وزرای امور خارجه آمریکا، استرالیا، کانادا، نیوزلند و بریتانیا در دومین سالگرد کشته‌شدن مهسا (ژینا) امینی در بازداشت گشت ارشاد، با انتشار بیانیه مشترکی جان‌باختن او را «جرقه یک جنبش اعتراضی سراسری به رهبری زنان و دختران» توصیف کردند که به رغم سرکوب توسط نیروهای حکومتی همچنان جنبشی «متحد» است.
وزرای خارجه این پنج کشور در بخشی از این بیانیه تاکید کرده‌اند: «ما در کنار زنان و دختران در ایران، و مدافعان ایرانی حقوق بشر در مبارزه روزانه مداوم آنها برای حقوق بشر و آزادی‌های اساسی ایستاده ایم. در سرکوب وحشیانه نیروهای امنیتی ایران در سال‌های ۲۰۲۲و ۲۰۲۳، حداقل ۵۰۰ نفر کشته و بیش از ۲۰ هزار نفر بازداشت شدند. اما جنبش جهانی زن، زندگی، آزادی متحد است.»
این بیانیه می‌گوید: هیئت حقیقت یاب مستقل بین المللی در مورد ایران که توسط شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد تأسیس شده است، گفته است که بسیاری از موارد نقض حقوق بشر علیه معترضان به منزله جنایت علیه بشریت است. دولت جمهوری اسلامی ایران هنوز به این اتهامات رسیدگی نکرده است و با این دستور بین المللی به رسمیت شناخته شده همکاری نکرده است.
وزرای امور خارجه آمریکا، استرالیا، کانادا، نیوزلند و بریتانیا با اشاره به طرح اعمال حجاب اجباری توسط حکومت ایران گفته‌اند: زنان و دختران همچنان در ایران با سرکوب شدید مواجه هستند...و دولت جمهوری اسلامی ایران زیرساخت های نظارتی خود برای دستگیری، بازداشت و در برخی موارد شکنجه زنان و دختران به خاطر فعالیت‌های مسالمت‌آمیزشان را تقویت کرده است.
بیانیه می‌افزاید: «ما از دولت جدید ایران می خواهیم که به تعهد خود برای کاهش فشار بر جامعه مدنی در ایران و پایان دادن به استفاده از زور برای اجرای الزام حجاب عمل کند. افزایش اخیر اعدام‌ها که عمدتاً بدون محاکمه عادلانه انجام شده است، تکان‌دهنده بوده و ما از دولت ایران می‌خواهیم که نقض حقوق بشر را اکنون متوقف کند. ما همچنان به اقدامات خود برای پاسخگو کردن دولت ایران ادامه خواهیم داد» و از تمام ابزارها برای «ارتقای پاسخگویی ناقضان حقوق بشر، از جمله از طریق تحریم و محدودیت اعطای ویزا، استفاده خواهیم کرد.»
«دولت بایدن همچنان به پشتیبانی از مردم ایران و پاسخگوکردن جمهوری اسلامی ادامه خواهد داد»
روز دوشنبه نیز آبرام پیلی، معاون نماینده ویژه ایالات متحده در امور ایران، در مصاحبه‌ای اختصاصی با بخش فارسی صدای آمریکا تصریح کرد دولت بایدن همچنان به پشتیبانی از مردم ایران و پاسخگوکردن جمهوری اسلامی ادامه خواهد داد.
آقای پیلی در ابتدای این مصاحبه با اشاره به دومین سالگرد کشته‌شدن مهسا (ژینا) امینی ابراز تاسف کرد که وحشیگری بی‌رحمانه جمهوری اسلامی علیه شهروندان ایرانیان همچنان ادامه دارد.
به گفته او، جمهوری اسلامی همچنان به بازداشت، برپایی محاکمه‌های ساختگی، اعدام، خشونت جنسی، و انواع دیگر سرکوب دست می‌زند و به همین دلیل ایالات متحده به آگاهی‌رسانی در این زمینه ادامه می‌دهد.
این دیپلمات آمریکایی گفت پس از کشته‌شدن مهسا امینی، میراث او زنده است و زنان و دختران ایرانی همچنان ضمن بازگو کردن سرگذشت مهسا، مطالبات خود در راستای دستیابی به ایرانی آزاد و دموکراتیک را دنبال می‌کنند و جهان همچنان شاهد سرکوب وحشیانه مردم ایران توسط جمهوری اسلامی است.
معاون نماینده ویژه ایالات متحده در امور ایران یادآور شد که سرکوب مردم ایران در دوره ریاست جمهوری مسعود پزشکیان نیز به رغم وعده‌های او همچنان ادامه دارد و به همین دلیل آمریکا از ماموریت‌های هیأت حقیقت‌یاب سازمان ملل متحد و گزارشگر ویژه این سازمان در امور ایران حمایت می‌کند.
او تلاش‌های به رهبری ایالات متحده برای کنار گذاشتن حکومت ایران از کمیسیون وضعیت زنان سازمان ملل متحد را یک اقدام نمادین مهم از سوی جامعه بین‌المللی برای ابراز همبستگی با زنان ایرانی و مردم ایران دانست و تصریح کرد آمریکا با همکاری شرکا و متحدانش در سراسر جهان همچنان در تلاش خواهد بود که بازتاب‌دهنده صدای اعتراض زنان و مردم ایران باشد.
به گفته آبرام پیلی، آمریکا حکومت ایران را بر اساس رفتار و نه اظهارات مقامات آن قضاوت می‌کند و با اختیارات خود، از جمله «قانون مهسا»، به حمایت از مردم ایران و پاسخگوکردن جمهوری اسلامی ادامه خواهد داد.
او در پایان این مصاحبه به نمایندگی از رئیس جمهوری، معاون رئیس جمهوری، و وزیر امور خارجه آمریکا خطاب به مردم ایران گفت که واشنگتن همچنان آنها را می‌بیند، صدای آنها را می‌شنود، و به پاسخگوکردن جمهوری اسلامی ایران ادامه می‌دهد.
آبرام پیلی شامگاه یکشنبه ۲۵ شهریور نیز با انتشار ویدیویی در شبکه‌های اجتماعی به مناسبت دومین سالگرد کشته شدن مهسا امینی دربازداشت گشت ارشاد نیروی انتظامی جمهوری اسلامی، بر تداوم حمایت ایالات متحدذه از حقوق انسانی و خواسته‌های مردم ایران برای داشتن «ایرانی آزاد و دموکراتیک» گفته بود.
اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ که با واکنش به کشته شدن مهسا امینی شامگاه ۲۵ شهریور آن سال در مقابل بیمارستان کسری در تهران آغاز شد، با حضور چشمگیر شهروندان در مراسم خاکسپاری او در سقز شدت گرفت و در روزهای بعد، گستره‌ای ملی یافت و ماه‌ها علاوه بر فضای عمومی شهرها، در مدرسه‌ها و دانشگاه‌ها جریان داشت.
نام مهسا (ژینا) امینی، چنان‌که بر مزار او حین خاکسپاری نوشته شده بود، به «اسم رمز» این اعتراضات در داخل و خارج از ایران تبدیل شد.
سرکوب اعتراضات مسالمت‌آمیز مردمی که توسط نیروهای رسمی و لباس شخصی جمهوری اسلامی صورت گرفت، بنا بر گزارش‌ها بیش از پانصد کشته بر جا گذاشت.
یکی دیگر از وقایع خبرساز این اعتراضات، شلیک گسترده نیروهای حکومتی به معترضان در جریان نماز جمعه زاهدان در مهر همان سال بود که ده‌ها کشته بر جا گذاشت؛ واقعه‌ای که به «جمعه خونین زاهدان» شهرت یافت.
