روزنامه «اعتماد» با بررسی میزان تولد، ازدواج و طلاق در فاصله سالهای ۱۳۸۷ تا پایان پاییز ۱۴۰۱ اعلام کرد آمار ازدواج و ولادت در این مدت کاهشی و آمار طلاق افزایشی بوده است. همزمان انسیه خزعلی معاون امور زنان ابراهیم رئیسی گفته کمتر از ۳۰ درصد از دلایل «عدم فرزندآوری»، اقتصادی است و بقیه آن مشکلات فرهنگی است.
به نوشته روزنامه اعتماد در بازه زمانی ۱۴ ساله، با وجود ایجاد محدودیت‌های قضایی در مسیر طلاق توافقی و تلاش نهادهای متولی برای واداشتن زوجین به سازش و انصراف از طلاق، «آمار طلاق» روند افزایشی داشته و همزمان، آمار ازدواج و ولادت با وجود توزیع مشوق‌های ریالی و تسهیلات نقدی و غیر‌نقدی کاهش یافته است.
به نوشته این روزنامه، بررسی مولفه‌های مرتبط با چشم‌انداز شهروندان ایران نسبت به آینده خود و فرزندان‌شان، میزان شاخص فلاکت، نرخ بیکاری و تورم و نمودار عملکرد و تصمیم‌های اقتصادی دولت‌ها نشان می‌دهد «کاهش سرمایه اجتماعی» و «مولفه‌های اقتصادی» سهم بسزایی در افزایش آمار طلاق و کاهش ازدواج و فرزندآوری در فاصله سالهای ۱۳۸۷ تا پایان پاییز ۱۴۰۱ داشته است.
اما از سوی دیگر انسیه خزعلی معاون امور زنان ابراهیم رئیسی، روز ۲۱ اردیبهشت ماه، در نشست فعالان حوزه زنان و خانواده در استانداری خراسان رضوی گفته :«در پیمایشی که در خصوص فرزندآوری انجام شده، کمتر از ۳۰ درصد از دلایل عدم فرزندآوری، اقتصادی بوده، بیشتر آن فرهنگی، نوع نگاه به زندگی، نوع توقع از زندگی و مصلحت‌اندیشی شخصی است.»
او با طرح این ادعا که «در کرونا به علت کاهش تجملات، میزان ازدواج افزایش پیدا کرد» افزود:« به گفته رهبر انقلاب، بیش از ۷۰ درصد تجمل‌گرایی به بانوان بازمی‌گردد، لذا باید در جهاد پیشگیری از اسراف به صورت جدی وارد شویم و سنت‌ها و پویش‌های غلط مانند جهیزیه دادن و دیدن را کنار بگذاریم.»
لزوم فرزندآوری یکی از تاکیدات سالهای اخیر رهبر جمهوری اسلامی است. او بارها از مردم و مسئولان خواسته جمعیت ایران را به ۱۵۰ میلیون نفر برسانند.
گزارش‌ها و هشدارها نشان می‌دهند زنگ خطر انفجار سالمندی در ایران به صدا درآمده است و کارشناسان ریشه‌های فرار زوج‌های جوان از فرزندآوری و ازدواج را شیوه حکمرانی و مشکلات اقتصادی و اجتماعی ریز و درشت در کشور می‌دانند.
