در حالیکه بحث اینترنت ملی یا به قول برخی مسئولین در جمهوری اسلامی «طرح صیانت از فضای مجازی» در میانه گرانیها و اعتراضات به حاشیه اخبار رانده شده بود، شورای عالی فضای مجازی، عصر سهشنبه ۲۴ خرداد تشکیل جلسه داد.
در این جلسه که به ریاست ابراهیم رئیسی و با حضور سران دو قوه دیگر و دیگر اعضای حقیقی و حقوقی شورای عالی فضای مجازی برگزار شد، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره زیرساختهای شبکه ملی اینترنت توضیح داده و رئیس دولت هم در حضور قالیباف و اژهای، بر ضرورت پیشبرد هر چه سریعتر اهداف شبکه ملی اطلاعات تاکید کرد.
ایده اولیه راهاندازی این شبکه در سال ۱۳۸۴ تحت عنوان اینترنت ملی و شبکه ملی اینترنت مطرح شد و مراحل مطالعاتی آن در دولت نهم انجام شد.
وزیر ارتباطات دولت روحانی اما با واژه «اینترنت ملی» مشکل داشت و آنرا «جعلی» دانسته و گفته بود که آنچه به عنوان اینترنت ملی عنوان میشود همان شبکه ملی اطلاعات است. آذری جهرمی مدعی شده بود که جمهوری اسلامی در شبکه ملی اطلاعات دنبال قطع ارتباط با دنیا نیست.
اما حسن روحانی که در رقابتهای انتخابات ریاست جمهوری گفته بود «دستش روی دکمه فیلترینگ نمیرود» در دوره ریاست جمهوریاش اپلیکیشن پر طرفدار «تلگرام» در ایران فیلتر شد. در سال ۱۳۹۸ هم همزمان با اوجگیری اعتراضات مردمی در شهرهای مختلف کشور، اینترنت به طور کامل قطع و ارتباط مردم با شبکه جهانی، کاملا قطع شد.
با روی کار آمدن ابراهیم رئیسی در دولت سیزدهم و همزمان با استقرار مجلس تندرو و همسوی دوازدهم، طرحی موسوم به صیانت از کاربران در فضای مجازی مطرح شد، طرح چالش برانگیزی که قرار بود در کمیسیون تخصصی مجلس بررسی شود، اما بعد از مدتی به صحن علنی برگشت و سپس قالیباف رئیس مجلس، آنرا به شورای عالی فضای مجازی فرستاد تا روی آن کار کارشناسی انجام شود. براساس ماده ۱۲ این طرح، فعالیت شبکههای اجتماعی خارجی در ایران محدود شده و باید زیر نظر سازمانهای حکومتی باشد. حجم عمده ترافیک اینترنت هم باید از شبکه داخلی تامین شود.
رهبر جمهوری اسلامی هم در دو سال گذشته، بارها از مسئولان خواسته تا فضای مجازی را مدیریت و محتوای تولیدی آن را کنترل کنند.
احمد خاتمی عضو مجلس خبرگان رهبری نیز یکسال قبل در سخنانی گفته بود: «تمام کشورهایی که فناوری اینترنت را در اختیار دارند، استفاده از اینترنت را برای جامعه هدف خود محدود کردهاند» او هم از ابراهیم رئیسی خواسته بود در اسرع وقت موضوع «اینترنت ملی» را پیگیری کند.
این در حالی است که ایران از نظر سرعت اینترنت ثابت در جایگاه صد و چهل و چهار و سرعت اینترنت تلفن همراه در ردیف هفتاد و سوم جهان قرار دارد.
براساس دادههای اسپیدتست، میانگین سرعت اینترنت ثابت و خانگی در جهان ۶۳ مگابایت بر ثانیه است که کشورهای سنگاپور با سرعت ۲۰۷ شیلی با ۲۰۰ و تایلند با ۱۹۰ مگابایت برثانیه در ردههای اول تا سوم سرعت اینترنت خانگی جهان قرار دارند. ایران هم با سرعت ۱۰ مگابایت برثانیه بعد از عراق و مناطق فلسطینی در جایگاه ۱۴۴ جهان است.
بر اساس دادههای اسپید تست در زمینه سرعت اینترنت تلفن همراه، امارات با سرعت ۱۳۴ مگابایت بر ثانیه در رتبه نخست جهان قرار دارد و قطر و نروژ با سرعتهای ۱۲۹ و ۱۱۶ مگابایت بر ثانیه دوم و سوم هستند. ایران هم با سرعت ۲۵ مگابایتی در رده هفتاد و سوم جهان است. ترکیه، عراق و عمان، بالاتر از جمهوری اسلامی ایران ایستادهاند.