Me veprimtari të ndryshme në Kosovë të hënën u shënua dita botërore e sindromës Down. Aktualisht në Kosovë janë të regjistruar mbi 980 persona të prekur nga kjo sindromë, të cilët sipas organizatave humanitare vazhdojnë të përballen me mungesë të kushteve të duhura për zhvillim.
Me moton “Ec Me Këpucët e Mia”, në sheshet kryesore të Prishtinës u zhvillua të hënën një parakalim për nder të ditës botërore të sindromës Down.
Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani Sadriu, nën organizimin e së cilës u zhvillua kjo veprimtari, tha se personat e prekur me sindromën Down duhet të mbështeten në të gjitha fazat e jetës së tyre.
“Natyrisht që jemi në hapat e parë dhe kërkohet edhe shumë më shumë punë, por do të bëjmë gjithçka që është në duart tona dhe në kompetencat tona në mënyrë që secili antar i shoqërisë tonë të ndihet i barabartë, të ndihet i përmbushur dhe i gatshëm që t’i ofrojë shoqërisë sonë potencialin e vet”, tha ajo.
Parakalimi “Ec Me Këpucët e Mia” synon të bart mesazhin mbi sfidat nëpër të cilat kalon një person me sindromë Down, si dhe të adresojë nevojat e komunitetit te vendimmarrësit e institucioneve të Republikës së Kosovës.
Një nga prindërit pjesëmarrës në këtë parakalim, Labinot Havolli, tha për Zërin e Amerikës se në Kosovë nuk është e lehtë rritja e fëmijëve me sindromën Down.
“Mundohemi në çdo aspekt që këtyre fëmijëve sado pak të ju ndihmojmë, të bëjmë maksimumin për ta, sepse edhe ju e dini në çfarë kushtesh jetojnë këta fëmijë në Kosovë, është e vështirë por shpresojmë sadopak që Republika e Kosovës do të bëjë për ta në të ardhmen, do të punojë shumë për ta”, tha ai.
Zoti havolli tha se pensioni mujor që merr nga shteti, nuk është i mjaftueshëm për të përmbushur nevojat e djalit të tij.
“Por shpresojmë që në të ardhmen do të rishikohen pagesat që bëhen për fëmijët e prekur nga sindroma Down, do të rriten. Vështirësi ka por do të ia dalim”, tha ai.
Tani për tani mbi 980 persona të prekur nga sindroma Down janë të regjistruar në Kosovë, por shifrat nuk janë të plota tërësisht meqë regjistrimi i të gjitha rasteve është i pamundur për shkak se disa prindër e fshehin këtë fakt nga frika e stigmatizimit dhe paragjykimeve.
“Paragjykime ka, por unë një këshillë dua ta jap për të gjithë që nuk duhet të kenë paragjykime për fëmijët me aftësi të kufizuara. Unë sot e kam një djalë me sindromë Down, por nesër mund ta ketë dikush tjetër. Duhet të punojmë bashkarisht, duhet të fuqizojmë shoqërinë tonë sa më shumë të punohet për këta fëmijë, që ata mos të lihen anash dhe të jenë në bashkësinë e fëmiëjve të tjerë”, thotë zoti Havolli.
Sebahate Hajdini-Beqiri, drejtoreshë në shoqatën “Down Syndrome Kosova” tha në një bisedë me Zërin e Amerikës se personat me sindromën Down vazhdojnë të përballen me sfida të shumta.
“Duke filluar nga mungesa e shërbimeve të nevojshme shëndetësore, këtu flasim për shërbime terapeutike mbështetëse të cilat janë tejet të rëndësishme për fëmijët me sindromën Down. Gjithashtu kemi shumë probleme në fushën e arsimit për nxënësit me sindromën Down, edhepse kemi një numër të knaqshëm të fëmijëve brenda shkollave të rregullta, mirëpo për shkak të situatës që kemi në teren them se procesi i gjithpërfshirjes është një proces i cili po tregohet mjaft sfidues”, tha ajo.
Viti 2022 është shpallur nga Qeveria e Kosovës si vit i personave me nevoja të veçanta.
“Presim që të realizohen aktivitetet të cilat janë të parapara në kuadër të këtij plani, presim që qevria e Kosovës t’i jap mbështetje të fuqishme projektligjit i cili është tashmë në agjendën legjislative të qeverisë, një projektligj i cili synon t’i trajtojë në mënyrë të barabartë të gjithë personat me aftësi të kufizuar në Republikën e Kosovës”, tha zonja Hajdini – Beqiri.
Sipas organizatave që merren me personat që vuajnë nga sindroma Down në Kosovë, ata vazhdojnë të përballen me sfida të ndryshme në të gjitha aspektet të cilat u pamundësojnë atyre jetën e dinjitetshme dhe realizimin e të drejtave të tyre të cilat burojnë nga Kushtetuta dhe ligjet tjera të Republikës së Kosovës.