کره جنوبی روز دوشنبه متن یک پیشنویس قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل را نهایی کرد که تحریمها علیه جمهوری اسلامی ایران را به طور دائم بر میدارد. تصمیمگیری شورای امنیت در مورد اینکه تحریمهای سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی برداشته شود یا خیر، جزئی از سازوکار مکانیسم ماشه است.
تهیه این پیشنویس وظیفهای است که به رئیس وقت شورای امنیت ۱۵ عضوی، یعنی کره جنوبی، محول شده است. اما رویترز به نقل از دیپلماتها نوشته است که هنوز زمانی برای رأیگیری برداشته شدن تحریمها تعیین نشده است.
در ۶ شهریور بریتانیا، فرانسه و آلمان روند ۳۰ روزه موسوم به «مکانیسم ماشه» را برای بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل متحد آغاز کردند و جمهوری اسلامی را متهم کردند که به توافق سال ۲۰۱۵ برجام با قدرتهای جهانی که با هدف جلوگیری از دستیابی حکومت روحانیون در ایران به سلاح هستهای امضا شده بود، پایبند نمانده است.
بر اساس روند مکانیسم ماشه، شورای امنیت باید تا حدود ۸ مهر درباره قطعنامه لغو دائم تحریمها علیه جمهوری اسلامی رأیگیری کند. تصویب این قطعنامه نیازمند دستکم ۹ رأی موافق و همچنین استفاده نکردن آمریکا، روسیه، چین، بریتانیا یا فرانسه از حق وتو است.
با نهایی شدن متن پیشنویس قطعنامه برداشته شدن تحریمها در روز دوشنبه، کره جنوبی اکنون میتواند هر زمانی تا پیش از پایان مهلت ۳۰ روزه، آن را به رأی بگذارد. با این حال، احتمال تصویب این قطعنامه اندک است.
اگر ۱۰ روز پس از فعال شدن مکانیسم ماشه هیچ کشوری پیشنویس چنین قطعنامهای را ارائه ندهد، مسئولیت ارائه آن بر عهده رئیس شورای امنیت خواهد بود که در ماه جاری میلادی، کره جنوبی است.
بریتانیا، فرانسه و آلمان همچنان تلاش میکنند جمهوری اسلامی را متقاعد کنند سه شرط مورد نظرشان را اجرا کند تا تهدید بازگرداندن تحریمهای گسترده سازمان ملل متحد برای مدتی محدود به تعویق بیفتد و فضای لازم برای گفتوگو درباره توافقی بلندمدت برای پاسخ به نگرانیهایشان در مورد برنامه هستهای جمهوری اسلامی فراهم شود. به عقبانداختن تحریمها نیازمند قطعنامه شورای امنیت خواهد بود.
از سوی دیگر، روسیه و چین اواخر ماه گذشته میلادی پیشنویس قطعنامهای را در شورای امنیت نهایی کردند که توافق ۲۰۱۵ را برای شش ماه دیگر تمدید میکند و از همه طرفها میخواهد به سرعت مذاکرات را از سر بگیرند. با این حال، آنها هنوز در مورد قطعنامه خود درخواست رأیگیری نکردهاند.
اگر روسیه و چین پیش از رسیدن آلمان، فرانسه و بریتانیا به توافقی با جمهوری اسلامی درباره تعویق تحریمها، پیشنویس خود را به رأی بگذارند، این احتمال وجود دارد که فرانسه، بریتانیا یا آمریکا آن را وتو کنند.
اوایل شهریور، چهار روز مانده به فعال شدن مکانیسم ماشه، مارکو روبیو، وزیر امور خارجه ایالات متحده، در تماس تلفنی با همتایان خود در فرانسه، آلمان، و بریتانیا، درباره جمهوری اسلامی ایران گفتوگو کرد.
بر اساس اعلام وزارت امور خارجه آمریکا، در آن گفتوگو وزیران امور خارجه آمریکا، فرانسه، آلمان، و بریتانیا «بر تعهد خود برای اطمینان یافتن از این که [جمهوری اسلامی] ایران هرگز سلاح هستهای تولید نخواهد کرد و به دست نخواهد آورد، تأکید کردند.»
گفتوگوی مارکو روبیو با وزیران امور خارجه سه کشور اروپایی پس از آن صورت گرفت که یک نشست نمایندگان جمهوری اسلامی با آنها درباره برنامه هستهای جمهوری اسلامی، بینتیجه پایان یافت.