سازمان نظارت بر غذا و دارو آمریکا، اولین قرص خوراکی برای افسردگی پس از زایمان را تأیید کرد.
این اقدام، نقطه عطفی در تشخیص و درمان این بیماری فلجکننده خواهد بود که هر سال حدود نیم میلیون زن در آمریکا به آن دچار میشوند. این عارضه در صورت درمان نشدن، ماهها و حتی سالها، زندگی این مادران را تحت تأثیر قرار خواهد داد.
سازمان نظارت بر غذا و داروی آمریکا اعلام کرد که قرص «زورانولون»، با مصرف یک بار در روز برای مدت دو هفته، تأیید شده است.
افسردگی پس از زایمان، وضعیتی جدی است که در آن، مادران احساساتی از اندوه، گناه و بیارزشی را تجربه میکنند و در موارد شدید، با افکاری چون آسیب رساندن به خود یا فرزندشان همراه میشود.
تیفانی فارچیون، مدیر بخش روانپزشکی مرکز ارزیابی و تحقیقات دارویی سازمان نظارت بر غذا و داروی آمریکا، میگوید افسردگی پس از زایمان میتواند پیوند میان مادر و نوزاد را مختل کند و در عین حال، عواقبی برای رشد فیزیکی و عاطفی کودک به همراه داشته باشد.
او تأکید میکند که دسترسی به داروی خوراکی برای بسیاری از زنانی که به این عارضه دچار میشوند، گزینه مفیدی خواهد بود.
زنان اغلب برای مقابله با افسردگی پس از زایمان به مشاوره مراجعه میکنند و پیش از این، تنها درمان تأیید شده توسط سازمان نظارت بر غذا و داروی آمریکا، تزریق دارویی به نام «زولرسو» بود که تنها در برخی از مراکز درمانی قابل انجام بود.
قرص جدید هم در خانه قابل مصرف است و هم سریع عمل میکند.
سازمان نظارت بر غذا و داروی آمریکا هشدار داد که عوارض جانبی این دارو میتواند خوابآلودگی، سرگیجه، خستگی، اسهال و عفونت ادراری باشد.
این نهاد بهداشتی همچنین هشدار داد که بیماران نباید حداقل ۱۲ ساعت پس از مصرف قرص، رانندگی کنند.
«زورانولون» یک نورواستروئید (استروئیدهای فعال عصبی) است که ارتباط نزدیکی با آلوپرگنانولون دارد؛ مادهای که به صورت طبیعی در بدن به عنوان وجود دارد و سطح آن در دوران بارداری به طور قابل توجهی افزایش پیدا میکند و پس از زایمان، به طور چشمگیری کاهش مییابد. این روند احتمالاً به افسردگی پس از زایمان در برخی زنان منجر میشود.
پژوهشگران هشدار دادهاند که افسردگی پس از زایمان ممکن است دلایل جدی از جمله ژنتیک و یا عوامل اجتماعی و اقتصادی و همچنین آسیبهای روحی ناشی از خشونت خانگی داشته باشد و از همین رو، این قرص نمیتواند معجزه کند.
کارشناسان میگویند مرخصی زایمان طولانیتر، داشتن برنامه کاری انعطافپذیرتر و حمایت اجتماعی از زنان و ایجاد سیستمهای مراقبتی از کودکان میتواند به حل معضل افسردگی پس از زایمان به صورت گستردهتر و ریشهای کمک کند.
- اهمیت داشتن مکانیسمی برای غربالگری و مراقبت از زنان
در ایران نیز افسردگی پس از زایمان رایج است ولی آمار ارائه شده از ۲۵ درصد تا ۴۵ درصد متغیر بوده و سیستم کارآمدی برای شناسایی موارد ابتلا به این بیماری تنظیم نشده است.
سازمان پزشکی قانونی ایران نیز در فرم جمعآوری دادههای خودکشی، گزینهای درباره بارداری زنان در زمان خودکشی، زایمان در شش هفته قبل و فاصله زمانی زایمان تا خودکشی ندارد و مکانیسم مناسبی در این رابطه ایجاد نشده است.
مراقبتهای پس از زایمان در ایران معمولا متکی بر روشهای سنتی از جمله دریافت حمایت عاطفی و کمک از اطرافیان است که هر چند بیتأثیر نیست ولی به طور مستقیم این بیماری را مورد بررسی و درمان قرار نمیدهد.
کارشناسان بهداشتی تأکید میکنند که باید سیستم غربالگری درستی در این رابطه در ایران ایجاد شود و بر روی آگاهیرسانی به مراقبان بهداشتی و زنان باردار، تمرکز بیشتری شود.
نماینده جامعه مامایی ایران در شورای عالی نظام پزشکی در سال ۱۴۰۱ از خودکشی شانزده زن باردار در سال ۱۴۰۰ گفت و به بیکاری شمار زیادی از ماماها و تعطیلی مراکز مامایی که نقش مهمی از مراقبت از زنان باردار ایفا میکنند اشاره کرد.
آمار سازمان بهداشت جهانی نشان میدهد که در سراسر جهان، حدود ۱۰ درصد از زنان باردار و ۱۳ درصد از زنانی که به تازگی زایمان کردهاند، نوعی اختلال روانی، و در درجه اول، افسردگی را تجربه میکنند. در کشورهای در حال توسعه، این میزان بیشتر است؛ یعنی بالای ۱۵ درصد در دوران بارداری و حدود ۲۰ درصد پس از تولد نوزاد رخ میدهد.
سازمان بهداشت جهانی میگوید در سراسر جهان، بیش از ۳ تن از هر ۱۰ زن و نوزاد، در روزهای اول پس از تولد، یعنی دورهای که بیشترین مرگ و میر مادران و نوزادان رخ میدهد، مراقبتهای پس از زایمان دریافت نمیکنند.
در صورتی که مراقبتهای لازم در زمان مناسب ارائه شوند، بسیاری از زنان قادر خواهند بود از افسردگی و اختلالات روانی فلجکننده پس از زایمان عبور کنند.
در تنظیم این گزارش از منابعی چون وانشگتن پست، آسوشیتدپرس، سازمان بهداشت جهانی و پژوهش دانشگاه علوم پزشکی مازندران و دانشکده پزشکی کرمانشاه استفاده شده است