Vakcine protiv Covida koje su odobrene širom svijeta razvijene su da stimulišu imuni sistem da prozivodi antitijela koja se bore protiv virusa, doduše na različite načine, objašnjava doktorica Kate O’Brien, direktorica odsjeka za vakcine u Svjetskoj zdravstvenoj organizaciji (WHO).
"Na osnovu principa djelovanja vakcina, mislimo da će njihovo kombinovanje dati rezultate", istakla je O’Brien.
Naučnici na Univerzitetu Oxford u Velikoj Britaniji testiraju kombinacije vakcina, koje se daju u dvije doze, kompanija AstraZeneca, Moderna, Novavax i Pfizer-BioNTech. U Španiji i Njemačkoj su u toku manja klinička istraživanja.
"Jednostavno su nam potrebni dokazi za svaku od tih kombinacija", kazala je O’Brien.
Za sada, ograničeni podaci sugerišu da je bezbjedno i efikasno dati Pfizerovu vakcinu poslije doze AstraZenece. U toj kombinaciji, po svemu sudeći, postoji neznatno veća vjerovatnoća privremenih neželjenih efekata kao što su bolovi u mišićima i drhtavica.
Mogući razlog je zato što kombinovanje različitih vakcina može često da podstakne snažniji imuni odgovor, kaže Lawrence Young, virusolog na Univerzitetu Warwick u Velikoj Britaniji.
Zdravstveni zvaničnici pojedinih država već sugerišu da se kombinuju vakcine u određenim slučajevima.
Nakon što je vakcina AstraZenece bila povezana sa izuzetno rijetkim krvnim ugrušcima, mnoge evropske zemlje kao što su Njemačka, Francuska i Španija preporučile su građanima da za drugu dozu prime Pfizerovu ili Moderninu vakcinu.
U Britaniji i Kanadi, zvaničnici kažu da bi građani trebalo da prime drugu dozu iste vakcine ako je to moguće. Ljudima koji su primili prvu dozu AstraZenecine vakcine, preporučuje se da prime drugu dozu različite vakcine samo ako imaju problema sa zgrušavanjem krvi ili su u većoj opasnosti da razviju krvne ugruške.
