HARARE —
Umongameli Robert Mugabe uthi eleZimbabwe alisoze liphinde njalo ukubuyisela amandla okubusa kumasela emazwini akhanya ewaqondise kubandla le MDC elikhokhelwa nguMnu. Morgan Tsvangirai, eliphikisana lempumela yokhetho olwenziwe mhlaka 31 Ntulikazi lonyaka.
Ekhuluma phambi kwenkulungwane lenkulungwane zabantu abagoqela abakubutho embuthanweni wokunanza ilanga lamaqawe ele Heroes Day eHarare, uMongameli Mugabe onqobe okwesabekayo kukhetho olusanda kwedlula wazise ukuba ibandla lakhe laqilibezelwa ngamabandla aphikisayo esebenzelana lenhlanganiso ezizimeleyo ngomnyaka ka 2008 lakhetha ukutshiya kunjalo ethi okwamanje sebezavikela ilizwe belandela izifiso zamaqawe ukuze lokhu kungenzakali njalo:
UMugabe uthi abantu benelise ukuvota ngokuthula okuyindlela ekhomba umbuso okhululekileyo abantu bekhetha abakufunayo ethi lamazwe omhlaba amele akhethe akufunayo ukwamukela lokhu kumbe hatshi ngoba izifiso zika zulu sezisegcekeni:
Ubonge amazwe angomakhelwane aku Sadc lamazwe akunhlanganiso zeCOMESA le African Union ngokusebenzelana kuhle lele Zimbabwe ethi usekelo aluthole kulolukhetho lutsho ukuba eleZimbabwe alisoze libuswe ngabahuquluzi benotho, ethi ilizwe lilobudlelwano obuhle lamanye amazwe lingangeneli okwenzakalayo phakathi kwawo ethi lamazwe asentshonalanga lawo amele engazihluphi ngokungenela kokwenzakalayo ezimbabwe.
UMugabe unqobe ngesilinganiso sokungamatshumi edlula ayisithupha ekhulwini-61% kukhetho waphinda wathola inani labameli kudale le phalamende eliphethwe kathathu ngendlela etshiye abanengi bemangele ethi lokhu kube ngumbani ka Chaminuka.
Ibandla le MDC-T lithi laqilibezelwa kulolukhetho njalo selihle lakhweza loludaba kudale elikhulu le Contsitutional Court lobufakazi bokutshontshwelwa okunje.
Umongameli Mugabe wazise ukuba uhulumende wakhe uzaqakathekisa ukuthuthukiswa kwezempilakahle, ukuvuselelwa kwamafekitali lokwengezelelwa kweholo lezisebenzi zikahulumende. Usikwicamfundo Arthur Mutambara laye ungene kulumbuthano.
Ekhuluma phambi kwenkulungwane lenkulungwane zabantu abagoqela abakubutho embuthanweni wokunanza ilanga lamaqawe ele Heroes Day eHarare, uMongameli Mugabe onqobe okwesabekayo kukhetho olusanda kwedlula wazise ukuba ibandla lakhe laqilibezelwa ngamabandla aphikisayo esebenzelana lenhlanganiso ezizimeleyo ngomnyaka ka 2008 lakhetha ukutshiya kunjalo ethi okwamanje sebezavikela ilizwe belandela izifiso zamaqawe ukuze lokhu kungenzakali njalo:
UMugabe uthi abantu benelise ukuvota ngokuthula okuyindlela ekhomba umbuso okhululekileyo abantu bekhetha abakufunayo ethi lamazwe omhlaba amele akhethe akufunayo ukwamukela lokhu kumbe hatshi ngoba izifiso zika zulu sezisegcekeni:
Ubonge amazwe angomakhelwane aku Sadc lamazwe akunhlanganiso zeCOMESA le African Union ngokusebenzelana kuhle lele Zimbabwe ethi usekelo aluthole kulolukhetho lutsho ukuba eleZimbabwe alisoze libuswe ngabahuquluzi benotho, ethi ilizwe lilobudlelwano obuhle lamanye amazwe lingangeneli okwenzakalayo phakathi kwawo ethi lamazwe asentshonalanga lawo amele engazihluphi ngokungenela kokwenzakalayo ezimbabwe.
UMugabe unqobe ngesilinganiso sokungamatshumi edlula ayisithupha ekhulwini-61% kukhetho waphinda wathola inani labameli kudale le phalamende eliphethwe kathathu ngendlela etshiye abanengi bemangele ethi lokhu kube ngumbani ka Chaminuka.
Ibandla le MDC-T lithi laqilibezelwa kulolukhetho njalo selihle lakhweza loludaba kudale elikhulu le Contsitutional Court lobufakazi bokutshontshwelwa okunje.
Umongameli Mugabe wazise ukuba uhulumende wakhe uzaqakathekisa ukuthuthukiswa kwezempilakahle, ukuvuselelwa kwamafekitali lokwengezelelwa kweholo lezisebenzi zikahulumende. Usikwicamfundo Arthur Mutambara laye ungene kulumbuthano.