یک روز پس از سرنگونی جنگنده روسیه توسط ترکیه در حریم هوایی مرزی با سوریه، رئیس جمهوری روسیه دستور ارسال سامانه دفاع موشکی پیشرفته اس۴۰۰ به یک پایگاه نظامی آن کشور در داخل سوریه را صادر کرد؛ اقدامی که می‌تواند خطر برخورد نظامی بین مسکو و این عضو ناتو را افزایش دهد.
آنکارا صبح روز سه‌شنبه اعلام کرد که جت‌های جنگی ارتش ترکیه یک فروند هواپیمای نظامی سوخو۲۴ روسی را که وارد حریم هوایی ترکیه شده بود، سرنگون کرده‌اند. بنا بر اعلام ارتش ترکیه، این جنگنده روسی طی حدود پنج دقیقه ۱۰ بار اخطار دریافت کرد، اما توجهی به اخطارها نکرد.
اما خلبان جنگنده ساقط شده روسی، که توسط نیروهای ویژه سوریه و روسیه از اسارت گروه‌های شورشی نجات یافت، روز چهارشنبه گفت هیچ هشداری از سوی ترکیه مبنی بر ورود به خاک این کشور دریافت نکرده بود. خلبان دوم این جنگنده جان خود را از دست داده است.
ترکیه، عضو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی -ناتو- خواستار کاهش تنش بین مسکو و آنکارا شده است و به گزارش خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام وزارت خارجه خارجه ترکیه، وزیران خارجه دو کشور روز چهارشنبه در گفت‌وگویی تلفنی موافقت کردند ظرف چند روز آینده با یکدیگر ملاقات کنند.
این خبر پس از آن منتشر شد که خبرگزاری‌ها از دستور ولادیمیر پوتین برای استقرار سامانه موشکی پیشرفته در خاک سوریه خبر دادند؛ سامانه‌ای که به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، قرار است در پایگاه نظامی حمیمیم در استان ساحلی لاذقیه و در عمق ۵۰ کیلومتری مرز مشترک با ترکیه مستقر شود.
بر اساس این گزارش، برد این سامانه پیشرفته دفاع موشکی حداکثر ۴۰۰ کیلومتر بوده و قادر است جنگنده‌های ارتش ترکیه را با دقت بالایی هدف قرار دهد. اگر یکی از جنگنده‌های ترکیه توسط روسیه ساقط شود، آنگاه آنکارا می‌تواند اعلام کند که تحت حمله قرار گرفته و از ناتو تقاضای حمایت نظامی کند.
پس از جنگ جهانی دوم و در واکنش به توسعه طلبی اتحاد جماهیر شوروی سابق، چند کشور اروپایی در مارس ۱۹۴۸ معاهده اتحادیه دفاع جمعی را امضا کردند و بعدا با پیوستن آمریکا و چند کشور دیگر، در آوریل ۱۹۴۹ پیمان آتلانتیک شمالی در واشنگتن به امضا رسید و سازمان ناتو تشکیل شد.
پوتین سرنگون کردن هواپیمای نظامی روسیه توسط ارتش ترکیه را "جنایت" خواند و آن را "خنجر زدن از پشت" دانست و هشدار داد که "تبعات جدی" به دنبال خواهد داشت. پس از آن احمد داوود اوغلو نخست وزیر ترکیه نیز به وزارت خارجه دستور داد با ناتو، سازمان ملل و دیگر کشورهای ذیربط تماس بگیرد و در این زمینه با آنها مشورت کند.
با این حال یک سخنگوی ناتو با بیان این که این سازمان با آنکارا در تماس نزدیک است، تاکید کرد که ناتو در حال حاضر قصد اظهارنظر در این زمینه را ندارد.
اما ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو روز سه‌شنبه ضمن اعلام حمایت از آنکارا، ادعای مسکو مبنی بر این که ساقط شدن هواپیمای روسی خارج از حریم هوایی ترکیه اتفاق افتاده را رد کرد و گفت ارزیابی‌های ناتو با آنچه ترکیه می‌گوید هم‌خوانی دارد.
این نخستین بار از دهه پنجاه میلادی به این سو است که یکی از کشورهای عضو ناتو، یک هواپیمای نظامی روسیه را سرنگون می‌کند. به باور ناظران، پیش‌بینی برخورد دو طرف با این اتفاق، با توجه به شرایط بحرانی منطقه، دشوار است؛ با این حال بسیاری از کشورها، از جمله ایران و ایالات متحده، روسیه و ترکیه را به خویشتن‌داری دعوت کرده‌اند.
باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا روز گذشته در نشست خبری مشترک با همتای فرانسوی خود در واشنگتن، ضمن تاکید بر حق ترکیه برای دفاع از حریم هوایی خود، گفت بهتر است دو کشور با یکدیگر گفت‌وگو کنند تا اختلافات بیشتر نشود.
حسن روحانی رئیس جمهوری ایران نیز روز چهارشنبه ضمن تاکید بر این که تهران به هیچ عنوان راضی نیست بین همسایگانش اختلاف باشد، از مسکو و آنکارا خواست "با تدبیر مانع از تکرار این گونه حوادث شوند و بردباری لازم را به خرج دهند."
با وجود آن که نشانه‌ای از تمایل دو طرف به افزایش تنش و برخوردی فراتر از جدال لفظی کنونی مشاهده نمی‌شود، اما صدها نفر در مقابل ساختمان سفارت ترکیه در مسکو تجمع کرده و اقدام به پرتاب سنگ به سوی ساختمان و شکستن شیشه پنجره‌های آن کردند.
اتحادیه گردشگری روسیه هم از آژانس‌های مسافرتی خواست روند فروش بلیت به گردشگران روسی برای سفر به ترکیه را متوقف کنند.
