با خروج بیش از ۱۰۰ هزار نفر از ارامنه ساکن قرهباغ کوهستانی، ارمنستان روز دوشنبه از اتحادیه اروپا خواست جمهوری آذربایجان را تحریم کند و هشدار داد که اگر غرب قاطعانه اقدام نکند باکو ممکن است به زودی به خود ارمنستان حمله خواهد کرد.
جمهوری آذربایجان پس از چندین ماه محاصره منطقه ارمنینشین قرهباغ کوهستانی، در یک یورش نظامی آن منطقه جداشده را در کنترل خود در آورد.
در پی آن اقدام و تا روز دوشنبه بیش از ۱۰۰ هزار نفر از ارامنه ساکن قرهباغ کوهستانی سرزمین تاریخی خود را ترک کردند و وارد ارمنستان شدهاند. طبق برآوردهای قبلی حدود ۱۲۰هزار نفر ساکن آن منطقه بودند.
نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان، روز پنجشنبه گذشته مهاجرت ارامنه از قره باغ کوهستانی را به منزله «پاکسازی قومی و محروم کردن مردم از سرزمین مادری» خواند.
جمهوری آذربایجان اتهام پاکسازی قومی علیه ارامنه را رد کرده است. باکو میگوید خروج انبوه ارامنه از قرهباغ کوهستانی «خواست شخصی و فردی خودشان» است.
تصاویر منتشر شده در شبکههای اجتماعی خیابانهای منطقه را خالی از آدم و مملو از زباله نشان میدهد. بسیاری از مردم منطقه قرهباغ کوهستانی میگویند از بیم آزار و اذیت از سوی نیروهای جمهوری آذربایجان خانه و منطقه خود را ترک کردند.
تیگران بالایان، فرستاده ارمنستان در اتحادیه اروپا، اقدامات احتمالی مانند تعیین سقف قیمت نفت و گاز برای جمهوری آذربایجان و تعلیق مذاکرات اتحادیه اروپا برای روابط نزدیکتر با باکو را از جمله اقدامات پیشنهادی علیه باکو بر شمرد. او همچنین از غرب خواست تا کمکهای امنیتی «جسورانه» را به ارمنستان ارائه کند.
بسیاری از قانونگذاران آمریکایی پس از اقدامات نظامی باکو در قرهباغ کوهستانی خواستار تحریم جمهوری آذربایجان شدهاند.
نخست وزیر ارمنستان پیشتر گفته بود که اتکا به روسیه «اشتباه استراتژیک» بود و ارمنستان روابط امنیتی خود را متنوع میکند. پاشینیان در اواسط شهریور ماه گفت مسکو نتوانست تضمین امنیتی خود را عملی کند و در حال کاهش نقش خود در منطقه است.
بالایان در مصاحبهای با رویترز در بروکسل که روز دوشنبه ۱۰ مهر ماه منتشر شد، گفت: «این نه تنها نظر دولت ارمنستان، بلکه نظر بسیاری از کارشناسان - همچنین برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا - است که حمله به ارمنستان قریبالوقوع است.»
اوایل مهر ماه، الهام علیاف، رئيس جمهوری آذربایجان، طی سخنانی در کنار رجب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، اظهار تاسف کرد که مقامات دوران شوروی سابق بخشی از آنچه را که به گفته او باید قلمروی متعلق به جمهوری آذربایجان اتحاد جماهیر شوروی میبود، به ارمنستان دادند.
جمهوری آذربایجان خواهان کشیده شدن یک مسیر زمینی از سرزمین اصلی به نخجوان است. ارمنستان بین این دو است و با ایران مرز مشترک دارد.
دیدار علیاف و اردوغان در منطقه خودمختار نخجوان جمهوری آذربایجان صورت گرفت. نخجوان منطقه کوچکی بین ارمنستان، ایران، و ترکیه است.
علی اف در سال ۱۴۰۰ تهدید کرد که چنین کریدوری را «خواه ارمنستان بخواهد یا نه» ایجاد خواهد کرد.
مقامات در ایران بدون توضیح روشنی گفتهاند که با تغییر مرزهای منطقه و قطع مرز زمینی ایران و ارمنستان مخالف هستند.
این گزارش از جمله با استفاده از اطلاعات رویترز، هیل و آسوشیتدپرس تهیه شده است.