جمهوری اسلامی ایران و حزب‌الله لبنان در سال‌های اخیر همکاری‌های گسترده‌ای در حوزه سایبری داشته‌اند که این تعاملات نگرانی‌های بین‌المللی را برانگیخته است. از حملات سایبری به زیرساخت‌های حیاتی کشورهای مختلف گرفته تا آموزش و تأمین تجهیزات سایبری برای حزب‌الله، حکومت ایران در حال گسترش نفوذ خود در این حوزه است. وب‌سایت خبرآنلاین با انتشار یادداشتی از فردی به نام «سجاد عابدی» جزییاتی از همکاری‌های حکومت ایران با حزب‌الله در زمینه سایبری منتشر کرده است.
«پیمان سایبری» جمهوری اسلامی و حزب‌الله؛ اتحاد دیجیتال!
به نوشته خبرآنلاین با توجه به پیمان سایبری بین حکومت ایران و حزب‌الله «نمایندگان لبنانی زیرساخت‌های سایبری بسیار ارزشمندی را با متحدان خود در تهران به اشتراک خواهند گذاشت.»
پیش از این، نشریه نشنال اینترست گزارش داده بود که پس از حمله بدافزار استاکس‌نت در سال ۲۰۱۰ به تأسیسات هسته‌ای ایران، تهران بر توسعه عملیات سایبری خود تمرکز ویژه‌ای داشته و حزب‌الله را به بخشی کلیدی از این راهبرد تبدیل کرده است.
در ژانویه ۲۰۲۱، واحد سایبری حزب‌الله، موسوم به چدار (Cedar APT)، به شرکت‌های مخابراتی و ارائه‌دهندگان اینترنت در آمریکا، بریتانیا، اسرائیل، مصر، عربستان سعودی، امارات، اردن و فلسطین حمله کرد. این حمله با هدف جمع‌آوری اطلاعات حساس و دسترسی به شبکه‌های داخلی برخی از شرکت‌های کلیدی انجام شد. بر اساس گزارش‌ها، هکرهای وابسته به حزب‌الله موفق شدند به شبکه‌های ارتباطاتی در آمریکا نفوذ کنند و داده‌های مهمی را استخراج کنند.
افزایش بودجه امنیت سایبری جمهوری اسلامی و توسعه قابلیت‌های تهاجمی
به نوشته خبرآنلاین، پس از حمله استاکس‌نت، حکومت ایران بودجه امنیت سایبری خود را در یک دوره دوساله ۱۲۰۰ درصد افزایش داد. طبق ادعای نویسنده یادداشت منتشر شده در خبرآنلاین این اقدام «بخشی از راهبرد گسترده‌تر ایران برای مقابله با نفوذ آمریکا و اسرائیل در منطقه» از طریق جنگ سایبری است. تحلیلگران بر این باورند که حکومت ایران با حمایت از گروه‌هایی مانند حزب‌الله، در تلاش است تا شبکه‌ای از بازیگران نیابتی سایبری را در خاورمیانه ایجاد کند.
در نوامبر ۲۰۲۳، یک حمله سایبری به رهبری حکومت ایران و حزب‌الله، مرکز پزشکی «زیو» در شهر «صفد» اسرائیل را هدف قرار داد. طبق گزارش‌ها این حمله موفق شد به سیستم‌های اطلاعاتی بیمارستان نفوذ کرده و اطلاعات بیماران را به سرقت ببرد. به گفته مقامات اسرائیلی، این حمله بخشی از راهبرد گسترده‌تر حکومت ایران برای هدف قرار دادن زیرساخت‌های غیرنظامی در اسرائیل بوده است.
اداره ملی سایبری اسرائیل در دسامبر ۲۰۲۴ نسبت به افزایش حملات فیشینگ هکرهای ایرانی هشدار داده بود. این هکرها با جعل هویت شرکت امنیت سایبری آمریکایی F5، ایمیل‌های حاوی بدافزار به مقامات فناوری اطلاعات در اسرائیل ارسال کرده بودند.
نفوذ موساد در تجهیزات حزب‌الله و عملیات ضدسایبری اسرائیل
در دسامبر ۲۰۲۴، گزارشی منتشر شد که نشان می‌داد موساد اسرائیل با نفوذ در زنجیره تأمین تجهیزات ارتباطی حزب‌الله، پیجرها و واکی‌تاکی‌های این گروه را به مواد منفجره مجهز کرده است. این عملیات که بیش از یک دهه برنامه‌ریزی شده بود، منجر به انفجار این دستگاه‌ها و تضعیف توان ارتباطی حزب‌الله شد. به گفته تحلیلگران امنیتی، این عملیات بخشی از راهبرد اسرائیل برای مقابله با توسعه سایبری جمهوری اسلامی و گروه‌های نیابتی آن در منطقه است.
چالش‌های حقوقی و واکنش‌های بین‌المللی
با وجود افزایش همکاری‌های سایبری جمهوری اسلامی و حزب‌الله، عدم وجود قوانین بین‌المللی مشخص درباره حملات سایبری باعث شده که تعریف مسئولیت دولت‌ها در این نوع حملات پیچیده باشد. کارشناسان معتقدند که هیچ راهکار قطعی برای جلوگیری از حملات سایبری وجود ندارد و این تهدیدات می‌توانند امنیت ملی کشورها را به چالش بکشند.
آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا در سال ۲۰۲۱ اعلام کرد که حکومت ایران به دلیل توسعه قابلیت‌های نظامی و سایبری خود، یکی از چالش‌های اصلی امنیتی برای آمریکا و متحدانش در منطقه محسوب می‌شود. این گزارش تأکید داشت که حکومت ایران با افزایش توان سایبری خود، نفوذش را در منطقه گسترش داده و بازیگران نیابتی خود مانند حزب‌الله را به ابزارهای پیشرفته سایبری مجهز کرده است.
آینده جنگ سایبری حکومت ایران و حزب‌الله
همکاری‌های سایبری حکومت ایران و حزب‌الله در سال‌های اخیر رشد چشمگیری داشته است. از حملات سایبری گسترده علیه زیرساخت‌های حیاتی کشورهای خاورمیانه و غرب گرفته تا آموزش و تجهیز گروه‌های نیابتی به فناوری‌های دیجیتال پیشرفته، این اتحاد به یکی از نگرانی‌های اصلی امنیتی جهان تبدیل شده است.
با افزایش این تهدیدات، اسرائیل و کشورهای غربی به‌دنبال توسعه راهکارهای جدید برای مقابله با این حملات هستند. در این میان، عربستان سعودی و امارات نیز هشدار داده‌اند که فعالیت‌های سایبری حکومت ایران و حزب‌الله تهدیدی جدی برای امنیت منطقه‌ای محسوب می‌شود.
