آن ادامه خواهیم داد، همچنین در برخی از کشورهایی که شرکای خوب ما هستند و هنوز مجازات اعدام دارند.»
بول گفت «ما، نهادهای اتحادیه اروپا و کشورهای عضو آن، در این ۱۲ ماه گذشته متحد شده‌ایم. و [به همراه] شما در اینجا، پارلمان اروپا، ما همچنان به وضعیت حقوق بشر در ایران توجه کرده‌ایم.»
رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا در بخش دیگری از سخنانش در تشریح سخت‌تر شدن رویکرد اتحادیه اروپا در قبال جمهوری اسلامی گفت «دسامبر گذشته، وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا با تمرکز بر تعهد قاطع ما به حقوق بشر، موضع سخت‌تری» علیه جمهوری اسلامی ایران اتخاذ کردند.
او گفت: «ما ۹ دور متوالی تحریم را اتخاذ کردیم. ما مواضع بسیار روشنی در مجامع بین المللی گرفته‌ایم، از جمله در حمایت از ماموریت بین المللی حقیقت یاب [در مورد جمهوری اسلامی ایران]. و - اجازه دهید به صراحت بگویم - ما به بررسی گزینه‌هایی که در اختیار داریم برای رسیدگی به وضعیت حقوق بشر در ایران ادامه خواهیم داد.»
بورل در این سخنرانی همچنین به حمایت جمهوری اسلامی از تهاجم روسیه به اوکراین و بازداشت شهروندان دوتابعیتی و اروپایی از جمله یوهان فلودروس، کارمند سوئدی اتحادیه اروپا، در ایران اشاره کرد و با تاکید بر این سخت‌تر شدن رویکرد اتحادیه اروپا در قبال جمهوری اسلامی ایران گفت: «در عین حال، ما باید رویکرد ضروری 'تعامل انتقادی' با ایران را حفظ کنیم. باز نگه داشتن مجاری دیپلماتیک، برای حفاظت از شهروندان، منافع ما و حمایت از حقوق اساسی مردم ایران ضروری است.»
او گفت از هر مناسبتی برای ترغیب جمهوری اسلامی ایران به تغییر رفتار استفاده خواهد کرد. بورل گفت «پیام روشن» اتحادیه اروپا به جمهوری اسلامی ایران این است که «از سرکوب و حمله به حقوق و آزادی های اساسی دست بردارید. همه شهروندان اتحادیه اروپا، از جمله...-شهروندان دوتابعیتی را آزاد کنید. و از حمایت روسیه در تجاوز غیرقانونی به اوکراین دست بردارید.»
بورل با اشاره به اعتراضات سراسری سال گذشته «زنان و مردان» ایران گفت «همه ما شاهد شجاعت آنها بوده‌ایم. به عنوان اتحادیه اروپا، ما به طور کامل از آرزوی آنها برای آینده‌ای که در آن حقوق جهانی بشر و آزادی های اساسی مورد احترام، محافظت، و برآورده واقع شده است» حمایت می‌کنیم.
