Jednostavni naučni izumi na jednom polju ponekad mogu da imaju veliki značaj daleko van onoga za šta su prvobitno predviđeni. Ti izumi mogu da promene svet, možda i da posluže kao pomoć pri rešavanju naših najvećih problema. Jedan takav primer napunio je ove godine 75 godina, a osmišljen je na početku Drugog svetskog rata.
Mnogi ljudi širom planete koriste mikrotalasne pećnice svaki dan, ni ne znajući da su one bile ključni deo nekada najbolje čuvane vojne tajne.
Situacija u Evropi 1940. godine bila je očajna. Nemačke snage su pripremale invaziju na Veliku Britaniju, dok su neprijateljske podmornice uništavale konvoje sa zalihama iz Sjedinjenih Država.
U septembru iste godine, visoka delegacija britanskih naučnika otputovala je u Sjedinjene Države i zatražila pomoć u proizvodnji nekoliko tajnih izuma, uključujući revolucionarnu vakuumsku cev koja može da pravi emisije mikrotalasa, neophodnih za izgradnju delotvornijih radara.
“Prednosti mikrotalasnog radara, što je omogućilo upotrebu paraboličnih antena koje se danas koriste, iz temelja je promenilo radare od niskih frekvencija do svih pogodnosti koje pružaju visoke frekvencije”, ističe Leri Šut iz američke Agencije za mornarička istraživanja.
Pomoću nove ceve, magnetrona operateri radara mogli su da razlikuju pojedinačne letelice kao i podmornice pod vodom, što je promenilo vojnu ravnnotežu.
Međutim, baš kao što je promenio tok rata, magnetron je ubrzo promenio i način kuvanja širom sveta, postavši glavni deo svima poznatih mikrotalasnih pećnica.
Grupa britanskih, američkih i kanadskih civilnih i vojnih naučnika nedavno se okupila u Vašingtonu da bi proslavila misiju koja je vojne tajne prenela u Sjedinjene Države. Oni su ponovo izrazili svoju posvećenost saradnji u pronalaženju novih tehnologija sa potencijalnom primenom u svakodnevnom životu.
“Takođe radimo na fotonima i visokoj energiji, gustini energije i direktnim poljima energetskog istraživanja, ne samo za oružja već i za skladištenje energije, upotrebu energije za naše brodove, i priobalne objekte, kako bismo ostavili delotvorniji trag iza nas”, navodi kontra-admiral Matijas Vinter, pef mornaričkog istraživanja.
Nadajmo se da će jedan od tih izuma promeniti tok globalnog zagrevanja na isti način na koji je magnetron uticao na promenu ishoda Drugog svetskog rata.