جک استراو وزیر خارجه پیشین بریتانیا در مقالهای که روز چهارشنبه ۲ مهرماه (۲۴ سپتامبر) در روزنامه دیلیتلگراف منتشر شد، نوشت دیدار امروز دیوید کامرون (نخست وزیر بریتانیا) با حسن روحانی رییس جمهوری ایران که اولین دیدار از نوع خودش از سال ۱۹۷۹ میلادی (۱۳۵۸ خورشیدی) است، اقدام بسیار خوشیُمنی است.
به نوشته آقای استراو، اگر این دیدار اذعان به این مسائل باشد که پرداختن به منافع مشترک بریتانیا و ایران در امنیت منطقهای، روابط دو جانبه و مسئله هستهای باید بر مشکلات تاریخی بین دو کشور فائق آید، در نتیجه این ملاقات پیامدهای بسیار شایان توجهی خواهد داشت.
شکست از رسیدن به یک توافق با ایران در مذاکرات هستهای، طی هشت هفته باقی مانده به پایان مهلت گفتگوهایی که حدود یک دهه به درازا کشیده شده است، را میتوان به عنوان یکی از اشتباهات دهه یاد کرد.
در پایان ریاست جمهوری محمد خاتمی در سال ۲۰۰۵ میلادی (۱۳۸۴ خورشیدی) ایران حدود ۲۰۰ دستگاه غنیسازی اورانیوم (که با غلظت پائین، برای تولید سوخت نیروگاههای اتمی بکار میرود و با غلظت بالا میتواند در ساخت سلاح هستهای استفاده شود) یا سانتریفیوژ فعال داشت، اما سال گذشته وقتی حسن روحانی به این مقام رسید و مذاکرات از سر گرفته شد، جمهوری اسلامی حدود ۱۹ هزار سانتریفیوژ نصب شده دارد.
امروز نیز جامعه جهانی یا یک خطر مشترک از سوی گروه موسوم به دولت اسلامی (داعش) روبروست و این مساله در حال متحول کردن بده بستانهای سیاسی در منطقه است.
آقای استراو در ادامه مقاله خود در دیلیتلگراف مینویسد، امیدوارم که آقای کامرون این بینش را داشته باشند که ایران را به عنوان یکی از نقاط بنیادی برای حفظ ثبات در سوریه، شمال عراق و لبنان در نظر بگیرند.
بنابراین هم اکنون آقای روحانی کارتهای بهتری برای بازی کردن در دست دارد.
اما اینها بهترین کارتهای بازی نیستند، زیرا که نظام حکومتی در ایران پیچیده است و همه امور در دست رئیس جمهوری آن کشور نیست. اگر چه بر پایه نتایج نظرسنجیها، مردم ایران موافق یک توافق هستهای هستند اما، هیچ مسوولی در ایران حاضر به امضای توافقی نیست که در آن حق تهران به داشتن برنامه هستهای برخلاف مقررات بینالمللی سلب شده باشد.
وزیر خارجه پیشین بریتانیا در ادامه میگوید «بنابراین به نظر من باید به ایران اجازه داده شود تا در توافقی که تهران به حداکثر نظارت بر برنامه هستهایاش تن داده، تعداد عمدهای از سانتریفیوژهای خود را نگه دارد.»
آقای کامرون و همکاران او در گروه ۱+۵ نباید بیش از حد توان تهران، خواستهای را به آن تحمیل کنند، زیرا ممکن است اتحاد گروه ۱+۵ (شامل ایالات متحده آمریکا، بریتانیا، فرانسه، چین، روسیه و آلمان) با خروج چین و روسیه، از هم گسسته شود.
آلمان، فرانسه و ایتالیا خود را برای تسخیر بازار ایران آماده کردهاند، بویژه این که آنها بازار روسیه را پس از تحریم مسکو به دلیل نقش آن کشور در بحران اوکراین از دست دادند؛ اما بریتانیا، به منافعش با اعمال محدودیت برای تبادل بازرگانی با ایران عقب افتاده است.
اگر بریتانیا به دنبال برگرداندن قدرت تجاری، در حد دیگر رقبای اروپایی خود، با ایران است، ابتدا باید سفارت خود را با اختیارات بیشتر در تهران بازگشایی کند و نباید در این باره تعلل کند.
هیچگاه تصمیم آسانی در سیاست خارجی یافت نمیشود، و تصمیمات که همراه با ریسک بالا نیز نادرتر هستند.
حالا نوبت شماست آقای کامرون.
---------------------------------------------
برگردان فارسی اين مقاله تنها به جهت اطلاعرسانی منتشر شده و نظرات بيان شده در آن، الزاماً بازتاب ديدگاه صدای آمريکا نيست.