هی ژیانکوی، دانشمند چینی که در سال ۲۰۱۸ با اعلام خلق نخستین نوزادان اصلاحشده از لحاظ ژنتیکی، خشم جهانی را برانگیخت، حالا پیشنهاد جدیدی بر همان اساس دارد که ادعا میکند از آلزایمر پیشگیری خواهد کرد.
ژیانکوی در سال ۲۰۱۸ اعلام کرد که ژنهای جنینها را برای مقاومسازی در برابر ویروس اچآیوی اصلاح کرده است؛ خبری که دنیا را حیرتزده کرد و او را به دلیل انجام مخفیانه این کار و استفاده «غیرمسئولانه» از فنآوری به زندان انداخت.
او در سال ۲۰۲۲ آزاد شد و آزمایشگاهی راهاندازی کرد.
ژیانکوی اواخر هفته گذشته در حساب توییترش گفت که در پژوهش جدیدش روی آلزایمر از هیچ جنین انسانی استفاده نخواهد شد و ابتدا روش خود را روی موشها آزمایش خواهد کرد.
مشخص نیست که این آزمایشها چطور پیش خواهد رفت چرا که مستلزم دریافت مجوزهای دولتی و تأییدیههای اخلاقی است و از طرفی این دانشمند در محرومیت مادامالعمر از فعالیت در زمینه فنآوریهای مرتبط با تولید مثل به سر میبرد.
او پیشنهاد داده است که جهشس ژنتیکی را وارد ژن جنینها کند تا تشکیل یک پلاک مغزی که از نشانههای آلزایمر است را کند میکند.
هرچند فنآوریهای ویرایش ژنی برای بهبود اختلالات ژنتیکی و بیماریهای نادر مفید هستند، اما نیاز به نظارت شدید دارند و بیشتر کشورها از جمله چین، اصلاح ژنی در جنین انسان را ممنوع کردهاند چرا که میتواند عواقب ناخواستهای برای نسلهای آینده به همراه داشته باشد.
تاکنون صدها میلیارد دلار توسط پژوهشگران در سراسر دنیا برای درمان آلزایمر هزینه شده است ولی فعلا درمانی قاطع برای این بیماری کشف نشده است.
این موضوع که ژیانکوی میخواهد گونههای انسان را از نظر ژنتیکی اصلاح کند تا آلزایمر نگیرند بار دیگر دانشمندان را متعجب و نگران کرده است.
برخی میگویند حتی اگر ادعای او برای ایجاد سر و صدا باشد، باید نسبت به آن هوشیار بود چرا که ممکن است بیماران و خانوادههای آنها را گمراه کرده و تلاشهای تحقیقاتی دنیا در این زمینه را کمرنگ کند.
او در ایمیلی به شبکه خبری «سیانان» تأکید کرده است که این یک مطالعه پیشبالینی است و در آن از هیچ جنینی برای بارداری استفاده نخواهد شد.
ژیانکوی همچنین گفته است که تحقیقات او شفاف خواهد بود و تمامی نتایج آزمایشها را در توییترش منتشر خواهد کرد.
از سرنوشت سه کودکی که با روش اصلاح ژنی او متولد شدند اطلاعات زیادی در دست نیست ولی این دانشمند چینی در مصاحبههای اخیرش با رسانهها گفته که آنها زندگی «عادی» دارند.
این مطلب با استفاده از منابع مختلف از جمله «تایم» و «سیانان» تنظیم شده است