amalinks wokungena

Breaking News

Abazali Bakhala Ngohlelo Lokupha Abantwana Umuthi weBilharzia


Ukusungulwa kohlelo lokunikeza abantwana imithi yomkhuhlane we bilharzia le hookworm ngeviki ephelileyo sokuveze ukuqakatheka kokukhulumisana ngempilakahle kulandela ukukhonona kwabazali besithi abatshelwanga ngalumsebenzi ngesikhathi njalo abafundiswanga ukuthi amaphilisi la kuyini okumele akwenze emizimbeni yabantwana.

Ugatsha lwezempilakahle ngeviki ephelileyo lusungule umkhankaso wokunikeza abantwana abalomnyaka owodwa kusiya kwelitshumi lanhlanu imithi yomkhuhlane we bilharzia le hookworm.

Abezempilakahle bebesebenzisa umuthi othiwa yi Praziquantel, obikwa ubuye elizweni uyisipho.

Inengi labazali laziswe ngembiko evele ezikolo ukuthi abantwana babuye bethwele ukudla kodwa kungelamfundiso yokuthi umuthi lo ulakho ukuletha okunye okungakhangelelwanga okunje ngokunhlanza kanye lokuqubula umzimba i-rash, kodwa ephanga iphele.

Ngenxa yokuswelakala kwemfundiso le, inengi labantu beligcwele ebulenjini libuzana ukuthi kanti lawamaphilisi alungele abantwana na kumbe hatshi.

UNkosikazi Precious Mudenge, oyisakhamuzi uthi yena ubone ngencwadi ebuye lomntwana ivela esikolo imazisa ukuthi kuzaba lesehlakalo esinje kanye lokuthi kumele amlungisele umphako.

Uthi kodwa lincwadi ayitshongo lutho ngokuthi kungani kuqakathekile ukuthi umntwana athole lumuthi kanye lokuthi umuthi lo ulakho ukuhlupha umntwana lapho esewunathile na.

Esinye njalo isakhamuzi, uMnumzana Gerald Sikhosana, uthi kuvamile ukuthi uhulumende abuye lemikhankaso enje lapho abazali abazwa nje kuthiwa lethani abantwana kungela mfundiso ngomkhuhlane ozama ukwelatshwa.

Uthi inengi labantu belibuzana ebulenjini nje ngoba belingela lwazi olufaneleyo ukuthi ukhankaso lo ujongeni okwenze abantu bacina besethuselana ngamandla ngobubi balumuthi labo bengazi lutho.

U Sikhosana uqhubeke esithi kuqakathekile ukuthi ugatsha lwezempilakahle luzinike isikhathi sokukhulumisana labazali lapho kusenziwa imikhankaso ukuze kungabi lokwesaba kanye lokwethuselana kuzulu.

Esinye njalo isakhamuzi, uNkosikazi Emily Ndlovu, uthi bakhathazekile njengabazali ukuzwa imbiko ethi kwamanye amazwe anjenge Ngilandi, umuthi lo awuvunyelwa ukusetshenziswa ebantwini. Uthi njalo bekuthiwa nxa umntwana elodubo lwezinso kumbe isibindi angathathi amaphilisi la kodwa bangaki abazali kumbe abantwana abakwaziyo ukuthi balayo limikhuhlane.

Okhangela ukulwisana lemikhuhlane kugatsha lwezempilakahle, uDokotela Portia Manangazira, uthi kuqakathekile ukuthi abazali baqaphele nxa kusenziwa imikhankaso enje ukuze abantwababo bangasali phandle lapho abanye bethola imithi yokuvimba ukumemetheka kwemikhuhlane ethile. Uthi ye umuthi lo ubulakho ukwenza abantwana bahlanze kumbe baqubuke kodwa lokhu bekuphanga kuphele.

Inhlolisiso eyenziwa elizweni ngomnyaka ka 2010 yaveza ukuthi imikhuhlane ye bilharzia kanye lama worms esiswini sokwaba ludubo ngemva kokumemetheka ezigabeni phose ezingamatshumi ayisithupha – 57 phakathi kwezigaba ezingamatshumi ayisithupha lantathu – 63 elizweni.

Ngaphandle kwalimikhuhlane, ugatsha lolu luvame ukuphatha imikhankaso yemikhuhlane yendingindi kanye lePolio ebantwaneni.
XS
SM
MD
LG