فرشاد مومنی، پژوهشگر اقتصاد سیاسی منتقد دولت، روز چهارشنبه ۱۴ اسفند، با اشاره به «کاهش شدید مشارکت زنان و جوانان در عرصه اقتصادی»، آن را فاجعه‌بار توصیف کرد و گفت: «شرم‌آور است که نرخ مشارکت اقتصادی زنان ایران کمتر از یک‌سوم میانگین جهانی است.»
به گزارش وب سایت «جماران»، آقای مومنی در این مورد گفت: «داده‌های چهار سرشماری اخیر نشان می‌دهد در طول ۳۵ سال گذشته، حدود دو سوم جمعیت در سن فعالیت کشور هیچ نقشی در تولید ملی نداشته‌اند.»
او همچنین گفت که «تمام مطالعات بودجه خانوار از سال ۱۳۷۴ تاکنون نشان داده که درآمد زنان مکمل درآمد مردان در خانوارها است» و تاکید کرد که « اگر راه را برای اشتغال زنان باز نکنید، نهاد خانواده را فرو می‌ریزید.»
پیشتر مرکز آمار در گزارشی از طرح آمارگیری نیروی کار در پاییز ۱۴۰۳، نرخ بیکاری زنان در سطح ایران را ۱۳ و ۷ دهم رصد اعلام کرده بود که همچنان بالاتر از میان کشوری و نرخ بیکاری مردان است.
قبل از آن هم کانال تلگرامی «امتداد» روز اول آبان به نقل از داده های مرکز آمار نوشته بود که در سال ۱۴۰۲، از حدود ۲۴ میلیون شاغل در ایران، تنها حدود ۴.۶ میلیون تن زن بودند که نشان‌دهنده سهم ۱۶ درصدی زنان از کل جمعیت شاغل است.
بر اساس این گزارش، تفکرات سنتی و محافظه‌کارانه همچنان زنان را در نقش‌های غیرشغلی و خانه‌داری تعریف می‌کنند و این نگرش‌ها همچنان یکی از بزرگ‌ترین موانع حضور آنان در عرصه‌های شغلی است.
در همین ارتباط، علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی، در ۱۱ اردیبهشت سال ۹۲ گفته بود: «مهمترین نقشی که یک زن در هر سطحی از علم و سواد و معلومات و تحقیق و معنویت میتواند ایفاء کند، آن نقشی است که به عنوان یک مادر و به عنوان یک همسر میتواند ایفاء کند؛ این از همه‌ی کارهای دیگر او مهمتر است؛ این، آن کاری است که غیر از زن، کس دیگری نمیتواند آن را انجام دهد.»
فرشاد مومنی، رئیس موسسه مطالعات دین و اقتصاد، با انتقاد از سیاست‌های اقتصادی مبتنی بر شوک‌درمانی، خصوصی‌سازی و آزادسازی واردات، این رویکردها را مانعی برای مشارکت مولد مردم و بویژه زنان در سرنوشت اقتصادی ایران دانست.
وی در بخش دیگری از سخنرانی خود در دانشگاه تهران، با خطاب قرار دادن زنان دانشگاهی، از موانع مشارکت مولد آنان انتقاد کرد و گفت که این محدودیت‌ها اغلب با توجیهات فرهنگی و ارزشی اعمال می‌شود.
آقای مومنی تاکید کرد که برخلاف تصورات، جلوگیری از اشتغال زنان نه‌تنها به تقویت خانواده منجر نمی‌شود، بلکه موجب فروپاشی آن خواهد شد.
این اقتصاددان همچنین با اشاره به افزایش حضور دختران در آموزش عالی گفت: «در ۳۵ سال گذشته، در بسیاری از سال‌ها، تعداد ورودی دختران به دانشگاه‌ها تقریباً دو برابر پسران بوده است. آیا منطقی است که این سرمایه انسانی عظیم را نادیده بگیریم و با شعارهای پوچ، آنان را از ورود به بازار کار بازداریم؟»
فرشاد مومنی با یادآوری این نکته که بالاترین نرخ‌های بیکاری در ۳۵ سال گذشته به جوانان، زنان و تحصیل‌کردگان دانشگاهی اختصاص داشته است، تأکید کرد که «افزایش مشارکت اجتماعی و اقتصادی، ظرفیت کشور را در برابر بحران‌ها تقویت می‌کند.»
این اقتصاددان منتقد سیاست خصوصی‌سازی در ایران گفت: «مشارکت، موجب کاهش نااطمینانی‌ها، افزایش توانایی در مهار سیاست‌های شوک‌درمانی، افزایش انعطاف نظام ملی، تضمین عدالت اجتماعی و دستاوردهای توزیعی بهتر خواهد شد.»
