جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، روز پنجشنبه با انتشار بیانیهای گفت بریتانیا، فرانسه، و آلمان در نامهای به او گفتهاند تحریمهای برجامی را در ١٨ اکتبر لغو نخواهند کرد.
به گفته بورل، وزیران خارجه این سه کشور اروپایی ضمن اشاره به عدم پایبندی ایران به برجام از سال ۲۰۱۹ و حل نشدن این مسئله از طریق مکانیسم حل اختلاف برجام، اعلام کردهاند گامهای مربوط به لغو تحریمهای بیشتر در «روز انتقال برجام» در هجدهم اکتبر سال جاری را بر نخواهند داشت.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا افزوده است بنا به درخواست این سه کشور اروپایی، نامه آنها را به دیگر طرفهای برجام یعنی چین، ایران، و روسیه خواهد فرستاد و «به عنوان هماهنگکننده، با تمام شرکتکنندگان در برجام درباره مسیر پیشرو مشورت خواهم کرد.»
جوزپ بورل در پایان تصریح کرده همچنان به تلاش برای احیای برجام و ازسرگیری اجرای کامل آن «به طور کامل» متعهد است.
سه عضو اروپایی برجام در حالی این نامه را به مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ارسال کردهاند که روز پنجشنبه به همراه ایالات متحده آمریکا با انتشار بیانیه مشترکی به جمهوری اسلامی هشدار دادند اگر «همه مسائل عمده باقیمانده» را حل نکند، ممکن است قطعنامهای دیگر در شورای حکام آژانس علیه آن صادر شود.
آنها در بیانیه مشترک خود با تاکید بر این که جمهوری اسلامی نمیتواند همچنان از عمل کردن به تعهدات قانونی پادمانی خود کوتاهی کند، از ایران خواستند «بدون تاخیر برای شفافسازی و حل همه مسائل عمده باقیمانده عمل کند.»
آمریکا، بریتانیا، فرانسه، و آلمان همچنین از بیانیه ۶۳ کشور در شورای حکام مبنی بر لزوم پاسخ دادن جمهوری اسلامی به پرسشهای آژانس حمایت کردهاند. این کشورها از درخواست رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، مبنی بر همکاری جدی جمهوری اسلامی برای حل و فصل مسائل باقیمانده هستهای با این نهاد حمایت کردند.
جمهوری اسلامی با طرح این ادعا که برنامه هستهایش اهدافی صلحآمیز دارد، قطعنامههای پیشین را نادیده گرفته و بر شتاب فعالیتهای هستهای خود افزوده است. اما قدرتهای غربی میگویند هیچ توجیه غیرنظامی معتبری برای فعالیتهای هستهای جمهوری وجود ندارد.
دیپلماتهای طرفهای غربی برجام بارها اعلام کردهاند به دلیل سرکوب معترضان مسالمتآمیز به کشتهشدن مهسا (ژینا) امینی و همچنین همکاریهای نظامی جمهوری اسلامی با روسیه، احیای برجام فعلا اولویت ندارد.
واکنش جمهوری اسلامی
وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، در بیانیهای که ایرنا منتشر کرده است نوشت: «تردیدی وجود ندارد که جمهوری اسلامی ایران به این اقدام غیرقانونی، تحریکآمیز و نقض آشکار تکالیف اتحادیه اروپا، فرانسه، آلمان و انگلیس وفق برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل به صورت مقتضی و در چارچوب حقوق خود ذیل برجام پاسخ خواهد داد.
ما به طرفهای اروپایی نسبت به انجام و اتخاذ اقدامات تنشزا که قطعا مدیریت روابط فی مابین را پیچیده و بر روند همکاریها از جمله در مذاکرات رفع تحریمها اثر منفی خواهد گذاشت، هشدار میدهیم.»