Crnogorska opozicija, koja traži poništenje odluke parlamentarne većine o penzionisanju sudije Ustavnog suda i optužuje vlast za ustavni puč koji državu uvodi u institucionalnu krizu, u četvrtak je ponovo spriječila održavanje sjednice Skupštine, najavljujući da će to nastaviti da radi.
Vladajuća većina i premijer Milojko Spajić upozoravaju da će blokada rada parlamenta ugroziti izglasavanje bužeta za narednu godinu, zbog čega je moguć ulazak u “model privremenog finansiranja”, što bi onemogućilo isplatu uvećanih penzija, realizaciju kapitalnih projekata i vraćanje starih dugova.
Poslanica DPS-a Aleksandra Vuković Kuč danas je ponovila da opozicija neće odustati od ranije najavljenog sprečavanja skupštinskog zasijedanja zbog odluke parlamentarne većine o penzionisanju sutkinje Ustavnog suda Dragane Đurović.
Ona je saopštila da je Ustavni odbor takvom odlukom ponizio i obesmislio Ustavni sud i izašao iz okvira svojih nadležnosti.
Nakon njenog obraćanja su opozicioni poslanici izašli iz klupa i stali ispred stola predsjednika Skupštine Andrije Mandića.
Mandić je potom prekinuo sjednicu i kazao da je prinuđen da poslanicima koji sprečavaju zasijedanje izrekne kaznenu mjeru.
“Ja ću biti prinuđen da vam izreknem mjeru, jer vi to tražite… Ja to ne želim... Ja želim da budemo svi zajedno. Mi smo u predvorju EU, spremni smo na leđima da vas nosimo da uđemo u EU”, naveo je Mandić.
Nakon prekida sjednice opozicioni poslanici su održali konferenciju za novinare u holu Skupštine.
Poslanik DPS-a Andrija Nikolić kazao je da su “pređene sve crvene linije” i da će biti i “institucionalnog i vaninstiucionalnog otpora”.
“Bićemo u institucijama, ali i van njih sa građanima Crne Gore koji su spremni da se pobune protiv rušenja ustavnog poretka ove zemlje", naveo je Nikolić.
Šef poslaničkog kluba Građanskog pokreta URA Miloš Konatar kazao je da je “najveća laž da će građani prestati da primaju plate, penzije, socijalna davanja zbog neusvajanja budžeta”.
Uoči današnjeg zasijedanja Skupštine, na čijem dnevnom redu je bilo i usvajanje budžeta za 2025. godinu, iz Kabineta predsjednika Vlade su ukazali na posljedice njegovog neizglasavanja u parlametnu.
“Eventualna blokada parlamenta i privremeno finansiranje podrazumijeva da Ministarstvo finansija svim budžetskim korisnicima odobrava na mjesečnom nivou istu sumu novca kao u prethodnoj godini, što sprečava povećanje penzija po programa Evropa Sad 2, kao i povećanje srazmjernih penzija, od januara 2025. godine”, navedeno je u saopštenju.
Iz Spajićevog kabineta su upozorili da u slučaju neizglasavanja Budžeta za narednu godinu ne bi bila moguća ni realizacija novih kapitalnih projekata, kao ni zaduženje za vraćanje starih dugova.
“U tom slučaju država ne bi mogla da servisira obaveze, u iznosu od oko 800 miliona eura, prema domaćim i međunarodnim kreditorima, koji stižu na naplatu”, navode u saopštenju.
Prethodna sjednica Skupštine, u ponedeljak, prekinuta je nakon desetak minuta jer je predsjednik skupštine Mandić opozicionim poslanicima, koji ranije nisu dozvolili održavanje Premijerskog sata, izrekao mjeru “oduzimanje riječi”.
Opozicija sprečava plenarna zasijedanja od 18. decembra kada je Mandić, na osnovu zaključaka Ustavnog odbora, donio odluku o prestanku funkcije sutkinji Ustavnog suda Dragani Đuranović zbog ispunjenja uslova za starosnu penziju.
Ustavni odbor tada je predložio penzionisanje još dvoje sudija Ustavnog suda, što su opozicija i predsjednik države Jakov Milatović okarakterisali kao narušavanje ustavno-pravnog poretka u zemlji.
Opozicija i Milatović smatraju da je, shodno zakonu, Ustavni sud trebalo da obavijesti nadležni odbor kome od sudija prestaje funkcija šest mjeseci prije ispunjavanja uslova za odlazak u penziju.
Ustavni sud juče je jednoglasno donio odluku da predsjedniku Milatoviću uputi obavještenje da sudija tog suda Budimir Šćepanović stiče uslov za starosnu penziju, te da su se stekli uslovi da Milatović počene proceduru raspisivanja javnog poziva za izbor sudije Ustavnog suda za koje je nadležan predsjednik Crne Gore.
Sudije Ustavnog suda nisu, međutim, bile saglasne o tome da li je Šćepanović već ispunio uslove za penziju, ili će ih ispuniti za pola godine, odnosno da li se odlučuje shodno odredbama Zakona o penzijsko invalidskom osiguranju ili Zakona o radu, kojima je predviđena različita starosna granica za odlazak sudija u penziju.
Dvoje, od trenutno pet sudija Ustavnog suda, izjasnilo se da je Šćepanović već 31.maja ove godine imao uslov za starosnu penziju, dok je troje smatralo da Šćepanović uslov za penziju stiče tek 31. maja 2025. godine.
Na osnovu takvog stava većine sudija, Šćepanović će nastaviti da sudi još šest mjeseci upkos mišljenju parlamentarne većine da sudijska funkcija treba da mu prestane po Zakonu o penzijsko invalidskom osiguranju, jer je u maju ove godine napunio 65 godina.
Opozicija je, međutim, tvrdila da o odlasku sudija Ustavnog suda u penziju treba odlučivati kao i do sada, poštujući odredbe Zakona o radu, na osnovu kojih bi sudije u penziju mogle godinu kasnije, sa 66 godina.
Crnogorski predsjednik je nakon odluke Ustavnog suda poručio da će početi proceduru predlaganja novog sudije umjesto aktuelnog Budimira Šćepanovića i saopštio da su “odlukom Ustavnog suda potvrđeni njegovi stavovi da je vlast preko Ustavnog odbora uzrpirala rad Ustavnog suda”.
Ustavni sud se, međutim, nije izjasnio da li je Ustavni odbor prekršio Ustav kada je bez obavještenja suda donio odluku o prestanku funkcije sutkinji Đuranović, zbog čega je opozicija počela blokadu rada parlamenta.
Premijer Spajić ranije je saopštio da ne postoji pravni mehanizam za povlačenje odluke o penzionisanju sudije Đuranović, već da jedino Ustavni sud može da navede ko je u pravu.
Spajić je, takođe, predložio da se naslednik sutkinje Đuranović ne bira do izjašnjenja Ustavnog suda o tome da li je, kako je kazao, u pravu opozicija ili parlamentarna većina.
