دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، روز سهشنبه ۱۶ بهمن با امضای یک فرمان، کارزار فشار حداکثری بر جمهوری اسلامی را ازسر گرفت.
دولت ترامپ در چارچوب این اقدام، کارزاری را نیز «با هدف به صفر رساندن صادرات نفت» جمهوری اسلامی ایران اجرا خواهد کرد.
ایران، سومین تولیدکننده بزرگ در سازمان کشورهای صادرکننده نفت، حدود ۳.۳ میلیون بشکه نفت در روز یا حدود سه درصد از تولید جهانی را استخراج میکند.
رویترز در گزارشی تفصیلی به بررسی برخی حقایق در مورد صنعت انرژی ایران، صادرات، و تأثیر تحریمهای گذشته غرب بر این کشور پرداخته است.
بر اساس دادههای اوپک، تولید نفت ایران در دهه ۱۹۷۰ (۱۳۴۰) با تولید بی سابقه ۶ میلیون بشکه در روز در سال ۱۹۷۴ (۱۳۵۲) به اوج خود رسید. ایران در آن زمان بیش از ۱۰ درصد از تولید جهانی نفت را در اختیار داشت.
در سال ۱۹۷۹ (۱۳۵۷) آمریکا نخستین موج تحریمها را علیه تهران اعمال کرد و از آن زمان تاکنون این کشور هدف امواج متعدد تحریمهای ایالات متحده و اتحادیه اروپا قرار گرفته است.
آمریکا در سال ۲۰۱۸ (۱۳۹۶) پس از خروج ترامپ از توافق هستهای با جمهوری اسلامی یا «برجام» در نخستین دوره ریاست جمهوری خود، تحریمها علیه تهران را تشدید کرد و صادرات نفت ایران طی چند ماه تقریباً به صفر رسید.
صادرات نفت ایران در دوران ریاست جمهوری جو بایدن، جانشین ترامپ، افزایش یافت و تحلیلگران میگویند که تحریمها با جدیت کمتری اجرا میشدند و تهران موفق به دور زدن آنها شده بود.
صادرات نفت خام ایران در ماههای اخیر به بالاترین میزان در چند سال اخیر یعنی ۱.۷ میلیون بشکه در روز رسیده است که بیشترین میزان از سال ۲۰۱۸ است.
چین بزرگترین خریدار نفت ایران است و میگوید تحریمها علیه شرکای تجاری خود را به رسمیت نمیشناسد.
خریداران اصلی نفت ایران پالایشگاههای خصوصی چینی هستند که نگرانی کمتری درباره برخوردهای تنبیهی آمریکا دارند.
جمهوری اسلامی سالهاست که از طریق انتقال کشتی به کشتی و مخفی کردن موقعیتهای ماهوارهای کشتیها، از تحریمها فرار کرده است.
تحلیلگران میگویند عربستان سعودی و سایر اعضای «اوپک» میتوانند کاهش عرضه ایران را با استفاده از ظرفیت اضافی خود برای پمپاژ بیشتر جبران کنند.
با این حال برخی عادیسازی روابط بین تهران و ریاض نشان میدهد که عربستان سعودی ممکن است تمایل کمتری به انجام این کار داشته باشد.
جمهوری اسلامی بارها تهدید کرده است که در صورت هرگونه فشاری از سوی غرب، تنگه هرمز را برای انتقام میبندد. این اقدام تهران تجارت منطقه را به مخاطره میاندازد و موجب افزایش قیمت نفت میشود.
حدود یک پنجم کل مصرف نفت جهان، یعنی حدود ۱۸ تا ۱۹ میلیون بشکه در روز نفت، میعانات، و سوخت، از طریق تنگه منتقل میشود.
عربستان سعودی، ایران، امارات متحده عربی، کویت و عراق، از ا اعضای اوپک، بیشتر نفت خام خود را از طریق تنگه هرمز و عمدتا به آسیا صادر میکنند
ناوگان پنجم ایالات متحده مستقر در بحرین وظیفه حفاظت از کشتیهای تجاری در این منطقه را بر عهده دارد.
منبع: رویترز