Šefovi australijskih vazduhoplovnih snaga obelodanili su da se pilotima nudi savetovanje nakon što se susretnu sa kineskim vojnim avionima iznad Južnog kineskog mora.
U okviru operacije "Gejtvej", Australija vrši pomorske nadzorne patrole u severnom Indijskom okeanu i Južnom kineskom moru.
Većina patrola je rutinska, ali tokom pojedinih su moguće neprijatnosti. U maju 2022. godine kineska vojna letelica presrela je osmatrački avion Kraljevskog australijskog vazduhoplovstva koji je bio primoran da ispusti takozvani mamac sačinjen od aluminijumskih traka.
Nakon toga, zvaničnici u Kanberi optužili su Peking za zastrašivanje, mada su zvaničnici australijskih vazduhoplovnih protumačili da je trzavica možda bila posledica pogrešne procene kineskog pilota borbenog aviona J-16.
Od tada su prijavljeni slični slučajevi susreta sa kineskim snagama.
Vicemaršalka australijskog vazduhoplovstva Daren Goldi ukazao je na značaj pravilnih procena nakon stresnih vazduhoplovnih misija.
"Mentalno zdravlje naših avijatičara i ljudi koji dolaze u kontakt sa stvarima poput presretanja ili izazova preko radija — važno je da kada ih vratimo, razgovaramo sa njima o iskustvu i pomoći koju im možemo obezbediti ukoliko budu uznemireni iskustvima kojima su izloženi", rekla je Goldi.
Južno kinesko more leži na severu Australije. Čvorište je važnih plovnih puteva, ali i regionalnih žarišta.
Nekoliko zemalja tvrdi da ima prava nad tamošnjim ostrvima i pristup prirodnim resursima. Poslednjih godina, Peking sve glasnije insistira na tome.
Patrole australijskih vazduhoplovnih snaga deo su napora Kanbere da uspostavi održiv strateški poredak u Indo-pacifičkom regionu.
Napetosti u tom području posledica su pogoršanja u diplomatskim odnosima Australije i Kine poslednjih godina.
Neki od uzroka su kriza demokratskog poretka u Hong Kongu, koji je 1997. vraćen u sastav Kine, stanje ljudskih prava u kineskoj provinciji Sinđang, kao i budućnost Tajvana u kontekstu kineskih ambicija u južnom Pacifiku.
Međutim, vlada levog centra koja je pobedila na izborima u Australiji u maju 2022. nastojala je da stiša tenzije u odnosima sa najvećim trgovinskim partnerom zemlje.
Susreti visokih državnih zvaničnika održani poslednjih meseci tumačeni su kao signali relaksiranja odnosa.
Međutim, stručnjaci ukazuju da mogućnosti za vojne sukobe u Južnom kineskom moru signaliziraju potrebu za budnošću.
Australija sa Kinom obavlja trećinu svoje globalne trgovine. Prema podacima australijskih vlasti izvoz roba i usluga iz te zemlje u Kinu iznosio je 123 milijarde dolara tokom 2020-21.
