Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë ka paralajmëruar se Rusia mund të ndalojë plotësisht furnizimin e Evropës me gaz për të rritur ndikimin e saj politik pas agresionit në Ukrainë. Por nga ana tjetër, Evropa po përpiqet të shmangë një krizë energjetike këtë dimër.
Ditët e fundit Rusia ka kufizuar rreptësisht furnizimin e Evropës me gaz, duke fajësuar problemet teknike të shkaktuara nga sanksionet. Evropa e akuzon Kremlinin për lojë gjeopolitike.
Një ndërprerje e plotë do ta zhyste Evropën në një krizë energjitike, thotë për Zërin e Amerikës analisti Tom Marzec-Manser.
“Për momentin, furnizimet me gaz përmes tubacioneve nga Rusia janë sa një e katërta e një vit më parë. Ky vëllim i ulët po ngjall shqetësime. Çka do të thotë se rindërtimi i depove dhe shtimi i rezervave përpara dimrit është shumë më i vështirë.”
Evropa dëshiron që deri në nëntor të mbushë rezervat e saj të gazit në masën 80% të kapaciteteve. Aktualisht kjo rezervë është 55%. Rritja e çmimit të gazit që nga sulmi në Ukrainë ka sjellë përfitime për Rusinë.
“Brenda një periudhe të shkurtër kohore Gazprom ka përfituar shuma të mëdha parashë. Kjo do të thotë që kompania të ketë para rezervë për disa vite kur flasim për kufizimin e fluksit të karburantit”, thotë analisti Tom Marzec-Manser.
Gjermania importon nga Rusia rreth një të tretën e gazit të saj. Qeveria deklaroi të enjten se vendi ishte në fazën e dytë të planit emergjent për gazin, duke u bërë thirrje gjermanëve që të pakësojnë konsumimin e gazit.
“Tani e tutje Gjermania ka mungesë furnizimi me gaz”, tha shefi i ekonomisë gjermane Robert Habeck.
Konsumatorët duhet të luajnë rolin e tyre, thotë analistja Claudia Kemfert.
“Pritej që herët a vonë të përballeshim me këtë situatë. Tani është e rëndësishme që të bëjmë gjithçka që mundemi për të kursyer gazin.”
Këtu përfshihet edhe industria, duke shkaktuar drojën se një krizë energjie mund ta zhysë Evropën në recesion.
“Industria dhe sektori energjitik duhet të luajnë një rol të rëndësishëm në kursimin e gazit. Shumë qeveri në Evropë kanë propozuar për lejimin e përdorimit të qymyrit”, thotë analisti Tom Marzec-Manser.
Kjo bie ndesh me premtimin e Evropës për heqjen dorë gradualisht nga qymyri dhe lëndët djegëse fosile.
“Kemi nevojë për zgjerim shumë më të shpejtë të sektorit të energjisë së rinovueshme”, thotë analistja Claudia Kemfert.
Udhëheqësit evropianë janë përpjekur të gjejnë burime të tjera përballë situatës së krijuar nga gazi rus. Importet nga Shtetet e Bashkuara të gazit natyror, të tjetërsuar në gjendje të lëngshme, janë rritur ndjeshëm. BE-ja nënshkroi këtë muaj një marrëveshje për të shtuar importet nga Izraeli dhe Egjipti.
Por analistët thonë se Evropa do ta ketë të vështirë për ta zëvendësuar gazin rus përpara dimrit. Një sezon i ftohtë do ta rëndonte krizën.