هیئت معاونت سازمان ملل در امور افغانستان (یوناما) روز ۲۱ دی، اعلام کرد که مقامات طالبان در افغانستان، زنان را به دلیل رعایت نکردن قانون پوشش (حجاب) بازداشت می کنند و گفت که موارد متعددی از بازداشت دختران و زنان را در سراسر افغانستان ثبت کرده که یا با آنها بدرفتاری شده است و یا از ارتباط با دیگران منع شدهاند.
«یوناما» افزود: «بیم آن میرود که سرکوب فعلی، زنان را به دلیل ترس از بازداشت خودسرانه و ایجاد محیطی مساعد برای مردان به منظور انجام اقدامات سرکوبگرانه در خانه، به انزوای بیشتر سوق دهد.»
به گفته یوناما، اجرای حکم حجاب توسط وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان انجام می شود که این نهاد سازمان ملل از آن به عنوان «شبه پلیس» یاد کرد.
در همان روز، ذبیحالله مجاهد، سخنگوی امارت اسلامی افغانستان، در پستی در شبکه «ایکس» نوشت: «نگرانی یوناما در مورد بدرفتاری با زنان در افغانستان به علت حجاب آنان نادرست است. زنان افغانستان به انتخاب خودشان حجاب دارند. نه مجبور به رعایت حجاب شده اند و نه وزارت امر به معروف با آنها بدرفتاری کرده است. این فقط یک تبلیغ و دور از واقعیت است.»
وب سایت پالیگراف، پروژه راستی آزمایی صدای آمریکا، روز دوشنبه ۲۵ دی با بررسی این موضوع، آن را نادرست دانست.
بر اساس این گزارش، عبدالغفار فاروق، معاون سخنگوی وزارت امربهمعروف و نهیاز منکر طالبان، به آسوشیتدپرس گفت که افسران زن تحت فرمان این وزارت خانه، زنان را به دلیل نقض قوانین پوشش دستگیر میکنند.
او در پیامی صوتی که روز ۱۴ دی برای این آژانس خبری ارسال کرد، گفت: «تنها تعداد محدودی زن که بدحجابی را در جامعه اسلامی رواج میدهند، دستگیر شدند» و افزود: «آنها ارزشها و شعائر اسلامی را زیر پا گذاشتند و جامعه و سایر خواهران محترم را به بدحجابی تشویق کردند.»
عبدالغفار فاروق تاکید کرد که «بیحجابها در هر استان دستگیر می شوند.»
آماری از تعداد «بدحجابان» دستگیر شده وجود ندارد و طالبان هم اطلاعاتش را به اشتراک نمیگذارد.
شش روز بعد، در روز ۲۰ دیماه، فاروق به «سیبیاس نیوز» گفت که تنها در کابل، پایتخت افغانستان، دهها زن دستگیر شدهاند.
او افزود که بازداشتها برای چند روز در سراسر افغانستان ادامه داشتهاند ولی اکثر زنان پس از پرداخت وثیقه از سوی خانوادههای شان آزاد شده و تنها تعداد کمی برای تحقیقات بیشتر به مراجع قضایی تحویل داده شده اند.
یوناما هم اعلام کرد که «مجموعهای از عملیات اعمال حجاب» را مستند کرده است و سیبیاسنیوز عملیات اعمال حجاب را «بازداشت جمعی» نامید.
عکسهایی که در شبکه های اجتماعی منتشر شده اند نیز کامیون هایی را نشان میدهند که ماموران، زنان بازداشت شده را سوار آنها میکنند.
البته ذبیحالله مجاهد در مصاحبه ای با سیبیاسنیوز دستگیریها را تایید کرد ولی مدعی شد که بازداشتها تنها چند ساعت به طول انجامیده و با زنان هیچ نوع بدرفتاری نشده است.
اما یوناما اعلام کرد که مشغول بررسی گزارشهای مربوط به «بدرفتاری و بازداشت غیرقانونی» است.
خانواده یکی از دستگیر شدگان به سیبیاسنیوز گفت که مقامات طالبان در زمان بازداشت، آن زن را زدهاند و عکس کبودیهای آن زن را برای سیبیاس ارسال کردند.
خانواده های دیگر هم گفتند که پلیس اخلاق برای آزاد کردن این زنان مبالغ هنگفتی را مطالبه کرده و از پدران و برادران این زنان خواسته است تا سندی را امضا کنند مبنی بر این که این زنان دیگر هرگز بدون حجاب یا همراهی مردان به جایی نمی روند.
وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان در خرداد ۱۴۰۰ کد لباس زنان را اعلام کرد و تنها لباس «مناسب» و قابل قبول را لباسی دانست که تمام بدن به جز چشمها را بپوشاند.
در حکم این وزارت خانه، عواقب برای «زنی که بدون حجاب دستگیر شود»، از «اخطار به ولی مرد او» به «زندان برای زنی که به طور مکرر برای نقض قانون حجاب دستگیر شود» افزایش یافته است.
سخنگوی وزارت امور خارجه ایالات متحده گفت که «واشنگتن همچنان نگران احکام سرکوبگرانه طالبان علیه زنان و دختران و عدم تمایل آنان به تشکیل دولتی فراگیر است.»
موسسه «صلح ایالات متحده»، موسسه ای غیر حزبی که توسط کنگره تشکیل شده است، تصویری از نقض حقوق بشر توسط طالبان از زمان به دست گرفتن قدرت در شهریور ۱۴۰۰ ارائه کرده است که کاهش تدریجی نقش زنان، از ممنوعیت تحصیل تا فیلترهای شغلی و وابستگی فزاینده به همراهان مرد، را طی سالها نشان میدهد.