Nedavno je objavljen snimak iz drona koji navodno pokazuje kako ruski vojnici pucaju u tri nenaoružana ukrajinska vojnika u regionu Donjeck. Ukrajinske snage su kasnije zarobile jednog od tih vojnika, koji je navodno priznao ubistva.
“Nemamo vremena da se petljamo sa zarobljenicima, ne uzimamo zarobljenike. Dali su komandu da pucamo, upucali smo to troje – i gotovo”, rekao je taj vojnik, Vjačeslav Deljagin.
Početkom oktobra 2024. Kancelarija glavnog tužioca Ukrajine saopštila je da su ruski vojnici na ratištu pogubili 93 ukrajinska vojnika. Nije neobično da ruski vojnici snimaju, a potom na internetu objavljuju egzekucije.
“Vidimo široki spektar kršenja međunarodnih zakona – neka od tih kršenja se odnose na vođenje neprijateljstava, napade na civile i civilne objekte, napade na medicinsku i energetsku infrastrukturu. Vidimo povrede ličnog integriteta kada je riječ o mučenju i seksualnom nasilju“, kaže Svetelina van Bentem sa Oksford instituta za etiku, pravo i oružane sukobe.
Predstavnici Centra za građanske slobode Ukrajine takođe prikupljaju dokaze o ratnim zločinima. Sa drugim ukrajinskim organizacijama pokrenuli su inicijativu pod nazivom „Tribunal za Putina“. Do sada su dokumentovali 82.000 navodnih ratnih zločina koje su počinile ruske snage. Na osnovu tih podataka, pripremili su šest apelacija Međunarodnom krivičnom sudu.
“Nije to izolovani postupak ludog ruskog vojnika, to je politika koju potvrđuju i znakovi da su naredbe prethodile pogubljenjima, a takve naredbe su izvršavane na različitim dijelovima fronta. To pokazuje da naredbe dolaze sa visokog nivoa, višeg nego što je oficir u nekoj jedinici“, kaže Oleksandra Romantsova iz Centra za građanske slobode Ukrajine.
Organizacija Hjuman rajts voč vjeruje da je deset ruskih komandanata odgovorno za zločine počinjene u Marijupolju 2022. godine. Na vrhu te liste je ruski predsjednik Vladimir Putin, za čije hapšenje je Međunarodni krivični sud izdao nalog 2023. godine.
“Naš izvještaj pozvao je da se zbog ratnih zločina u to vrijeme i u tom gradu istraže predsjednik Putin i drugi visoki zvaničnici. Dodatno, države širom svijeta mogu da koriste ono što se naziva principom univerzalne jurisdikcije da uhapse i krivično gone bilo kojeg tog zvaničnika koji stupi na njihovo tlo“, objašnjava Geri Simpson iz Hjuman rajts voča.
Simpson je autor izvještaja pod nazivom „Naš grad je nestao: Rusko razaranje Marijupolja u Ukrajini“. Više od 200 stranica izvještaja posvećeno je ratnim zločinima koje je ruska vojska navodno počinila tokom okupacije Marijupolja.
“Dokumentovali smo detaljno 14 slučajeva, u kojima su napadi koji su uništili stambene i druge zgrade, uključujući bolnice i teatar, nezakonito ubili civile, jer po svemu sudeći, to nisu bile vojne mete“, kaže Simpson.
Zajedno sa drugim međunarodnim organizacijama za zaštitu ljudskih prava, Hjuman rajts voč kaže da će nastaviti da radi na pravdi za Ukrajinu.