آکادمی فیلم اروپا روز سه‌شنبه ۱۵ آبان اسامی نامزدهای سی‌وهفتمین دوره جوایز خود را اعلام کرد و فیلم «دانه انجیر معابد» ساخته محمد رسول‌اف، سینماگر سرشناس ایرانی، در شاخه‌های بهترین فیلم، کارگردانی، و فیلم‌نامه، نامزد دریافت جایزه شد.
این جوایز سالانه به سینماگران و آثار برتر سینمایی در شاخه‌های گوناگون اهدا می‌شود و به «اسکار اروپایی» شهرت دارد.
محمد رسول‌اف «دانه انجیر معابد» را به‌صورت زیرزمینی در ایران ساخت و تابستان گذشته پس از خروج مخفیانه از ایران، آن را برای نخستین بار در جشنواره بینالمللی فیلم کن در فرانسه اکران کرد.
آثاری که از ۱۱ خرداد سال قبل تا ۱۱ خرداد ۱۴۰۳ برای نخستین بار در اروپا به نمایش در آمدند، واجد دریافت جوایز این دوره آکادمی فیلم اروپا هستند.
این آکادمی حدود پنج هزار عضو دارد و آنها پس از مشخص شدن آثار واجد شرایط، در سه مرحله به فیلم‌ها و چهره‌های برگزیده در شاخه‌های مختلف رأی می‌دهند.
مراسم اهدای جوایز آکادمی فیلم اروپا در ماه آذر در شهر «لوسرن» سوئیس برگزار می‌شود.
فیلم «دانه انجیر معابد» داستان یک قاضی تحقیق دادگاه انقلاب اسلامی تهران به نام «ایمان» را روایت می‌کند که دچار بی‌اعتمادی و پارانویا است. در شرایطی که اعتراضات سیاسی در کشور اوج می‌گیرد، اسلحه این قاضی به صورت مرموزی ناپدید می‌شود. قاضی ایمان به نجمه، همسرش، و رضوان و ثنا، دخترانش مشکوک می‌شود و به اقدامات شدیدی در منزل دست می‌زند که باعث تنش می‌شود.
محمد رسول‌اف در جشنواره کن گفت این فیلم درباره خانواده یکی از مقامات دادگاه انقلاب اسلامی در جریان اعتراضات سراسری اخیر در ایران، (کشته شدن مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد در شهریور سال ۱۴۰۱) برگرفته از تجربیات شخصی او از سیستم قضایی جمهوری اسلامی ایران است.
دانه انجیر معابد به‌عنوان نماینده سینمای آلمان در بخش آثار غیرانگلیسی زبان یا بهترین فیلم بینالمللی در اسکار سال جاری نیز شرکت می‌کند که موفقیت بزرگی برای محمد رسول‌اف محسوب می‌شود.
حامد سلیمان‌زاده، نویسنده، و منتقد فیلم، ساکن آلمان، به صدای آمریکا می‌گوید که انتخاب فیلم «دانه انجیر معابد» به کارگردانی محمد رسول‌اف به‌عنوان نماینده رسمی کشور آلمان برای رقابت در بخش بهترین فیلم بینالمللی اسکار ۲۰۲۵ بسیار مهم است.
او می‌افزاید: «این برای اولین بار است که آلمان یک فیلم ایرانی و فارسی زبان را به آکادمی اسکار معرفی می‌کند و از این جهت اقدامی بی‌سابقه محسوب می‌شود.»
به گفته این منتقد فیلم، انتخاب دانه انجیر معابد از سوی آلمان به چند دلیل بسیار اهمیت داردِ؛ نخست این‌که فیلم تولید مشترک ایران، فرانسه و آلمان است و بنابراین مشکل فنی برای انتخاب آن از سوی آلمان مطرح نیست و واجد شرایط شرکت در اسکار است.
وی در مورد دومین دلیل اشاره کرد که آقای رسول‌اف اکنون ساکن آلمان است و به نوعی در این کشور پناه گرفته است. بنابراین آلمان با این انتخاب، پیامِ حمایت خود از حقوق بشر، آزادی بیان، و هنرمندان معترض، را با صدایی رسا به مهم‌ترین مراسم سینمایی جهان ارسال می‌کند.
آقای سلیمان‌زاده اضافه کرد: انتخاب این فیلم نشان می‌دهد که سینما یک هنر قدرتمند برای بیانگری در حوزه اعتراض و مقاومت در برابر سانسور و سرکوب است.
چهارمین دلیل از دید این منتقد فیلم، این انتخاب نوعی پیام برای مسئولان سینمایی و غیر سینمایی ایران است که به ویژه در دو سال اخیر، با تصمیم‌های غلط و حکم‌های قضایی نابه‌جا، زمینه‌ساز مهاجرت‌های اجباری بسیاری از هنرمندان، به ویژه در عرصه سینما شدند.
حامد سلیمان‌زاده در پایان می‌گوید: «اگرچه این انتخاب باعث خرسندی همه ماست، اما از سویی این حسرت با ما باقی می‌ماند که چرا یک فیلم ایرانی که از شانس بالایی برای دریافت اسکار برخوردار است، باید نماینده یک کشور دیگر در چنین مراسم مهمی باشد.»
در تنظیم این مطلب از سایت آکادمی فیلم اروپا و گزارش‌های صدای آمریکا استفاده شده است.
