I dërguari i Shteteve të Bashkuara për Ballkanin Perëndimor, Gabriel Escobar, dhe i dërguari evropian për bisedimet Kosovë – Serbi, Miroslav Lajçak, fillaun të hënën në Prishtinë takimet me udhëheqësit e Kosovës, në kuadër të vizitës në rajon, gjatë së cilës do të qëndrojnë edhe në Beograd, në një përpjekje për të ripërtërirë bisedimet për normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet të dyja palëve.
Në vizitën e parë të përbashkët, ata do të përpiqen të sigurojnë një takim të nivelit të politikë ndërmjet Kosovës dhe Serbisë.
Takimi i fundit ndërmjet kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti dhe presidentit të Serbisë, Aleksandër Vuçiç, është mbajtur në korrik të vitit 2021 pa ndonjë përparim dhe qëndrimet tërësisht të kundërta të palëve detyruan Bashkimin Evropian të heqë dorë në fund të vitit të kaluar nga përpjekjet për një takim të ri.
Mospajtimet më të thella kanë të bëjnë me asociacionin e komunave me shumicë serbe, meqë Beogradi ngul këmbë që kjo është çështja kryesore, ndërsa Prishtina kërkon që çështje tjera më të ngutshme si ndriçimi i fatit të personave të zhdukur, të hidhen në tryezë.
Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian u kanë bërë thirrje Kosovës dhe Serbisë që të zbatojnë marrëveshjet e arritura deri tani në Bruksel, ndërsa sa i përket asociacionit, Shtetet e Bashkuara kanë theksuar se ai “është vendim sovran që duhet ta marrë qeveria e Kosovës” dhe se “ka modele të cilat mund të funksionojnë” dhe kanë inkurajuar qeverinë e Kosovës që t’i shqyrtojë ato. Por, askush nga zyrtarët amerikanë nuk ka saktësuar se për çfarë modelesh bëhet fjalë, duke nxitur opinione të ndryshme se si mund të duket ai.
Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, tha të hënën se “propozimet që po përfliten, kinse autonomi të zgjeruar apo ndonjë lloj asociacioni me kompetenca ekzekutive, asnjëherë nuk i janë prezantuar palës sonë, pra institucioneve të Republikës së Kosovës. Ajo që është problem i madh, është që, kanë qenë përfaqësuesit e Republikës së Kosovës ata të cilët kanë nënshkruar marrëveshje të dëmshme të cilat Asociacionit të komunave serbe i kanë dhënë kompetenca ekzekutive. Pra duhet ta themi një realitet që është që është e zeza në të bardhën, është letra e nënshkruar nga ish kryeministrat e Kosovës dhe përgjegjësia duhet të merret si e tillë dhe rrjedhimisht këto tendencat që të gjuhet përgjegjësia tek komuniteti ndërkombëtar dhe të fshihen prapa komunitetit ndërkombëtar nuk i bëjnë nder Kosovës”, tha ajo.
Kosova dhe Serbia janë përfshirë në bisedime të lehtësuara nga Bashkimi Evropian që nga viti 2011 për arritjen e një marrëveshje për normalizimin e marrëdhënieve, që është kusht për përparimin e tyre drejt integrimeve evropiane.
Serbia e cila kundërshton pavarësinë e Kosovës ka hapur disa kapituj të negociatave për anëtarësim në BE, ndërsa Kosova vazhdon të mbetet fundit në proceset integruese.