هری بلافونته، خواننده، ترانهسرا، بازیگر، و از چهرههای تأثیرگذار هنری آمریکا در سن ۹۶ سالگی درگذشت.
به گزارش خبرگزاری رویترز، کن سانشاین، مدیر هنری او، با انتشار بیانیهای این خبر را اعلام کرد. بنا بر این بیانیه، هری بلافونته سهشنبه بر اثر نارسایی قلبی در منزل خود در نیویورک و در کنار همسرش دیده از جهان فروبست.
هری بلافونته بهعنوان یک آفریقاییتبار، در دهه ۵۰ میلادی در نقشهای اصلی فیلمهایی با مضامین نژادی در آمریکا بازی کرد.
او بعدها به همکاری با دوستش، مارتین لوتر کینگ جونیور، از رهبران جنبش حقوق مدنی آمریکا، در جریان این جنبش در دهه ۶۰ میلادی ادامه داد، و در دهه ۸۰ میلادی، نقش مهمی در پیدایش ترانه «ما دنیا هستیم» داشت؛ ترانهای که برای مقابله با قحطی در آفریقا با موفقیت اجرا شد.
هری بلافونته بارها در گفتوگوهای رسانهای، خود را یک «شورشی عصبانی» توصیف کرده بود که برای تغییر تلاش میکند.
این هنرمند در محله منهتن نیویورک به دنیا آمد، اما دوران کودکی را در جامائیکا گذراند. او به دلیل تیپ و قیافه جذابش، در اوایل دوران کاری خود با نام «پادشاه کالیپسو» شناخته میشد. کالیپسو نوعی سبک موسیقی رایج در کارائیب و نیز عنوان آلبوم موسیقی است که این هنرمند را به اوج شهرت رساند.
هری بلافونته، نخستین خواننده سیاهپوستی بود که اجازه داشت در آن دوران در باشگاههای مجلل شبانه برنامه اجرا کند، و در شرایطی که تبعیض نژادی در بسیاری از ایالتهای آمریکا حاکم بود، در عرصه سینما هم پیشرفت کرد.
او در فیلم «جزیرهای در خورشید» در سال ۱۹۵۴ نقش شخصیتی را بازی کرد که به دنبال رابطه عاشقانه با زنی سفیدپوست با هنرنمایی جوآن فونتین بود. این اثر جنجالی با واکنشهای تندی همراه شد و برخی در ایالتهای جنوبی آمریکا تهدید کردند که سینماها را به آتش خواهند کشید.
هری بلافونته در دورانی که اکثر شخصیتهای فیلمهای سینمایی سفیدپوست بودند، به تدریج به بازیگر نقشهای اصلی و کلیدی تبدیل شد و تابوشکن بود.
او در دهه ۸۰ میلادی برای پایان دادن به آپارتاید در آفریقای جنوبی تلاش زیادی کرد و هماهنگکننده نخستین سفر نلسون ماندلا به آمریکا بود.
هری بلافونته در سال ۱۹۸۷ بهعنوان سفیر حسن نیت یونیسف، صندوق کودکان سازمان ملل متحد انتخاب شد و به بسیاری از نقاط جهان سفر کرد، و بعدها بنیادی برای مقابله با بیماری ایدز تشکیل داد. این هنرمند در سال ۲۰۱۴ جایزه اسکاری را برای فعالیتهای بشردوستانه خود دریافت کرد.
ترانه «ما دنیا هستیم» از بزرگترین پروژههای موسیقایی هری بلافونته بود که میلیونها دلار درآمد حاصل از فروش آن صرف مبارزه با قحطی و گرسنگی در آفریقا شد. در این اثر، ستارههای بزرگی مانند مایکل جکسون، استیوی واندر، بروس اسپرینگستین، باب دیلن، ری چارلز، و دایانا راس به هنرنمایی پرداختند.
هری بلافونته در سال ۲۰۱۱ به رادیوی ملی آمریکا گفت که بسیاری میپرسند که بهعنوان یک هنرمند چه زمانی تصمیم گرفت تا کنشگر باشد؟ او در ادامه افزود: «واقعیت این است که من پیش از ورود به دنیای هنر، کنشگر بودم،»
هری بلافونته در اواخر دهه ۸۰ زندگی خود همچنان در مورد برابری نژادی و درآمد در آمریکا سخن میگفت. او در آن زمان از باراک اوباما، رئیس جمهوری وقت ایالات متحده، خواسته بود که در این زمینه بیشتر فعال باشد و به فقرا کمک کند.
او یکی از رهبران راهپیمایی بزرگ زنان در شهر واشنگتن بود که یک روز پس از مراسم تحلیف دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیشین آمریکا، در سال ۲۰۱۷ برگزار شد.
برخی انتقادهای تند او علیه جرج دبلیو بوش، رئیس جمهوری آمریکا، و اقدامات وزارت امنیت داخلی ایالات متحده نیز جنجالی شد و بازتاب زیادی در رسانههای جهان داشت.
گلچینی از ترانههای هری بلافونته به مناسبت ۹۰ سالگیاش در سال ۲۰۱۷ منتشر شد. او پیش از انتشار این مجموعه به مجله «رولینگ استون» گفته بود که آوازخوانی برای او راهی برای بیان بیعدالتیها در جهان است.
هری بلافونته همچنین گفته بود: «این به من فرصتی داد تا از این طریق، تفسیر سیاسی، اظهارات اجتماعی، صحبت درباره چیزهایی که به نظرم ناخوشایند بود، و چیزهایی که به نظرم الهامبخش بود را بیان کنم.»
این هنرمند، پدرش را یک فرد مست بدرفتار توصیف میکرد که او و مادرش را رها کرد و به دنبال زندگی خود رفت. هری بلافونته همواره از مادرش به نیکی یاد کرد؛ خدمتکار بیسوادی که به او انگیزه و روحیه مبارزه و کنشگری داد.
هری بلافونته در جریان جنگ جهانی دوم در نیروی دریایی آمریکا خدمت کرد و پس از آن مدتی در نیویورک سرایدار آپارتمان بود و پس از آن، فعالیتهای هنری خود را آغاز کرد.
حضور او بهعنوان صحنهگردان تأتر سیاهپوستان آمریکایی در نیویورک باعث آشنایی با مارلون براندو و نیز سیدنی پواتیه، یکی دیگر از بازیگران پیشگام آفریقاییتبار، شد. آشنایی آنها بعدها به دوستی عمیقی تبدیل شد و تولید چند فیلم سینمایی را به دنبال داشت.
هری بلافونته در طول فعالیتهای هنری خود هزاران آلبوم فروخت و در کنسرتهای زیادی به هنرنمایی پرداخت. او برنده جوایز تونی، گرمی، امی، و اسکار است و در سال ۱۹۹۴ صاحب مدال طلای ملی هنر ایالات متحده آمریکا شد.
هری بلافونته سه بار ازدواج کرد و صاحب چهار فرزند بود.