Ruski protivvazdušni sistem oborio je avion kompanije Azerbejdžan erlajns koji su u srijedu srušio u Kazahstanu, prenijela je u četvrtak agencija Rojters pozivajući se na četiri izvora u Azerbejdžanu, upoznata sa istragom.
U padu aviona je poginulo 38 osoba, dok je preživjelo 29. U Azerbejdžanu je u četvrtak dan žalosti, zastave su spuštene na pola koplja i saobraćaj je u podne po lokalnom vremenu zaustavljen širom zemlje.
Putnički avion Embraer srušio se blizu grada Aktau, nakon što je preusmjeren iz dijela Rusije u kojem je Moskva proteklih mjeseci koristila protivvazdušne sisteme zbog ukrajinskih napada dronovima.
Avion na letu J2-8243, od Bakua u Azerbejdžanu do Groznog u Čečeniji, letio je više stotina kilometara dalje od planirane rute, preletio Kaspijsko more i srušio se na obalu.
Zvaničnici nisu naveli zašto je avion preletio more, ali je do nesreće došlo nakon što su ovog mjeseca ukrajinski dronovi pogodili Čečeniju. Najbliži ruski aerodrom na ruti na kojoj je letio azerbejdžanski avion, zatvoren je u srijedu ujutro.
Juronjuz je prenio, pozivajući na svoje izvore, da je "šrapnel pogodio putnike i posadu kad je eksplodirao blizu letjelice tokom leta", prenosi Frans pres. U izvještaju se navodi da oštećenom avionu "nije bilo dozvoljeno da sleti na bilo koji ruski aerodrom uprkos zahtjevu pilota za prinudno sletanje", već da je preusmjeren da leti preko Kaspijskog mora - daleko od svoje prvobitne rute.
Jedan od azerbejdžanskih izvora rekao je za Rojters da je preliminarnom istragom utvrđeno da je avion pogodio ruski protivvazdušni sistem Pancir-S.
"Niko ne tvrdi da je to urađeno namjerno. Međutim, imajući u vidu činjenice, Baku očekuje da ruska strana prizna da je oborila azerbejdžansku letjelicu", rekao je taj izvor.
Još tri izvora potvrdila su preliminarne zaključke azerbejdžanske istrage. Jedan američki zvaničnik rekao je za Rojters da postoje nagovještaji da je ruski protivvazdušni sistem možda pogodio azerbejdžanski avion i da bi to, ako se pokaže da je tačno, ukazalo na rusku bezobzirnost u invaziji na Ukrajinu.
Na snimcima mjesta nesreće objavljenim na društvenim mrežama, čiju je autentičnost Rojters potvrdio, vidi se šteta od šrapnela na dijelu olupine aviona.
Ruski, azerbejdžanski i kazahstanski zvaničnici zatražili su istragu o padu aviona. Zvaničnici u Kazahstanu saopštili su u četvrtak da njihovom istragom još nije utvrđeno da je ruski sistem oborio azerbejdžansku letjelicu. Zamjenik premijera te zemlje nije potvrdio niti demantovao navode o uzroku pada aviona.
Azerbejdžeanski predsjednik Ilham Alijev je na konferenciji za novinare u srijedu rekao da je prerano spekulisati o razlozima nesreće, ali je dodao da je avion skrenuo s planiranog kursa zbog vremenskih uslova.
Ruska uprava civilne avijacije saopštila je da su, prema preliminarnim informacijama, piloti preusmjerili avion ka Aktau zbog vanredne situacije koju je izazvao udar ptica.
Prema navodima zvaničnika u Kazahstanu, u avionu su bila 42 Azerbejdžanca, 16 Rusa, šest državljana Kazahstana i 3 Kirgistana.
Mark Zi iz OPSGroup, organizacije koja prati rizike u vazdušnom prostoru i na aerodromima širom svijeta, rekao je da analiza djelova srušenog aviona sugeriše, sa vjerovatnoćom od 90 do 99 odsto, da je letjelicu pogodila raketa zemlja-vazduh, prenosi AP.
Firma za bezbjednost avijacije sa sjedištem u Velikoj Britaniji, "Osprey Flight Solutions", upozorila je svoje klijenta da je "ruski vojni protivvazdušni sistem vjerovatno oborio avion Azerbejdžan erlajnsa". Firma radi analize za kompanije koje i dalje lete u Rusiju, nakon što su zapadne aviokompanije obustavile svoje letove tokom rata u Ukrajini.
Portparol Kremlja Dmitrij Peskov je na pitanja novinara da prokomentariše tvrdnje da je ruski sistem oborio azerbejdžanski avion odgovorio da bi "bilo pogrešno iznositi hipoteze prije nego što istražitelji iznesu svoje zaključke".
Predsjednik kazahstanskog parlamenta Maulen Ašimbajev takođe je upozorio protiv donošenja prevremenih zaključaka na osnovu fotografija olupine aviona, navodeći da su tvrdnje o uzrcima pada aviona neosnovane i "neetičke".