نیوزیلند و استرالیا، روز دوشنبه ۲۷ دی، هواپیماهای تجسسی نظامی خود را به تونگا فرستادند تا خسارت ناشی از فوران آتشفشان بزرگ زیر دریا را در این مجمع‌الجزایر کوچک و دور افتاده در اقیانوس آرام ارزیابی کنند.
به گزارش آسوشیتدپرس، ابری از خاکستر از زمان فوران آتشفشان در روز شنبه مانع از پرواز هواپیماها شده بود. نیوزیلند امیدوار است روز سه‌شنبه با یک هواپیمای ترابری نظامی کالاهای ضروری از جمله آب آشامیدنی مورد نیاز را به تونگا ارسال کند.
هنوز تلفات جانی احتمالی این حادثه طبیعی در تونگا گزارش نشده، هرچند یک زن بریتانیایی مفقود شده است.
وزارت خارجه بریتانیا روز دوشنبه اعلام کرد که از خانواده زن بریتانیایی که در تونگا ناپدید شده حمایت می‌کند و با مقامات محلی در تماس است.
بستگان آنجلا گلاور، که یک مرکز نجات حیوانات را در پایتخت تونگاه اداره می‌کرد، می‌گویند از زمانی که موج سونامی او را با خود برد، دیگر هیچکس او را ندیده است. همسر خانم گلاور، جیمز، با گرفتن تنه یک درخت جان سالم به در برد.
ارتباطات با تونگا در حال حاضر بسیار محدود است. شرکت صاحب کابل فیبر نوری زیر آب که این منطقه دور افتاده را به سایر نقاط جهان متصل می‌کند می‌گوید احتمالاً کابل بر اثر فوران آتشفشان آسیب دیده است و تعمیر آن ممکن است هفته‌ها طول بکشد.
این مشکل باعث شده که اکثر مردم تونگا نتوانند از اینترنت استفاده کنند یا با خارج از کشور تماس تلفنی برقرار کنند. کسانی که موفق به تماس شدند، وضعیت تونگا را بعد از آتشفشان و سونامی شبیه منظره سطح ماه توصیف کردند.
امواج سونامی ناشی از فوران آتشفشان زیر آب با ارتفاع نزدیک به یک متر به سواحل تونگا برخورد کرد و آن طور که جاستینا آردرن، نخست وزیر نیوزیلند، توصیف می کند به قایق‌ها و مغازه ها در خط ساحلی خسارت وارد کرده است.
امواج به سوی دیگر اقیانوس آرام نیز رسید و دو نفر را در پرو غرق کرد و همچنین خسارات جزئی از سواحل نیوزیلند گرفته تا ساحل سانتا کروز در ایالت کالیفرنیا وارد آورد.
