کمیته روابط خارجی پارلمان بریتانیا در گزارشی که روز دوشنبه درباره روابط آن کشور با ایران منتشر کرد، میگوید در مقطع کنونی باید به رئیس جمهوری ایران، به عنوان کسی که خالصانه به دنبال یک توافق پایدار با گروه ۱+۵، شامل اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد بعلاوه آلمان، بر سر برنامه هسته ای ایران است، اعتماد کرد.
در گزارش جدید کمیته روابط خارجی پارلمان بریتانیا آمده است ماموریتی که حسن روحانی بواسطه رأیی که در انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۹۲ کسب کرده است و همینطور پیشینۀ خود او، به عنوان یکی از اشخاص درون نظام جمهوری اسلامی، اختیار و اعتبار لازم را در بالاترین سطح در ایران به او میدهند. با این حال او فردی عملگراست که امیدوار به برچیده شدن تحریمها علیه کشورش است و لزومأ فردی اصلاحطلب محسوب نمیشود، و باید بر اساس عملکردش در مورد او قضاوت کرد، نه بر اساس آنچه که به زبان میآورد.
این کمیته همچنین شرکت بریتانیا در مذاکرات با ایران را درباره برنامه هستهای آن کشور تایید میکند و این موضوع که احتمالاً چشماندازی برای توافقی پایدار در دسترس نیست برسمیت میشناسد – توافقی که در آن، ایران مجاز به غنیسازی اورانیوم نباشد.
اما ظرفیت غنیسازی در ایران باید محدود باشد، بطوری که اگر تهران تصمیم گرفت در این زمینه پیشروی کند و به سمت ساخت سلاح هستهای حرکت کند، آنگاه دست کم شش ماه زمان لازم باشد تا اورانیوم مورد نیاز با درصد غنای بالا برای ساخت بمب هستهای را تولید کند: زمانی کافی برای طرفهای دیگر تا با بررسی شرایط و آنچه که اتفاق افتاده، پرونده ایران را به شورای امنیت سازمان ملل متحد ارجاع دهند.
این کمیته از تصمیم اخیر وزارت امور خارجه بریتانیا برای بازگشایی سفارت در تهران استقبال میکند و میپذیرد که وزارت خارجه در ماه نوامبر ۲۰۱۱ و درپی حمله به ساختمان سفارت در تهران، گزینه دیگری غیر از تعطیل کردن آن نداشت.
اما فقدان نمایندگی دیپلماتیک مستقیم در ایران، توانایی بریتانیا برای برنامهریزی، مدیریت، گردآوری اطلاعات و برقراری تماسهای فردی، که برای روابط سازنده دیپلماتیک امری اساسی است، را با مشکل مواجه کرد.
بر اساس شنیدههای این کمیته، آن «دوران طولانی سکوت» باعث شد بریتانیا در آن کشور کمتر به چشم بیاید و سایر کشورها از دید ایرانیها، شرکای بهتری در عرصه بینالملل باشند.
سر ریچارد اوتاوی، رئیس کمیته روابط خارجی پارلمان بریتانیا ، روز دوشنبه در این زمینه گفت «ترجیحاً روابط معقول و سازندهای با ایران خواهیم داشت: چنین روابطی از نظر سیاسی، استراتژیک، اقتصادی و فرهنگی، به سود هر دو طرف خواهند بود. اما تا آن زمان که بتوانیم بر سالها بیاعتمادی بین دو طرف غلبه کنیم، که هدف نهایی ماست، ابتدا لازم است دست کم برای بخشی از نگرانیهای خود، در باره نقش ایران در امنیت و ثبات منطقه، به نتیجهای برسیم.»
وی در ادامه افزود «طرح اقدام مشترک بهترین امید ما برای دستیابی به راه حلی است که نگرانیها در باره ابعاد و مقاصد برنامه هستهای ایران را برطرف میکند. اگر بخواهیم از نیات ایران در این زمینه اطمینان خاطر داشته باشیم، آژانس بینالمللی انرژی اتمی باید این حق را داشته باشد که بصورت سرزده و بدون اعلام قبلی از تاسیسات هستهای ایران بازدید و تولیدات، طرحها و اسناد و مدارک مربوط به آن را بررسی نماید.»
رئیس کمیته روابط خارجی پارلمان بریتانیا همچنین افزود «ظرفیت غنیسازی اورانیوم در ایران باید در نقطهای ثابت بماند که ما بتوانیم هر تلاشی برای انحراف از آن و ساخت سلاح هستهای را کنترل کنیم.»
آقای اوتاوی تصمیم اخیر ویلیام هیگ وزیر امور خارجه بریتانیا برای بازگشایی سفارت آن کشور در تهران را تصمیمی درست خواند و گفت «حوادث نوامبر ۲۰۱۱ باعث بسته شدن سفارت شد؛ اما آن اتفاق در توانایی ما برای رسیدن به یک درک دست اول از دیدگاهها و مواضع ایران نیز اخلال ایجاد کرد و باعث شد در آن کشور کمتر مطرح باشیم.»
وی در پایان افزود «اگر بریتانیا بخواهد در ایران نفوذ یا وزنی داشته باشد، روابط دیپلماتیک ما باید ترمیم شود و تغییرات اخیر سیاسی در ایران این فرصت را در اختیار ما میگذارد که روند بازسازی اعتماد - که روابط سازنده بستگی زیادی به آن دارد - را آغاز کنیم.