Navršeno je osam godina od potpisivanja prvog sporazuma o normalizaciji odnosa između Kosova i Srbije.
Taj dokument su u Briselu potpisali tadašnji premijeri Kosova i Srbije Hašim Tači i Ivica Dačić.
Pojedini analitičari, ali i građani, sa kojima je Glas Amerike razgovarao - smatraju da je zvanična Priština najveći dobitnik Briselskog sporazuma jer je, kako ukazuju, uspela da integriše severni deo Kosova u kosovski sistem.
Analitičar Fatmir Šeholi kaže da je glavni rezultat sporazuma postignutog 19. aprila 2013. to što su na Kosou ukinute pojedine srpske institucije, kao i to što je zvanična Priština uspostavila vlast na celoj teritoriji Kosova.
“Integrisani su Srbi unutar institucija Kosova, kao što je policija, kao sto je pravosuđe, kao sto je tužilaštvo, ali ima još jedan veoma vredan detalj u kome su po prvi put održani lokalni izbori na severu Kosova”, kazao je Šeholi.
Sličnog je mišljenja i istoričar Aleksandar Gudžić.
“Sever Kosova i te četiri opštine sa srpskom većinom su reintegrisane u državno pravni sistem Kosova, tako da su najveći dobitnici Briselskog sporazuma Priština i Albanci, a srpska strana je izigrana i Srbi i zvanični Beograd nisu dobili ništa”, rekao je Gudžić za Glas Amerike.
Šest od 15 tačaka Briselskog sporazuma od 19.aprla 2013. godine odnose se na osnivanje Zajednice srpskih opština, koja do još nije formirana.
“Tim sporazumom je predviđeno formiranje Zajednice srpskih opština i od toga nije bilo ništa. Ta Zajednica srpskih opština je i danas predmet spora i prepucavanja zvaničnog Beograda i Prištine”, kazao je Gudžić.
I Fatmir Šeholi smatra da je učinjena nepravda što Zajednica srpskih opština još uvek nije formirana.
“Mi i dan danas u 2021. godini nemamo ni korak oko toga da je nešto učinjeno u realizaciji i formiranju Zajednice srpskih opština ito otežava u velikoj meri mogućnost daljih pregovora i svega onoga što čeka dijalog između Kosova i Srbije, odnosno finalizacioju tog sporazuma“, rekao je Šeholi.
Građani Gračanice i Prištine, Srbi i Albanci, sa kojima smo razgovarali - kažu da nisu zadooljni realizacijom Briselskog sporazuma.
„Za ovih osam godina ne vidim šta su Srbi dobili od tog sporazuma, pošto se ništa od toga nije ispoštovalo. Nijedna bitna tačka se nije ispoštovala za srpski narod koji je ostao da živi na Kosovu", rekao je jedan od građana srpske nacionalnosti nastanjen u Gračanici.
Naš drugi sagovornik iz istog mesta rekao nam je da ne vidi pozitivne promene.
"Ostala je nerešena ta priča oko Zajednice srpskih opština na koju su bar Srbi nekako gledali, kao svetlo na kraju tunela, tu se još uvek ništa ne dešava", smatra on.
Sa druge strane, sagovornik Glasa Amerike albanske nacionalnosti iz Prištine, kaže da dobitnika nema.
"Ko nije ispunio sve mi obični građani ne znamo, ali je očigledno da i Srbija i Kosovo nisu sve ispunili, tako da ostaje da se vidi dokle ćemo ovako", ukazuje on.
„Niko nije dobitnik do sada, politika je takva. Kosovo je trenutno nigde, ni tada ni sada“, zaključio je drugi sagovornik Glasa Amerike iz Prištine.
Prvi sporazum o normalizaciji odnosa između Kosova i Srbije, poznatiji kao „Briselski sporazum“ potpisan je nakon 10 rundi pregovora koji su trajali oko šest meseci.