Linkovi

Novo sniženje kamatne stope u SAD


Džerom Pauel, predsjednik Federalnih rezervi, nakon pres konferencije na kojoj je objavio da će njegova institucija umanjiti kamatne stope, 18. decembra 2024. (Foto: Reuters/Kevin Lamarque)
Džerom Pauel, predsjednik Federalnih rezervi, nakon pres konferencije na kojoj je objavio da će njegova institucija umanjiti kamatne stope, 18. decembra 2024. (Foto: Reuters/Kevin Lamarque)

Federalne rezerve snizile su svoju ključnu kamatnu stopu u srijedu za četvrtinu procenta - što je treće smanjenje ove godine. Ipak, ova institucija koja ima ulogu američke centralne banke, signalizirala je da će naredne godine snižavati stope sporije nego što se ranije predviđalo, uglavnom zbog još uvijek povišene inflacije.

Zvaničnici Federalnih rezervi najavili su da će sniziti svoju referentnu stopu za četvrtinu procenta samo dva puta u 2025. godini, što je manje u odnosu na njihovu procjenu iz septembra o četiri smanjenja stope. Njihove nove projekcije ukazuju da potrošači naredne godine možda neće uživati mnogo niže stope za hipoteke, auto kredite, kreditne kartice i druge oblike zaduživanja.

Na konferenciji za novinare, predsjednik Federalnih rezervi, Džerom Pauel, rekao je da njegova institucija usporava smanjenje stope jer se ona približava nivou koji kreatori politike nazivaju „neutralnim“ – nivou za koji se smatra da niti podstiče niti ometa ekonomiju.

Projekcije od srijede sugerišu da kreatori politike možda misle da nisu daleko od tog nivoa. Nakon današnje odluke, referentna kamatna stopa iznosi 4,3%, nakon što je u septembru smanjena za pola, a u novembru za četvrtinu procenta.

Ovogodišnja smanjenja stope Federalnih rezervi označila su preokret nakon više od dvije godine visokih stopa, što je u velikoj mjeri pomoglo u obuzdavanju inflacije, ali i učinilo pozajmljivanje veoma skupim za američke potrošače.

Ipak, Federalne rezerve se sada suočavaju sa različitim izazovima dok nastoje da postignu „meko slijetanje“ za ekonomiju, gdje visoke stope uspijevaju da obuzdaju inflaciju bez izazivanja recesije. Glavni izazov je što inflacija i dalje traje: godišnja „osnovna“ inflacija, koja isključuje najpromenljivije kategorije, iznosila je u oktobru 2,8%. To je i dalje iznad 2%, čemu Federalne rezerve teže.

Istovremeno, ekonomija brzo raste, što sugeriše da je više stope nisu mnogo ograničile. Kao rezultat toga, neki ekonomisti - i neki zvaničnici Federalnih rezervi - tvrde da stope zaduživanja ne bi trebalo mnogo više snižavati zbog straha od ponovnog pokretanja inflacije. S druge strane, tempo zapošljavanja je usporio od početka 2024. godine, što je potencijalna briga jer je jedan od mandata Federalnih rezervi postizanje maksimalnog nivoa zaposlenosti.

Na konferenciji za novinare, Pauel je rekao i da su neki od zvaničnika Federalnih rezervi počeli procjenjivati potencijalne efekte politika novoizabranog predsjednika Donalda Trampa na ekonomiju i inflaciju. On je napomenuo da neki od njegovih kolega misle da je nakon izbora postalo teže mjeriti budući put inflacije. Trampove prijetnje da će uvesti carine na sav uvoz i pokrenuti masovne deportacije migranata mogle bi pogoršati inflaciju sljedeće godine.

"Nekako je zdravorazumsko razmišljanje da idete malo sporije kada je put neizvjestan", rekao je Pauel.

XS
SM
MD
LG